Doanh nghiệp du lịch: Gói hỗ trợ còn rào cản, doanh nghiệp khó tiếp cận nguồn vốn

Sáng 11/8, phát biểu tại Hội nghị Thủ tướng Chính phủ gặp gỡ các doanh nghiệp với "Chủ động thích ứng, phục hồi nhanh và phát triển bền vững" theo hình thức trực tiếp và trực tuyến tại 63 địa phương, đại diện các doanh nghiệp du lịch, hàng không đã bày tỏ những khó khăn mà khối này đang gặp phải.

Ông Nguyễn Quốc Kỳ, Chủ tịch HĐQT Vietravel thông tin, du lịch đã có sự hồi phục rất tốt với thị trường trong nước cũng như thị trường nước ngoài. Đối với riêng thị trường du lịch trong nước, đã phục hồi được 130% thị phần, đạt doanh thu bằng trước dịch. Đây là sự kỳ diệu so với giờ này năm ngoái.

Tuy nhiên, bên cạnh những thuận lợi cũng có những khó khăn, là khó khăn chung của ngành du lịch, ông Kỳ cho biết.

Thứ nhất, chỉ tiêu 5 triệu khách năm nay khó khả thi do thị trường nguồn của chúng ta chưa mở cửa. Thị trường Đông Bắc Á chiếm trên 50% du khách đến Việt Nam hiện nay là Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc)… vẫn chưa sẵn sàng mở cửa.

Theo ông Kỳ, so với Singapore đặt mục tiêu 2,34 triệu khách, Thái Lan đặt ra 5,6 triệu, Malaysia đặt ra 3,4 triệu thì rõ ràng Việt Nam đặt mục tiêu 5 triệu là rất cao trong bối cảnh thị trường đang rất khó khăn, đặc biệt sau dịch còn những khó khăn về địa chính trị cũng như xăng dầu, và sự hỗn loạn, đứt gẫy trong chuỗi cung ứng dịch vụ của ngành du lịch.

Thứ hai, theo đại diện Vietravel, trong giai đoạn phục hồi này, sức ép về tài chính rất lớn, vừa phải trả nợ cũ đến hạn, vừa phải chuẩn bị vốn đầu tư mới cho tái cấu trúc doanh nghiệp và xây dựng chuỗi cung ứng dịch vụ, vừa phải trả tiền ngay khi đặt dịch vụ để phục vụ khách. Mặc dù có những hỗ trợ của Chính phủ với người lao động nhưng quy mô rất nhỏ, không có tác động lớn đến sự thay đổi để phục hồi ngành du lịch.

"Các gói hỗ trợ của Chính phủ chưa triển khai được đến doanh nghiệp có nhiều nguyên nhân, trong đó nổi bật là mức giảm VAT 2% quá ít, nên quay lại mức giảm là 5%. Du lịch có tính lan tỏa, tác động rất lớn, chúng ta nên quan tâm và cho mức giảm cao hơn"

Ông Nguyễn Quốc Kỳ, Chủ tịch HĐQT Vietravel

Ông Kỳ cũng nói thêm, các gói giãn và giảm về tài chính tác dụng quá ngắn, chủ yếu trong giai đoạn dịch, thị trường chưa trở lại nên tác dụng không nhiều. Gói hỗ trợ 2% đến thời điểm này hầu như các doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp du lịch, không tiếp cận được, còn rào cản.

Các ngân hàng đều yêu cầu muốn vay mới phải trả nợ cũ để bảo đảm an toàn và phải có tài sản thế chấp, nhưng tài sản trong 2 năm dịch đều thế chấp hết rồi. Doanh nghiệp lữ hành chủ yếu nhờ vào nhân lực, tri thức, thương hiệu, các yếu tố này không thế chấp được, đại diện Vietravel cho biết.

Thứ ba, theo ông Kỳ, vận chuyển, đặc biệt vận chuyển hàng không khó khăn, giá nhiên liệu cao, nhiều thời điểm chiếm trên 60% chi phí, cơ cấu giá áp dụng về xăng dầu thường chậm sau 1 tháng, vì vậy các hãng bay, khi giá xăng dầu điều chỉnh, cũng không được hưởng ngay lập tức.

Thứ tư, về chính sách cho du lịch, đội ngũ lao động có kinh nghiệm và trình độ sau đại dịch gần như phải xây dựng lại vì đã chuyển dịch sang ngành nghề khác, nên ngành du lịch đang đối mặt với sự thiếu hụt lao động có tay nghề.

Hội nghị Thủ tướng Chính phủ với doanh nghiệp có chủ đề "Chủ động thích ứng, phục hồi nhanh và phát triển bền vững". Ảnh: VGP

Giá xăng dầu ở mức cao, ảnh hưởng rất lớn các doanh nghiệp

Trong khi đó, từ góc độ ngành hàng không, ông Phạm Việt Dũng, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Hàng không Việt Nam cũng cho biết, thị trường hàng không Việt Nam trên đà phục hồi nhưng chưa đồng đều ở các phân khúc. Thị trường nội địa đã phục hồi hoàn toàn so với trước khi dịch bệnh bùng phát, song thị trường quốc tế phục hồi rất chậm. Vận chuyển hành khách trong nước tăng 12% so với năm 2019.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc lớn với các doanh nghiệp hàng không như: Trên thế giới vẫn diễn ra những xung đột, liên quan đến việc triển khai các đường bay, phải điều chỉnh bay vòng, bay xa, tác động tiêu cực đến hoạt động của hàng không.

Tình hình dịch bệnh tuy đã có giảm những chưa hoàn toàn triệt tiêu, vẫn còn những tiềm ẩn nguy cơ cả quốc tế lẫn trong nước.

Nhiều nước vẫn thận trọng trong việc mở cửa bầu trời, đặc biệt là những nước có lượng khách lớn đến với Việt Nam, khiến thị trường hàng không mất một lượng khách lớn, chậm quá trình phục hồi các đường bay quốc tế.

Một yếu tố nữa liên quan đến cơ sở hạ tầng của ngành hàng không dù được tăng cường rất nhiều, nhưng chưa hoàn toàn đáp ứng, còn những điểm nghẽn về hạ tầng, đặc biệt đối với những sân bay lớn như Tân Sơn Nhất, Nội Bài.

Đặc biệt, giá xăng dầu, nhiên liệu và một số giá đầu vào tăng lên ở mức cao, ảnh hưởng rất lớn các doanh nghiệp.

Theo đó, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Hàng không Việt Nam kiến nghị:

Thứ nhất là việc phối hợp hoạt động của các cơ quan nhà nước, điều tiết kết cấu hạ tầng, giải quyết triệt để tắc nghẽn ở các sân bay lớn.

Thứ hai, đẩy nhanh tốc độ phát triển hạ tầng hàng không.

Thứ ba, cần thiết phải sửa đổi một số văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến chính sách của ngành hàng không, kể cả nguồn xã hội hoá nguồn vốn đầu tư cho các cơ sở hạ tầng của ngành..

Thứ tư, sớm khôi phục lại đẩy mạnh giao thông hàng không với các quốc gia có lượng khách lớn vào Việt Nam, mở rộng thêm những tuyến, đường bay quốc tế, tích cực triển khai các chương trình quảng bá để cải thiện hình ảnh quốc gia, thu hút khách đến Việt Nam.