Trong Chỉ thị số 01/CT-NHNN về tổ chức thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm của ngành ngân hàng năm 2022 do Thống đốc Ngân hàng Nhà nước ban hành vào đầu năm nay, Ngân hàng Nhà nước đã yêu cầu các tổ chức tín dụng tiếp tục không chia cổ tức bằng tiền mặt trong năm 2022 để phấn đấu giảm lãi suất cho vay.
Trước đó, năm 2021, Ngân hàng Nhà nước cũng đã ra chỉ thị tương tự buộc các ngân hàng phải chuyển sang trả cổ tức bằng cổ phiếu, ngoại trừ khối ngân hàng quốc doanh gồm Vietcombank, BIDV, Vietinbank do yêu cầu từ Kho bạc Nhà nước.
Hai ngân hàng lên kế hoạch trả cổ tức 2022 bằng tiền mặt
Trong khi đó, khi nền kinh tế dần được phục hồi trở lại, một số ngân hàng đã bắt đầu có kế hoạch chi trả cổ tức bằng tiền mặt cho cổ đông vào năm 2023. Trong đó, điểm chung của các ngân hàng có kế hoạch chi trả cổ tức bằng tiền mặt là đều có sức khoẻ tài chính vững mạnh và khả năng tạo lợi nhuận đứng đầu nhóm ngân hàng cổ phần tư nhân.
Ngân hàng đầu tiên thông báo trả cổ tức bằng tiền mặt là VPBank. Tại Đại hội đồng cổ đông thường niên 2022 vừa qua, Chủ tịch hội đồng quản trị VP Bank Ngô Chí Dũng cho biết: "Với nền tảng vốn đạt được vào cuối năm nay không những đủ cơ sở để đảm bảo cho tăng trưởng cao theo kế hoạch trong 5 năm tới, mà Hội đồng quản trị dự kiến từ năm sau sẽ trình Đại hội Cổ đông chia cổ tức bằng tiền mặt cho năm 2022 lên tới 30% lợi nhuận sau thuế hàng năm".
Nếu được chấp thuận bởi Ngân hàng Nhà nước, đây sẽ là năm đầu tiên VPBank tiến hành trả cổ tức đại trà bằng tiền mặt cho cổ đông hiện hữu kể từ khi lên sàn. Trước đó, ngân hàng này mới chỉ trả cổ tức tiền mặt cho hơn 73 triệu cổ phần ưu đãi vào năm 2018 theo tỷ lệ 20%.
Một ngân hàng khác cũng có kế hoạch phân phối lợi nhuận năm 2022 bằng việc chi trả cổ tức bằng tiền mặt là Ngân hàng ACB. Theo đó, ban lãnh đạo ACB cũng đề xuất phương án chia cổ tức 10% bằng tiền mặt và 15% bằng cổ phiếu của năm 2022 vào năm sau.
Điều này đồng nghĩa với sau 7 năm phân phối lợi nhuận, cổ đông ACB mới có cơ hội nhận được cổ tức bằng tiền mặt. Trước đó, vào năm 2015, ACB cũng chi trả cổ tức bằng tiền mặt với tỷ lệ 7% tương đương với 1 cổ đông sở hữu 1 cổ phiếu sẽ nhận được 700 đồng. Với gần 896 triệu cổ phần lưu hành khi đó, ACB khi đó đã chi hơn 627 tỷ đồng để trả cổ tức năm 2014.
Lợi nhuận đến từ khoản thu bất thường
Theo thống kê 3 năm gần đây nhất, chỉ có Vietcombank, VietinBank và BIDV được phép trả cổ tức bằng tiền mặt theo yêu cầu của Bộ Tài chính, dù các nhà băng này thường xuyên đề xuất giữ lại lợi nhuận để tăng vốn.
Năm nay, việc VPBank và ACB dự kiến trả cổ tức bằng tiền mặt đã khiến nhiều cổ đông bất ngờ. Theo đó, tại VPBank việc bán FE Credit cho ngân hàng SMBC đã nâng quy mô vốn chủ sở hữu lên gần 86.500 tỷ đồng, lọt nhóm cao nhất thị trường. Trong đó, lợi nhuận chưa phân phối tính đến hết cuối quý I tại nhà băng này đạt hơn 33.000 tỷ đồng.
Vốn chủ sở hữu tăng đã cải thiện đáng kể độ an toàn vốn và củng cố nền tảng vững chắc cho VPBank. Hệ số an toàn vốn theo chuẩn Basel II của VPBank đạt hơn 14,2%, cao hơn nhiều so với mức 11,7% trong năm 2020.
Ngoài ra, báo cáo tài chính quý I cũng cho thấy, lượng tiền và tương đương tiền của VPBank cuối tháng 3 lên tới 51.577 tỷ đồng. Trong đó, hơn 40.500 tỷ đang được để tại các tổ chức tín dụng khác dưới dạng tiền gửi kỳ hạn dưới 3 tháng.
Còn tại ACB, ngân hàng liên tục duy trì tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu (ROE) trên 20% trong nhiều năm qua; và đạt 23,9% trong năm 2021, nằm trong tốp 2 ngân hàng dẫn đầu. Tỷ lệ nợ xấu của ACB là 0,74% (tính tới hết quý I), giảm 0,03% so với thời điểm đầu năm. Đây là tỷ lệ nợ xấu thấp nhất nhì toàn hệ thống hiện nay, đi cùng tỷ lệ bao phủ nợ xấu và an toàn vốn (CAR) đều thuộc nhóm dẫn đầu.
Đáng chú ý, trong quý I, ACB hoàn nhập dự phòng 2,8 tỷ đồng, giúp lợi nhuận tăng hơn 32% so với cùng kỳ 2021. Đây là lần đầu tiên kể từ quý I/2019 ngân hàng thực hiện hoàn nhập dự phòng rủi ro. Đầu năm 2022, tình hình khách hàng cơ cấu đã cải thiện tốt từ 27.000 tỷ đồng cơ cấu trong năm 2021, đến quý I/2022 chỉ còn 15.000 tỷ đồng. Đến cuối quý I, ACB sở hữu khoản lợi nhuận chưa phân phối ở mức gần 12.900 tỷ cùng với lượng tiền mặt lên tới gần 49.500 tỷ đồng.
Tại Đại hội đồng cổ đông thường niên 2022, lãnh đạo ACB cũng cho biết, ngân hàng đã trích lập dự phòng khoảng 2.300 tỷ đồng do ảnh hưởng của Covid -19. Nếu tình hình khả quan thì ACB sẽ hoàn nhập dự phòng và có một khoản thu nhập bất thường trong năm nay.
