Theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước, tính đến ngày 28/2, tổng phương tiện thanh toán toàn nền kinh tế đạt hơn 13,6 triệu tỷ đồng, tăng 1,81% so với cuối năm 2021. Mức tăng trưởng này chủ yếu đến từ nhóm khách hàng dân cư, trong khi tăng trưởng tiền gửi của khách hàng doanh nghiệp lại kém khả quan.
Cụ thể, tiền gửi của doanh nghiệp, tổ chức kinh tế cuối tháng 2 đạt hơn 5,63 triệu tỷ đồng, ghi nhận giảm 0,16% so với cuối năm 2021, tương đương giảm 8.869 tỷ đồng. Nguyên nhân có thể do yếu tố mùa vụ, trong tháng 1, nhiều doanh nghiệp phải rút tiền để chi thực hiện chi trả lương, thưởng cuối năm âm lịch cho người lao động khiến tiền gửi tháng này "bốc hơi" hơn 68 nghìn tỷ đồng. Sang tháng 2, tiền gửi của doanh nghiệp đã phục hồi trở lại, tăng hơn 59 nghìn tỷ.
Trong khi đó, tiền gửi dân cư tiếp tục duy trì đà tăng trong tháng 2, đạt 5,46 triệu tỷ đồng, tăng hơn 56.400 tỷ đồng so với cuối tháng 1 và tăng hơn 159.600 tỷ đồng so với cuối năm 2021 (tăng 3,01%). Mức tăng này còn cao hơn mức tăng trưởng tiền gửi của người dân trong năm 2021 là 158.623 tỷ đồng.
Thực tế, việc tiền gửi của người dân tăng mạnh ngay trong tháng 1 là điều hiếm thấy vì đây cũng là tháng cao điểm người dân cần tiền mặt để chi tiêu trước kỳ nghỉ lễ Tết Nguyên Đán. Những năm trước, phải sau dịp Tết, bắt đầu từ tháng 2, tháng 3 thì tiền nhàn rỗi trong dân mới quay về hệ thống ngân hàng.
Lãi suất huy động tăng cao hút tiền tiết kiệm dân cư
Nguyên nhân có thể do các nhà băng đã đẩy mạnh thu hút tiền gửi từ tháng 12/2021 đến nay, bằng việc tăng lãi suất huy động dành cho các khách hàng cá nhân và tung nhiều chương trình ưu đãi dành cho người gửi tiết kiệm. Đặc biệt, so với đầu năm, lãi suất huy động của các nhà băng đã tăng từ 0,3-0,8%, mặt bằng được nâng lên đáng kể.
Trước đó, trong năm 2021, tiền gửi của khách hàng tại tổ chức tín dụng chỉ tăng hơn 9%, và động lực chính là từ khách hàng doanh nghiệp, trong khi tiền gửi của khách hàng cá nhân tăng rất thấp (chỉ 3,08%). Theo các chuyên gia, một phần dòng tiền nhàn rỗi của người dân đã chuyển sang các kênh đầu tư như chứng khoán, bất động sản,...trong 2 năm qua, khiến tăng trưởng tiền gửi vào ngân hàng thấp kỷ lục.
Theo báo cáo vĩ mô quý I/2022, Chứng khoán Vietcombank (VCBS) cho rằng lãi suất huy động có thể chịu áp lực tăng 0,5-1% trong cả năm 2022. Theo đó, mức độ biến động của lãi suất huy động sẽ tiếp tục phụ thuộc nhiều vào độ dồi dào của dòng vốn trên thị trường liên ngân hàng.
Cùng với đó, tốc độ tăng trưởng tín dụng và diễn biến lạm phát trong các quý tới cũng sẽ là yếu tố ảnh huởng đến mức độ tăng của lãi suất huy động. Với dự báo áp lực lạm phát tiếp tục hiện hữu trong các tháng tiếp theo đi cùng với nhu cầu tăng trưởng tín dụng cao hơn trong giai đoạn phục hồi kinh tế, lãi suất huy động được dự báo còn có thể tiếp tục tăng.
Mới đây nhất, Vụ Dự báo Thống kê, Ngân hàng Nhà nước công bố kết quả điều tra xu hướng kinh doanh của các tổ chức tín dụng của trong quý II/2022 cho thấy, huy động vốn toàn hệ thống tổ chức tín dụng được kỳ vọng tăng bình quân 3,6% trong quý II/2022 và tăng 11,4% trong năm 2022.
