Tại Hội thảo quốc tế với chủ đề "Phụ phẩm nông nghiệp - nguồn tài nguyên tái tạo" ngày 28/9, Vụ trưởng Vụ Khoa học, Công nghệ và Môi trường (Bộ NN&PTNT) Nguyễn Thị Thanh Thủy cho biết, nông nghiệp là một trong những tác nhân chính gây nên biến đổi khí hậu. Phát thải khí nhà kính từ lĩnh vực nông nghiệp thải ra chiếm tới 18% tổng lượng phát thải. Lượng phát thải CO2 của ngành nông nghiệp Việt Nam dự kiến sẽ lên tới 120 triệu tấn vào năm 2030 (có tới một nửa xuất phát từ ngành lúa gạo).
Trong khi đó, Việt Nam đã cam kết đạt mức phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050, giảm khí thải metal 30% tính đến năm 2030 tại Hội nghị COP26.
Theo bà Thủy, hiện nay, quá trình sản xuất nông nghiệp ở Việt Nam mới chỉ chú trọng đến tăng năng suất chứ chưa quan tâm đến lượng dư thừa đầu vào của quá trình sản xuất cũng như phân bón hữu cơ để bồi dưỡng, tăng kết cấu đất, bảo vệ đa dạng sinh học...
Nếu khai thác hiệu quả phụ phẩm trong lĩnh vực nông nghiệp sẽ không chỉ đem lại hiệu quả kinh tế mà còn góp phần bảo vệ môi trường.
Theo thống kê của Bộ NN&PTNT, trong lĩnh vực chăn nuôi, Việt Nam hiện có khoảng 5-6 triệu hộ gia đình có hoạt động chăn nuôi và 23.500 trang trại chăn nuôi tập trung. Trong đó, khoảng 20% nguồn thải ra môi trường được sử dụng hiệu quả (làm khí sinh học, ủ phân...), còn lại 80% thải trực tiếp ra môi trường.
Trong lĩnh vực trồng trọt, mới có khoảng 10% phụ phẩm trồng trọt được sử dụng làm chất đốt tại chỗ, 5% làm nhiên liệu công nghiệp, 3% làm thức ăn gia súc; còn hơn 80% chưa được sử dụng, gây ô nhiễm môi trường.
Tổng khối lượng phụ phẩm nông nghiệp năm 2020 của Việt Nam đạt trên 156,8 triệu tấn. Cụ thể, 88,9 triệu tấn phụ phẩm từ ngành trồng trọt; 61,4 triệu tấn từ ngành chăn nuôi; 5,5 triệu tấn từ ngành lâm nghiệp và khoảng gần 1 triệu tấn từ ngành thủy sản.
 |
Toàn cảnh hội thảo. Ảnh: VGP |
Ở góc độ nền kinh tế nông nghiệp tuần hoàn gắn với tăng trưởng xanh, phụ phẩm trong nông, lâm, thuỷ sản phải được xem là nguồn tài nguyên tái tạo, được xem là đầu vào quan trọng, kéo dài chuỗi giá trị gia tăng trong nông nghiệp.
Bà Thủy nêu rõ, trong bối cảnh phát triển nông nghiệp tuần hoàn đã và đang trở thành xu hướng của các quốc gia cũng như trước những thách thức về ô nhiễm môi trường, thâm dụng tài nguyên từ sản xuất nông nghiệp, tương lai nông nghiệp Việt Nam cần phải dựa vào tri thức nhiều hơn.
Việt Nam đang là một quốc gia có tốc độ hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới, đặc biệt khi có tới 15 hiệp định thương mại tự do. Hầu hết các hiệp định này đều có các quy định, thỏa thuận liên quan đến bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu. Điều này sẽ thúc đẩy Việt Nam tăng tốc chuyển đổi tới mô hình nông nghiệp tuần hoàn, nông nghiệp tăng trưởng xanh, phát thải thấp.
