Lào Cai đề xuất mô hình "cửa khẩu an toàn" – "cửa khẩu xanh" nhằm lưu thông nông sản tại cửa khẩu

Sáng ngày 6/1, Đoàn công tác của Bộ Công thương do Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh làm Trưởng đoàn đã có buổi làm việc với UBND tỉnh Lào Cai về tình hình xuất nhập khẩu.

Khi làn sóng Covid-19 lần thứ tư biến phức tạp tại các địa phương phía Nam, phía Trung Quốc đã triển khai hạn chế nhập khẩu các mặt hàng trái cây tươi từ Việt Nam. Trong đó có các mặt hàng thanh long, xoài... là các mặt hàng có giá trị xuất khẩu chiếm tỷ trọng cao trong tổng giá trị xuất khẩu qua địa bàn tỉnh

Tuy nhiên, không giống với tình trạng tại các cửa khẩu tại Lạng Sơn và Quảng Ninh, hàng nông sản xuất khẩu qua cửa khẩu Lào Cai không bị ùn ứ. Ở chiều ngược lại, theo Giám đốc Sở Công Thương Lào Cai Hoàng Chí Hiền cho biết, hàng hoá nhập khẩu (nguyên nhiên liệu, rau củ quả) tại cửa khẩu Hà Khẩu (Trung Quốc) lại bị tắc nghẽn rất lớn, có thời điểm lên đến trên 2.000 xe.

Ghi nhận tại cặp cửa khẩu Kim Thành – Bắc Sơn trong những ngày đầu năm 2022, lượng phương tiện chở hàng hóa thông quan xuất nhập khẩu đạt trung bình trên 300 phương tiện/ngày. Trong đó phương tiện Việt Nam xuất khoảng dưới 100 xe; phương tiện Trung Quốc nhập khoảng trên 200 xe.

Đến thời điểm hiện tại lượng phương tiện Việt Nam chở hàng hóa xuất khẩu gần như không còn tồn ở phía Lào Cai, xe nào lên đến cửa khẩu gần như đều thực hiện thông quan trong ngày; còn tại phía Trung Quốc hiện đang tồn khoảng trên 600 xe.

Dự báo từ ngày 08/01/2022 nhiều khả năng hoạt động thông quan xuất nhập khẩu hàng hóa qua cặp cửa khẩu Kim Thành – Bắc Sơn sẽ gặp nhiều hạn chế hoặc tạm dừng. Nguyên nhân được xác định là do lực lượng lái xe chuyên trách qua cửa khẩu, công nhân bốc xếp phía cửa khẩu Bắc Sơn (Trung Quốc) sẽ thực hiện cách ly nếu về quê ăn tết (phía Trung Quốc quy định cách ly 21 ngày đối với lao động từ các khu vực cửa khẩu, bến cảng vào nội địa).

Sáng ngày 6/1/2022, Đoàn công tác của Bộ Công thương do Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh làm Trưởng đoàn đã có buổi làm việc với UBND tỉnh Lào Cai về tỉnh hình xuất nhập khẩu.

Ứng phó kịp thời trước kịch bản ùn ứ tương lai

Trước tình hình đó, tỉnh Lào Cai đã chủ động triển khai giải pháp nhằm lưu thông hàng hóa, tránh tình trạng ùn ứ trong thời gian dài tại các cửa khẩu.

Để tránh tình trạng kịch bản lặp lại như với Quảng Ninh và Lạng Sơn, phía Lào Cai đã triển khai nhiều giải pháp nhằm giải quyết lưu thông hàng hóa của các địa phương. Lào Cai tiến hành thông tin đến các tỉnh, thành phố có vùng nguyên liệu, các doanh nghiệp kinh doanh xuất nhập khẩu hàng hóa qua địa bàn tỉnh về tình hình hoạt động thông quan tại các cửa khẩu.

Tỉnh cũng kịp thời tuyên truyền phương án quản lý người điều khiển phương tiện hàng hóa xuất khẩu từ các địa phương có dịch sang Trung Quốc, để người dân có thể nắm bắt quy định mới.

