Bộ Công Thương: ĐBSCL cần phát huy vị thế là vùng sản xuất nông sản lớn của cả nước

ĐBSCL QUY HOẠCH
15:55 - 21/06/2022
0:00 / 0:00
0:00
Đồng bằng sông Cửu Long có vị thế là trung tâm sản xuất, xuất khẩu nông sản của Việt Nam nhưng hiện chưa phát huy được thế mạnh của mình. Vì vậy, các địa phương cần quy hoạch lại vùng trồng, đầu tư vào chế biến sâu và gia tăng kết nối xúc tiến thương mại.

Sáng 21/6, tại Thành phố Cần Thơ, diễn ra Hội nghị công bố quy hoạch và xúc tiến đầu tư vùng Đồng bằng sông Cửu Long thời kỳ 2021-2030. Tại Hội nghị, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã đề cập đến hoạt động xúc tiến thương mại, phát triển thị trường tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp và định hướng phát triển năng lượng tái tạo vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL).

Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, ĐBSCL có vị thế, vai trò đặc biệt quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh lương thực quốc gia; là vùng sản xuất và xuất khẩu lương thực, thực phẩm và trái cây lớn của cả nước. Đây còn là vùng có vị trí chiến lược về quốc phòng - an ninh, giàu tiềm năng về tài nguyên và năng lượng tái tạo, có nhiều lợi thế phát triển kinh tế biển, biên mậu và giao thương quốc tế…

Thay đổi để khai thác tiềm năng nông sản của vùng

Tuy nhiên, trong quá trình phát triển, vùng ĐBSCL vẫn chưa khai thác hết tiềm năng và lợi thế của mình, chưa tranh thủ được độ mở của nền kinh tế với các hiệp định thương mại được ký kết để phát triển sản xuất, tiêu thụ sản phẩm.

Bộ trưởng nhận xét hiện nay sản xuất nông nghiệp của vùng còn manh mún, chưa có quy hoạch bảo đảm, sản xuất chưa theo tín hiệu của thị trường; chưa đầu tư vào chế biến sâu, nông sản chủ yếu là xuất khẩu thô và tiêu thụ theo đường tiểu ngạch, chất lượng sản phẩm không ổn định, chưa đáp ứng được tiêu chuẩn của các thị trường xuất khẩu, liên kết trong chuỗi giá trị sản xuất và tiêu thụ sản phẩm còn yếu. Sản xuất công nghiệp của vùng chủ yếu vẫn tập trung vào các ngành thâm dụng đất đai, lao động với giá trị thấp; phát triển năng lượng còn chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế…

Để khắc phục tình trạng trên, thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ khẩn trương xây dựng Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết của Chính phủ về một số nhiệm vụ thúc đẩy phát triển nông nghiệp và nông thôn bền vững vùng ĐBSCL, chủ động thích ứng biến đổi khí hậu để cụ thể hóa các nhiệm vụ được giao cho ngành, làm cơ sở tổ chức thực hiện đồng bộ, xuyên suốt trong toàn ngành từ trung ương đến địa phương.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: VGP
Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: VGP

Tiếp đó, Bộ sẽ nâng cao hiệu quả hoạt động xúc tiến thương mại, phát triển mạnh mẽ thị trường tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp bằng cách tăng cường cung cấp thông tin thị trường, tăng cường kết nối tiêu thụ nông sản, hỗ trợ khai thác lợi thế của các FTA cho các địa phương, doanh nghiệp trong vùng. Đồng thời tổ chức triển khai hiệu quả Đề án Đổi mới về phương thức kinh doanh tiêu thụ nông sản nhằm tiêu thụ tối đa sản phẩm nông sản.

Ngoài ra, trong khuôn khổ Chương trình cấp quốc gia về xúc tiến thương mại, Bộ sẽ phối hợp với các địa phương xây dựng đề án xúc tiến thương mại quy mô cấp vùng với các hình thức xúc tiến thương mại khác nhau tại khu vực ĐBSCL, xúc tiến nông sản tại nước ngoài, quảng bá sản phẩm trên môi trường số, qua các kênh phân phối truyền thống và các sàn giao dịch thương mại điện tử.....

Bên cạnh đó, trong khuôn khổ Chương trình Thương hiệu quốc gia, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục hỗ trợ các địa phương quảng bá thương hiệu nông sản, sản phẩm mang chỉ dẫn địa lý tại thị trường trong nước và xuất khẩu. Cùng với đó là khuyến khích và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp đăng ký tham gia, qua đó nâng cao năng lực cạnh tranh cho các sản phẩm nông sản của vùng.

Bộ Công Thương cũng sẽ phối hợp các bộ, ngành chức năng để đàm phán mở cửa thị trường xuất khẩu cho các mặt hàng trái cây và nông sản; làm tốt việc công nhận lẫn nhau về tiêu chuẩn kỹ thuật, duy trì và đảm bảo chất lượng hàng hóa đáp ứng tiêu chuẩn của các thị trường.

