"Chúng tôi đang nỗ lực tại Trung tâm Điều phối chung được thành lập ở Istanbul để vận chuyển an toàn số ngũ cốc chờ tại cảng Ukraine đến các thị trường trên thế giới. Các chính quyền đang tiếp tục hợp tác nhằm giúp con tàu đầu tiên chở ngũ cốc của Ukraine rời cảng càng sớm càng tốt", Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ thông báo trên Twitter, theo TASS.
 |
Ngũ cốc được chuyển lên sà lan tại cảng Reni, tỉnh Odessa, Ukraine ngày 21/7. Ảnh: Reuters |
Theo các báo cáo trước đó, Trung tâm điều phối đã được thành lập tại trường đại học của Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ ở Levent, Istanbul. Thổ Nhĩ Kỳ. Nga và Ukraine sẽ có đại diện là các quân nhân mang quân hàm đại tá hoặc tướng lĩnh. Liên Hợp Quốc cũng sẽ ủy quyền cho các đại diện của mình. Việc kiểm soát hàng hải an toàn từ 3 cảng của Ukraine (gồm Odessa, Yuzhny và Chernomorsk) sẽ được thực hiện suốt ngày đêm.
Tuyên bố nỗ lực hỗ trợ hoạt động xuất khẩu ngũ cốc được Ankara đưa ra sau khi cảng Odessa của Ukraine hứng chịu một vụ tấn công hôm 23/7.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova hôm 23/7 cho biết, lực lượng nước này đã bắn tên lửa tấn công chính xác cao vào một xuồng quân sự của Ukraine tại cảng Odessa, nhằm "phá hủy cơ sở hạ tầng quân sự của cảng Odessa".
Trong khi đó, quân đội Ukraine cáo buộc các tên lửa của Nga đã bắn trúng cảng ở Odessa, đồng thời cảnh báo động thái này đe dọa tới thỏa thuận ngũ cốc mà các bên đã phải trải qua nhiều tháng mới có thể thống nhất được. Bộ trưởng Hạ tầng Ukraine Oleksandr Kubrako cũng tuyên bố nước này sẽ nỗ lực nối lại hoạt động xuất khẩu từ các cảng ở Biển Đen bất chấp vụ tập kích tên lửa của Nga.
Phía Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố "quan ngại" về những cuộc tấn công này.
 |
Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres, Bộ trưởng Quốc phòng nga Sergei Shoigu, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan và Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar dự lễ ký kết ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ ngày 22/7. Ảnh: Reuters |
Thỏa thuận nhằm giải quyết vấn đề xuất khẩu ngũ cốc và phân bón trên thị trường toàn cầu đã được ký kết vào ngày 22/7 tại Istanbul với sự tham dự của phái đoàn Nga, Ukraine, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ.
Đây được đánh giá là bước đột phá sau gần 5 tháng giao tranh diễn ra tại Ukraine. Thỏa thuận được cho là có vai trò thiết yếu giúp giảm giá lương thực đang leo thang trên toàn cầu vì nó cho phép ngũ cốc xuất khẩu được vận chuyển đi từ các cảng biển Đen.
Thỏa thuận quy định các quan chức Ukraine sẽ hướng dẫn các tàu chở ngũ cốc xuất khẩu đi theo các tuyến đường an toàn qua các khu vực rải thủy lôi tại 3 cảng biển của nước này. Sau đó, các tàu sẽ rời khỏi lãnh hải Ukraine tại biển Đen và đi qua eo biển Bosphorus để tới một cảng của Thổ Nhĩ Kỳ, nơi chúng sẽ được Trung tâm điều phối chung ở Istanbul, bao gồm các đại diện từ Liên Hợp Quốc, Ukraine, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ, giám sát chặt chẽ.
Trung tâm điều phối chung sẽ kiểm tra các tàu hàng tới Ukraine nhận ngũ cốc nhằm đảm bảo chúng không chở theo vũ khí hoặc những vật dụng có thể được dùng để tấn công Ukraine. Sau quá trình này, tàu có thể tiếp tục hành trình.
