Tiếp tục chương trình Kỳ họp bất thường lần thứ 2, sáng 7/1, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Quốc hội thảo luận ở hội trường về Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Trước đó, sáng ngày 6/1, nội dung này đã được Quốc hội tiến hành thảo luận tại các Tổ.
Cần phân định "quy hoạch cứng" và "quy hoạch mềm"
Đánh giá cao sự chuẩn bị của Chính phủ, các cơ quan của Quốc hội trong hoàn thiện hồ sơ Quy hoạch tổng thể quốc gia để trình Quốc hội lần này, đại biểu Trịnh Xuân An (Đoàn Đồng Nai) cho rằng đây là nhiệm vụ chưa từng có tiền lệ và phức tạp nhưng cũng là cơ hội để đưa khát vọng, định hướng lớn để xây dựng đất nước Việt Nam hùng cường.
Khẳng định dự thảo đã có cơ sở chính trị pháp lý và thực tiễn vững chắc, đại biểu bày tỏ đồng tình để trình Quốc hội xem xét để thông qua tại kỳ họp này, vì đây là định hướng lớn và rất cấp bách.
“Quy hoạch quốc gia như người lính đi mở đường, tạo điều kiện phát triển cho chúng ta trong thời gian tới. Tuy nhiên cần bảo đảm khả thi, hiệu quả, dễ đọc, dễ nhớ, dễ đánh giá và thuận lợi cho các cơ quan giám sát, kiểm tra trong quá trình thực hiện”, ông Trịnh Xuân An nêu ý kiến.
Theo đại biểu, việc xác định các nội dung của quy hoạch phải được tính toán một cách khoa học, hợp lý, bảo đảm đường hướng chiến lược, phải rõ cụ thể nhưng cũng không được mâu thuẫn thay thế cho các nội dung đã được xác định trong các văn bản khác.
Theo đó, Quy hoạch tổng thể quốc gia phải là tổng hợp có chọn lọc, định hướng lớn để phát triển đất nước, không phải là bản tập hợp hay phép cộng đơn giản của các quy hoạch thành phần hoặc nhắc lại một cách cơ học Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội mà đã được Đại hội Đảng ban hành.
Quy hoạch tổng thể quốc gia không nên quy định quá chi tiết các mục tiêu cụ thể mà chỉ quy định các mục tiêu tầm quốc gia, các giới hạn tối đa hoặc tối thiểu các chỉ tiêu để các ngành, địa phương có căn cứ xây dựng quy hoạch cấp thấp một cách chủ động. Cùng với đó, cần xem xét trong quy hoạch những mục tiêu nào, Nhà nước có thể đầu tư bảo đảm tính khả thi và đáp ứng định hướng chiến lược cho đất nước thì có thể đặt ra các mục tiêu, giải pháp cụ thể mang tính pháp lý (quy hoạch cứng).
 |
Đại biểu Quốc hội thảo luận tại hội trường về Quy hoạch quốc gia. Ảnh: Quochoi |
Đại biểu cho rằng những nội dung “quy hoạch cứng” như về giao thông, đất đai, năng lượng và đặc biệt là những vấn đề liên quan đến quốc phòng, an ninh thì có thể chốt ở trong Quy hoạch này. Đối với những nội dung khác, có thể xã hội hóa hoặc mang tính định tính như vấn đề giáo dục, vấn đề y tế nên xác định là “quy hoạch mềm”, để tránh đi vào quá chi tiết, xác định những chỉ tiêu quá cụ thể, thậm chí bó khung làm hạn chế việc phát triển.
Ngoài ra, đại biểu Trịnh Xuân An cũng góp ý vào những nội dung cụ thể của Quy hoạch tổng thể quốc gia như bổ sung thêm vùng động lực Thanh Hóa và Nghệ An; phải xác định rõ ràng là nông nghiệp (đặc biệt là chế biến sâu) mới là ngành có thể so sánh, có thể cạnh tranh với thế giới. Quy hoạch tổng thể mang tính là quy phạm nên phải sát sao, cụ thể hơn phần liên quan đến phần quốc phòng an ninh…
Nguồn nhân lực khoa học, công nghệ là rất quan trọng
Đại biểu Lưu Bá Mạc - Đoàn Lạng Sơn cũng bày tỏ đồng tình với quan điểm là quan điểm tổng thể quốc gia phải mang tính bao trùm tất cả các lĩnh vực, định hướng phát triển kinh tế xã hội của quốc gia trong 30 năm tới. Đồng thời không phải nội dung chi tiết nào cũng cần đưa vào quy hoạch tổng thể quốc gia này.
Góp ý về các vấn đề chung của Dự thảo, đại biểu Lưu Bá Mạc đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc sử dụng hoặc tích hợp một cách phù hợp các cụm từ, nội dung định hướng, cũng như các nhiệm vụ, giải pháp trong các Chiến lược quốc gia về phát triển các ngành, lĩnh vực đến năm 2030 đã được Chính phủ ban hành trong thời gian qua vào trong Dự thảo Quy hoạch tổng thể này.
Về vấn đề Khoa học và công nghệ, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc, bổ sung thêm nội dung về "Phát triển và khai thác có hiệu quả hạ tầng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; Hoàn thiện, phát triển Mạng lưới quan trắc cảnh báo phóng xạ môi trường quốc gia" và bổ sung thêm hai công nghệ ưu tiên có khả năng ứng dụng cao là công nghệ vũ trụ và công nghệ vật liệu mới một cách phù hợp vào nội dung Giải pháp, nguồn lực thực hiện quy hoạch về khoa học công nghệ.
 |
Đại biểu Lưu Bá Mạc. Ảnh: Quochoi |
Về phát triển nguồn nhân lực, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc bổ sung thêm nội dung về "Phát triển nguồn nhân lực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo có trình độ và năng lực sáng tạo cao" một cách phù hợp vào nội dung Giải pháp, nguồn lực thực hiện quy hoạch về phát triển nguồn nhân lực.
Theo đại biểu Lưu Bá Mạc, để đảm bảo phù hợp với Chiến lược phát triển kinh tế xã hội đến năm 2030 và phù hợp với quan điểm phát triển trong Dự thảo có đề cập là "Phát triển bao trùm, nhanh và bền vững dựa chủ yếu vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo...", nguồn nhân lực khoa học, công nghệ có trình độ và năng lực sáng tạo cao là một trong các yếu tố quan trọng nhất.