Bên cạnh đó, Lào Cai kịp thời cập nhật, điều chỉnh Phương án quản lý hoạt động xuất nhập khẩu qua cửa khẩu quốc tế đường bộ số II (Kim Thành). Đối với cửa khẩu Ga đường sắt Lào Cai, tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh Covid-19.

Tỉnh còn chủ động tăng cường hỗ trợ lưu thông hàng hóa xuất nhập khẩu qua các cửa khẩu, phục sản xuất tại các khu công nghiệp.

Ngoài ra, mức thu phí sử dụng kết cấu hạ tầng đối với phương tiện vận chuyển cũng sẽ được giảm. Theo ông Hoàng Chí Hiền: “Thực hiện điều chỉnh giảm mức thu phí sử dụng kết cấu hạ tầng cửa khẩu nhằm hỗ trợ giảm bớt khó khăn cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu hàng hóa, đặc biệt là các sản phẩm nông sản qua các cửa khẩu thuộc tỉnh Lào Cai”.

Lào Cai đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép triển khai mô hình "cửa khẩu an toàn" trước kịch bản tắc nghẽn trong tương lai - Ảnh: minh họa

Đề nghị triển khai mô hình “cửa khẩu xanh”

Tại buổi làm việc, ông Hoàng Chí Hiền cho biết, Lào Cai đã đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép tỉnh triển khai mô hình “cửa khẩu an toàn” – “cửa khẩu xanh”. Mục đích của mô hình này là tạo ra vùng đệm an toàn trong hoạt động xuất nhập khẩu, đồng thời cho phía Trung Quốc thấy công tác phòng chống dịch bệnh đang được diễn ra tốt tại Việt Nam, đặc biệt tại các cửa khẩu.

UBND tỉnh Lào Cai đã giao các cơ quan, đơn vị nghiên cứu, đề xuất giải pháp về việc quản lý khu vực cửa khẩu quốc tế đường bộ số II Kim Thành là “vùng xanh không Covid-19”; nghiên cứu thiết lập “vùng đệm” để xử lý phòng, chống dịch đối với phương tiện, lái xe và người ra vào khu vực cửa khẩu đảm bảo công tác phòng, chống dịch.

Ông Hoàng Chí Hiền, Giám đốc Sở Công thương Lào Cai

Mặt khác, phía Lào Cai sẽ tăng cường cung cấp thông tin dịch bệnh, thị trường nông sản của phía Trung Quốc để các thương nhân, người dân vùng cung cấp nông sản xuất khẩu có kế hoạch kinh doanh phù hợp, tránh đưa hàng lên cửa khẩu ồ ạt, khiến cửa khẩu tắc nghẽn.

Tăng cường trao đổi với các Bộ, ngành, địa phương Trung Quốc để tạo điều kiện thuận lợi đối với hoạt động nhập khẩu các loại hàng hóa, bao gồm nông sản của Việt Nam qua các cửa khẩu biên giới.

Về kế hoạch dài hạn, tỉnh Lào Cai đề xuất Bộ Công Thương Phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đẩy nhanh việc hoàn tất thủ tục mở cửa thị trường cho trái cây, nông sản Việt Nam vào thị trường Trung Quốc. Tăng cường trao đổi, đàm phán với phía Trung Quốc sớm kí kết Nghị định thư về kiểm dịch thực vật đối với các loại nông sản của Việt Nam. Chuẩn hóa các quy trình sản xuất, đóng gói nông sản xuất khẩu.

Đồng thời, đề nghị Bộ Công Thương tiếp tục kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục quan tâm có chính sách, cơ chế hỗ trợ trong phát triển nông nghiệp. Chỉ đạo tập trung đầu tư đồng bộ hạ tầng vùng biên giới, chú trọng ưu tiên lựa chọn một số khu vực cửa khẩu có tiềm năng, có điều kiện phát triển nhanh, để tạo động lực và liên kết vùng trong hoạt động thương mại biên giới.