KPMG và HSBC vừa công bố báo cáo "Những người khổng lồ mới nổi ở châu Á – Thái Bình Dương", đánh giá các doanh nghiệp hoạt động trong mảng kinh tế mới trong khu vực có tiềm năng mạnh mẽ tác động lên bối cảnh kinh doanh toàn cầu trong một thập kỷ tới.
Báo cáo được nghiên cứu trên 6.472 công ty khởi nghiệp chuyên về công nghệ tại 12 thị trường (Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Australia, Singapore, Hàn Quốc, Hong Kong, Malaysia, Indonesia, Việt Nam, Đài Loan và Thái Lan), với giá trị vốn hóa thị trường lên đến 500 triệu USD (việc định giá dựa trên dữ liệu Pitchbook tính đến ngày 30 tháng 4 năm 2022).
Đặc biệt, báo cáo cũng định danh 10 công ty được đánh giá là những "Người khổng lồ mới nổi đứng đầu mỗi thị trường", bằng việc xem xét các danh sách này dựa trên định giá ước tính và vốn đầu tư mạo hiểm nhận được, dựa trên dữ liệu Pitchbook; cũng như phân tích của KPMG và HSBC về tiềm năng tăng trưởng trong tương lai của các công ty này.
Bên cạnh đó, ngoài những ngành truyền thống gắn liền với các doanh nghiệp trong lĩnh vực kinh tế mới như công nghệ tài chính hay phần mềm dịch vụ, báo cáo đã đi sâu vào khoảng 120 lĩnh vực liên quan đến công nghệ trong số các doanh nghiệp này, trong đó bao gồm các lĩnh vực dọc chủ đạo như chuỗi khối, thành phố thông minh, bền vững và ESG (Môi trường, xã hội và quản trị). Thêm nữa, 6 trong số 12 thị trường trong báo cáo này có nhóm doanh nghiệp được đánh giá là “người khổng lồ mới nổi” hàng đầu được định giá trung bình 300 triệu USD hoặc cao hơn.
Theo báo cáo, các hệ sinh thái chuyên về công nghệ đã phát triển ở châu Á – Thái Bình Dương là nơi sản sinh ra rất nhiều doanh nghiệp “tỷ đô” với tốc độ nhanh chóng. Trong khi đó, với việc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự đoán rằng, các thị trường mới nổi và các nền kinh tế đang phát triển trong khu vực sẽ tăng trưởng nhanh hơn 20% so với mức trung bình toàn cầu (7,3% so với 6,1% theo IMF tháng 4/2022), năm nay "Những công ty khổng lồ mới nổi" tức những start-up sáng tạo, có tầm ảnh hưởng và phát triển nhanh với tham vọng trở thành kỳ lân là một chỉ báo hàng đầu về quỹ đạo tăng trưởng của Châu Á – Thái Bình Dương.
Nghiên cứu của KPMG và HSBC cũng chỉ ra rằng, sự nổi lên của nhóm dịch vụ dọc mới đang thu hút lượng đầu tư cao kỷ lục chưa từng thấy. Kéo theo đó là hàng loạt công ty khởi nghiệp có cả quy mô lẫn giá trị lớn hơn xuất hiện với tốc độ rất nhanh chóng trong khu vực.
Chia sẻ tại báo cáo, ông Honson To, Chủ tịch KPMG châu Á – Thái Bình Dương và KPMG Trung Quốc nhận định, các doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ tăng trưởng nhanh trở thành làn sóng doanh nghiệp vừa và nhỏ mới đóng góp cho tăng trưởng kinh tế và nhiều mặt khác.
Trong tương lai, áp lực hướng tới cân bằng carbon trên toàn cầu sẽ là động lực chính thúc đẩy sáng tạo trong quá trình những ngành truyền thống “xanh” hóa và những người khổng lồ mới nổi sẽ đóng một vai trò chính yếu trong việc phát triển công nghệ có thể giảm phát thải carbon và cổ vũ tinh thần trách nhiệm với môi trường. Châu Á sẽ là một sân chơi quan trọng trong cuộc chiến vì một tương lai bền vững.
Trong khi đó, ông Surendra Rosha, Đồng Tổng Giám đốc HSBC châu Á – Thái Bình Dương chia sẻ: “Chúng tôi nhìn thấy hệ sinh thái khởi nghiệp có thể bổ trợ cho ngành dịch vụ tài chính lâu đời: họ chính là khởi nguồn của sáng tạo, họ thổi luồng sinh khí mới vào nền kinh tế quốc gia và khu vực bằng chính sự năng động của mình”.
Thách thức lớn nhất đối với “Những người khổng lồ mới nổi” bao gồm pháp lý và nhân tài công nghệ
Đáng chú ý, báo cáo đã chỉ ra một số phát hiện quan trọng. Cụ thể:
Thứ nhất, mặc dù khó lặp lại mức độ đầu tư từ khối tư nhân cao kỷ lục như năm 2021, số liệu Quý I/2022 cho thấy năm nay châu Á – Thái Bình Dương có thể đạt mục tiêu vượt năm 2020 và 2019 về mức độ đầu tư vốn. Trong khi, Australia, Malaysia và Hàn Quốc đã chứng kiến giá trị giao dịch vượt qua hoặc gần vượt tổng giá trị của năm 2020.
