Ngành giao thông vận tải "đi trước mở đường"
Sau khi nghe báo cáo tổng kết tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2022, triển khai nhiệm vụ năm 2023 của ngành giao thông vận tải, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định, dù còn nhiều khó khăn nhưng với vai trò và truyền thống "đi trước mở đường", ngành giao thông vận tải đã có những đóng góp thiết thực vào thành tựu chung của cả nước.
Theo Thủ tướng, trong năm 2022, Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) đã làm tốt các công việc, đạt được nhiều kết quả nổi bật: Trình Chính phủ báo cáo Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư 6 dự án quan trọng quốc gia; Đảm bảo điều kiện khởi công đồng loạt 12 dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 với tỷ lệ giải phóng mặt bằng được bàn giao đạt tới 70% chỉ trong 1 năm (thay vì mất 3 - 4 năm so với các dự án trước).
Công tác giải ngân vốn đầu tư công tiếp tục được Bộ GTVT triển khai hiệu quả. Việc điều hành hoạt động vận tải tiếp tục có nhiều chuyển biến tích cực, sản lượng vận tải các lĩnh vực đều tăng rất cao so với cùng kỳ.
Bên cạnh đó, Bộ GTVT đã hoàn thành Đề án 06; triển khai mở rộng dịch vụ công mức độ 4 "đổi giấy phép lái xe do ngành giao thông vận tải cấp" trên phạm vi toàn quốc; công tác phối hợp với các bộ, ngành, địa phương chặt chẽ hơn...
Tuy nhiên, Thủ tướng cũng thẳng thắn chỉ rõ, công tác quản lý nhà nước ở nhiều mảng còn chưa theo kịp thực tiễn; còn chồng chéo giữa các quy định pháp luật như chính sách; các dự án triển khai còn vướng mắc trong giải phóng mặt bằng, nguồn vật liệu, một số dự án chậm tiến độ, tình trạng bán thầu; vẫn còn xảy ra những vụ việc tham nhũng, tiêu cực như tại các trung tâm đăng kiểm…
Theo đó, Thủ tướng chỉ đạo ngành giao thông vận tải cần tháo gỡ vướng mắc về pháp lý về chính sách đầu tư BOT, BT trên tinh thần đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư, kích hoạt mọi nguồn lực đầu tư của xã hội. Tích cực chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, nỗ lực đóng góp vào thực hiện phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Đối với việc đầu tư các dự án thì phải đặt lợi ích của quốc gia, dân tộc lên trên hết, tăng cường giám sát, nhất là trong công tác đấu thầu, giám sát thi công. Các Ban quản lý dự án cần rà soát, xem xét lại, rút kinh nghiệm, hạn chế việc bán thầu, chia nhỏ các dự án, tránh tham nhũng, tiêu cực; rút kinh nghiệm, kiểm điểm sâu sắc trong công tác đăng kiểm ô tô, tổ chức lại công tác này.
Thủ tướng Phạm Minh Chính nhận định, năm 2023 tình hình thế giới tiếp tục có nhiều khó khăn, phức tạp, ảnh hưởng tới trong nước, trong đó có ngành GTVT. Do đó, ngành GTVT phải nắm chắc tình hình để ứng phó, thích ứng kịp thời, hiệu quả.
Khuyến khích xã hội hóa, hợp tác công tư
Thủ tướng nhấn mạnh, đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, hàng đầu cần được ưu tiên thực hiện trong năm 2023; đề nghị Bộ GTVT phối hợp với các bộ, ngành liên quan tập trung tháo gỡ các vướng mắc để huy động mọi nguồn lực cho đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng giao thông bằng các hình thức BT, BOT, nếu vướng mắc ở đâu cần nỗ lực tháo gỡ, phải làm nghiêm túc, không được tham ô, tham nhũng; phải có cơ chế, công cụ kiểm soát chặt chẽ.
Thủ tướng cho biết, cả nhiệm kỳ trước huy động được khoảng 136.000 tỷ đồng cho hạ tầng GTVT, nhiệm kỳ này dự kiến đạt gần 500.000 đồng, nguồn vốn này được xác định vẫn tập trung cho hạ tầng giao thông, đặc biệt là công trình cao tốc. Mục tiêu đề ra là tất cả các địa phương đều phải có cao tốc, tập trung nguồn lực cho cao tốc ở nhiệm kỳ này, ở nhiệm kỳ sau mới có thể tập trung cho hạ tầng đường sắt.
"Nhiều lĩnh vực vẫn còn tình trạng xin – cho, dễ nảy sinh tiêu cực; đề nghị ngành GTVT và các địa phương xem xét, những việc, lĩnh vực mà nhân dân và xã hội làm được và làm tốt thì khuyến khích xã hội hóa, khuyến khích hợp tác công tư"
Thủ tướng Chính phủ đề nghị ngành GTVT xây dựng các dự án, hoàn thiện thể chế, hoàn thiện thủ tục khuyến khích hợp tác công tư trong xây dựng các tuyến giao thông trọng điểm như nâng cấp tuyến đường sắt Bắc - Nam, đường bộ cao tốc, kết nối các vùng trong nước và với các nước lân cận.
Tiếp tục theo dõi, bám sát, hoàn thiện, kịp thời trình cấp có thẩm quyền xem xét đối với dự thảo Luật Đường bộ.
Thủ tướng lưu ý trong quý I/2023, Bộ phải báo cáo Thủ tướng Chính phủ vấn đề thôi không quản lý luồng lạch ở các địa phương nữa mà giao địa phương trực tiếp quản lý; tăng cường quản lý bằng điện tử từ kinh nghiệm áp dụng thu phí điện tử không dừng.
Nghiên cứu xây dựng các dự án kết nối với các nước láng giềng Trung Quốc, Lào, Campuchia; phát huy tối đa các dự án hợp tác đối tác công tư; đẩy nhanh nghiên cứu dự án đường sắt tốc độ cao (khoảng 200 km/giờ), trước tiên, nghiên cứu đoạn TP HCM đi Cần Thơ trên tinh thần tìm hướng tuyến thẳng nhất, tạo không gian phát triển mới.
Hoàn thiện các thủ tục, đề xuất các dự án PPP về phát triển các tuyến cao tốc kết nối, cảng biển... Tập trung cao độ với tỉnh Đồng Nai để hoàn thành giải phóng mặt bằng sân bay Long Thành; các bộ, ngành phải chủ động vì đây là công trình trọng điểm quốc gia.
Người đứng đầu Chính phủ lưu ý ngành GTVT cần chú trọng công tác xây dựng đảng, cải cách hành chính, trong đó tiếp tục thực hiện sắp xếp, tinh gọn bộ máy hành chính, đơn vị sự nghiệp, nâng cao hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp nhà nước; chuyển đổi số.
Thủ tướng tin tưởng ngành GTVT sẽ tiếp tục hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ trong năm 2023, với mức cao hơn năm 2022, chuẩn bị mọi nguồn lực để đạt được mục tiêu 3.000 km đường cao tốc vào năm 2025.