Để hoàn thành được những giải pháp này, Bộ trưởng Bộ Công Thương đề nghị các địa phương trong Vùng phối hợp thực hiện quy hoạch lại vùng trồng, vùng nuôi hợp lý, xây dựng thương hiệu, mã số, vùng trồng, vùng nuôi để hàng hóa đáp ứng các tiêu chuẩn của các thị trường xuất khẩu. Thu hút đầu tư trong sản xuất, chế biến và ứng dụng công nghệ bảo quản nhằm nâng cao chất lượng và hàm lượng giá trị của sản phẩm. Đồng thời, các đại phương chủ động kết nối với các cơ quan chức năng của Bộ và các Thương vụ của Việt Nam ở nước ngoài, nắm bắt các thông tin thị trường để định hướng cho sản xuất.

Kế đó, các tỉnh sẽ hướng dẫn doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng chuyển nhanh, chuyển mạnh sang xuất khẩu chính ngạch theo tiêu chuẩn và quy định của thương mại quốc tế. Chú trọng công tác marketing, xây dựng thương hiệu, bảo hộ những sản phẩm đặc sản từng vùng miền, có chỉ dẫn địa lý để hàng hóa ĐBSCL có chỗ đứng và đi sâu vào các khu vực thị trường thay vì tập trung ở các thị trường gần biên giới.

Ngoài ra, các địa phương cũng cần chủ động xây dựng kế hoạch xúc tiến thương mại phù hợp với nhu cầu và năng lực của doanh nghiệp địa phương, chú trọng khai thác hiệu quả các công cụ số, đẩy mạnh chuyển đổi số và ứng dụng CNTT trong xúc tiến thương mại. Đồng thời, triển khai hiệu quả hoạt động xúc tiến thương mại mang tính liên kết vùng theo Kế hoạch xúc tiến thương mại cấp Vùng do các địa phương đã thống nhất xây dựng với sự hướng dẫn của Bộ Công Thương.

Nhằm nhằm tăng khả năng kết nối phục vụ lưu thông, tiêu thụ các sản phẩm nông sản chủ lực, các địa phương cũng cần chú ý tới việc quy hoạch, xây dựng hoàn thiện hệ thống hạ tầng (giao thông, vận tải, logistics…) của vùng ĐBSCL.

Phát triển năng lượng tái tạo – “sản xuất xanh”, gắn sản xuất với bảo vệ môi trường

Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, phát triển năng lượng tái tạo là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước đã được cụ thể hóa tại Nghị quyết 55-NQ/TW của Bộ Chính trị về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Tại COP26, Việt Nam đã cam kết đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 và giảm 30% lượng phát khí nhà kính vào năm 2030, đây là cơ hội rất lớn cho phát triển năng lượng tái tạo của toàn vùng.

Tại Dự thảo Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 (Quy hoạch điện VIII) đã được Bộ Công Thương trình Chính phủ, dự kiến tỉ lệ công suất nguồn năng lượng gió, mặt trời chiếm tỉ trọng 18-23% tổng công suất hệ thống.

Theo danh mục nguồn điện trong Dự thảo Quy hoạch điện VIII, khu vực Nam Bộ (bao gồm cả Vùng ĐBSCL) dự kiến đến năm 2030 phát triển khoảng gần 8.000 MW điện gió trên bờ và ngoài khơi còn điện mặt trời sẽ phát triển vào giai đoạn sau năm 2030. Quy hoạch lần này chỉ quy hoạch tổng quy mô công suất theo vùng, miền, không quy hoạch dự án cụ thể.

Sau khi Quy hoạch điện VIII được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Bộ Công Thương sẽ xây dựng kế hoạch cụ thể để triển khai thực hiện. Riêng các dự án mua bán điện trực tiếp và sử dụng tại chỗ, Bộ đang trình các cấp có thẩm quyền cho phép để triển khai thực hiện.

Nhân hội nghị này, Bộ Công Thương đề nghị các địa phương phối hợp chặt chẽ với Bộ trong việc khảo sát, đề xuất các dự án phát triển năng lượng tái tạo phù hợp với tiềm năng và lợi thế của từng địa phương, chú trọng các dự án liên kết vùng, tích hợp vào quy hoạch tỉnh, sau khi Quy hoạch điện VIII được phê duyệt

Đồng thời cần đẩy mạnh thu hút đầu tư cả trong và ngoài nước để sớm trở thành trung tâm về năng lượng sạch, năng lượng tái tạo của đất nước. Các địa phương cần tập trung cải cách hành chính, môi trường kinh doanh, tạo thuận lợi trong giải phóng mặt bằng cho các dự án. Chú trọng công tác đào tạo nguồn nhân lực, đặc biệt nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội toàn vùng.

Về phía Hội đồng điều phối Vùng, Bộ trưởng cũng cho rằng cần có cơ chế đối thoại định kỳ để kịp thời thảo luận, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện khai hiệu quả Nghị quyết 13 của Bộ Chính trị, Chương trình hành động của Chính phủ và Quy hoạch Vùng ĐBSCL thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2050.

Tin liên quan

Đọc tiếp