Thứ hai, là khu vực ứng dụng công nghệ tài chính nhiều nhất thế giới, khu vực châu Á – Thái Bình Dương đang trải qua thời kỳ bùng nổ về chuyển đổi dịch vụ tài chính trong vòng hai năm qua khi ứng dụng fintech tiến bộ song hành với mức độ đón nhận của người dùng. Mức độ quan tâm đến tiền mã hóa tương đối lớn cũng kéo theo sự xuất hiện của nhiều nhà cung cấp dịch vụ tài chính mã hóa và người chơi chuỗi khối.
Thứ ba, áp lực tăng trưởng với trọng tâm ESG trong chiến lược kinh doanh và đầu tư nhằm đạt các mục tiêu khí hậu nhiều khả năng sẽ thúc đẩy nhu cầu dịch vụ và công nghệ xanh bùng nổ trong mọi lĩnh vực, tạo ra nhiều cơ hội lớn cho “những người khổng lồ mới nổi”.
Thứ tư, thách thức lớn nhất đối với “những người khổng lồ mới nổi” bao gồm vượt qua những phức tạp trong pháp lý và tuyển dụng được nhân tài công nghệ. Hoạch định chiến lược ESG và thuế hiệu quả cũng như tận dụng ưu đãi của chính phủ và triển khai các quy trình quản lý nguồn nhân lực phân tán ở nhiều nơi cũng là những trở ngại cho tăng trưởng trong tương lai.
Tuy vậy, các chuyên gia đều nhìn nhận đầy lạc quan về sự phát triển của “những người khổng lồ mới nổi”.
Ông Darren Yong, Giám đốc Khối Công nghệ, Truyền thông và Viễn thông, KPMG châu Á – Thái Bình Dương nói: “Những người khổng lồ mới nổi của châu Á – Thái Bình Dương đều dám nghĩ dám làm, có tham vọng và phát huy tư duy hiện đại trong dịch vụ và sản phẩm họ cung cấp, trong lựa chọn đối tác để hợp tác và thị trường họ nhắm tới và trong cách họ xây dựng mô hình kinh doanh, văn hóa doanh nghiệp cũng như đưa ra tuyên bố về sứ mệnh. Có lẽ quan trọng nhất chính là họ đang cố gắng hình dung bối cảnh công nghệ trong 10 hay 20 hay 20 nữa sẽ thay đổi ra sao bên cạnh nỗ lực tìm kiếm những gì mang lại lợi ích cho khách hàng trong thời điểm hiện tại”.
Là những doanh nghiệp có tiềm năng trở thành đầu đàn định hình các lĩnh vực trong thập kỷ tới, “những người khổng lồ mới nổi” đại diện cho một lớp nền tảng quan trọng để dựng xây tương lai bền vững và thịnh vượng cho khu vực.
Việt Nam là một trong những quốc gia có môi trường khởi nghiệp năng động bậc nhất châu Á
Với câu chuyện của Việt Nam, mặc dù GDP bình quân đầu người của Việt Nam vẫn ở mức tương đối thấp so với các nước khác trong khu vực, nhưng nền kinh tế của Việt Nam đang mở rộng nhanh hơn bất kỳ thị trường nào khác. Theo ước tính của Ngân hàng Thế giới, tăng trưởng sẽ đạt 5,5% vào năm 2022 và 6,5% vào năm 2023, gần mức mở rộng trước COVID-19.
Theo đó, báo cáo đánh giá đây là một trong những quốc gia có môi trường khởi nghiệp non trẻ và năng động bậc nhất châu Á. Tại thời điểm trước khi đại dịch COVID-19 bùng phát, Việt Nam mới chỉ có 1.600 doanh nghiệp khởi nghiệp, con số này giờ đây đã tăng lên hơn 3.000 theo nền tảng thống kê khởi nghiệp Tracxn – trong đó có bốn doanh nghiệp được xếp hạng “kỳ lân”.
Việt Nam nổi lên như một trung tâm khởi nghiệp, gần theo kịp các quốc gia như Indonesia và Singapore. Với dân số trẻ, năng động và có trí thức, độ phủ mạng Internet và tỷ lệ sử dụng điện thoại thông minh cao, cùng sự ủng hộ của chính phủ, Việt Nam sẽ tiếp tục giữ vững vị thế là điểm đến hấp dẫn với cả nhà đầu tư lẫn công ty công nghệ, biến đất nước này trở thành cái nôi phát triển của những kỳ lân tiềm năng.
Một minh chứng được báo cáo trích dẫn, nhà cung cấp siêu ứng dụng VNG có trụ sở chính tại TP HCM là công ty khởi nghiệp thành công lâu đời nhất tại Việt Nam tính đến thời điểm hiện tại. Ra mắt vào năm 2004 với tư cách là một công ty kinh doanh trò chơi, công ty này đã nhanh chóng đạt đến trạng thái kỳ lân vào năm 2014. Giờ đây với các dịch vụ bao gồm ứng dụng trò chuyện Zalo, hiện có hơn 60 triệu người dùng và ví điện tử, ZaloPay.
