Từ công nhân xây dựng tới người giàu nhất Trung Quốc

Từ công nhân xây dựng tới người giàu nhất Trung Quốc

TỶ PHÚ TRUNG QUỐC
11:52 - 12/06/2022
Cho mãi tới năm 2020, tỷ phú Chung Thiểm Thiểm vẫn chưa được biết tới nhiều trên thế giới. Tuy nhiên chỉ trong khoảng thời gian ngắn, khối tài sản của "ông vua nước đóng chai" này đã vượt qua nhiều tỷ phú và hiện trở thành người giàu nhất Trung Quốc.

Đợt IPO trị giá nhiều tỷ USD của Nongfu Spring tại Hong Kong vào tháng 9/2020 đã ngay lập tức biến ông Chung Thiểm Thiểm trở thành người giàu thứ 3 tại Trung Quốc chỉ sau một đêm. Giá trị tài sản ròng của ông thời điểm đó đã tăng vọt từ khoảng 16 tỷ USD lên hơn 50 tỷ USD.

Được sinh ra tại thành phố Hàng Châu, ông Chung cho biết quá trình gây dựng sự nghiệp đầy chông gai đã giúp ông học được những giá trị trong kinh doanh. Trải qua nhiều ngành nghề từ công nhân xây dựng tới đủ các nghề kiếm sống như trồng nấm, bán thuốc và sau này có thời gian còn làm phóng viên, ông Chung Thiểm Thiểm đã xây dựng cho mình một sự nghiệp kinh doanh thành công rực rỡ.

Ông Chung Thiểm Thiểm là nhà sáng lập của công ty nước đóng chai Nongfu Spring – công ty đã chính thức niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán Hong Kong vào tháng 9/2020. Ngoài công ty nước đóng chai, ông Chung còn điều hành một công ty sản xuất thuốc khác là Beijing Wantai Biological Pharmacy. Cũng giống như Nongfu Spring, doanh nghiệp sản xuất thuốc này được ông Chung niêm yết vào cùng năm 2020, nhưng là vào tháng 4 trên sàn giao dịch chứng khoán Thượng Hải.

Màn ra mắt thành công rực rỡ đã khiến cổ phiếu của Nongfu tăng vọt lên hơn 50% trong ngày IPO, đưa ông Chung chính thức gia nhập câu lạc bộ bao gồm các tỷ phú Trung Quốc về lĩnh vực công nghệ như Jack Ma của gã khổng lồ thương mại điện tử Alibaba.

Cũng giống như nhiều doanh nhân khác, ông Chung nổi tiếng kiên quyết khi muốn làm mọi việc theo cách của riêng mình. Với biệt danh “con sói đơn độc” trong giới kinh doanh Trung Quốc, ông không liên kết và hay tham gia vào bất kỳ đảng phái nào. Ông cũng hiếm khi xuất hiện trước công chúng hay phát biểu trước giới truyền thông. Ông chia sẻ mình là một người đơn độc và thậm chí không quan tâm tới đồng nghiệp của mình đang nghĩ gì hay đang làm gì.

Theo hãng tin Bloomberg, phần lớn tài sản của ông tới từ công ty nước đóng chai Nongfu Spring, nơi ông sở hữu tới 84% cổ phần. Tại Beijing Wantai, doanh nghiệp từng tham gia nghiên cứu sản xuất vaccine Covid-19, ông sở hữu tới 75% cổ phần.

Do kín tiếng, có rất ít thông tin về cuộc sống cá nhân của ông Chung Thiểm Thiểm được tìm thấy trên hệ thống thông tin đại chúng. Tuy nhiên, theo hồ sơ IPO của Nongfu Spring, một số thành viên trong gia đình ông cũng đồng thời nằm giữ cổ phần trong công ty.

Chị gái của vợ ông, bà Lu Xiaowei, sở hữu 1,4% cổ phần của Nongfu Spring trị giá 432 triệu USD theo Bloomberg. Trong khi đó, 2 anh chị em khác của vợ ông sở hữu số cổ phiếu trị giá 428 triệu USD mỗi người. Thêm vào đó, các chị gái của ông Chung là Zhong Xiaoxiao và Zhong Xuanxuan cùng sở hữu số cổ phiếu trị giá 642 triệu USD.

Khác với doanh nhân người Ấn Độ Mukesh Ambani vốn có cuộc sống xa hoa trong tòa nhà trị giá 1 tỷ USD ở thành phố Mumbai, người giàu nhất Trung Quốc Chung Thiểm Thiểm vẫn đang sống trong một căn hộ tại quận Tây Hồ, thành phố Hàng Châu của Trung Quốc. Được biết đến như một trung tâm thương mại cũng như là một địa điểm với những cảnh quan tuyệt đẹp, thành phố này là quê hương của ít nhất 32 tỷ phú Trung Quốc, trong đó bao gồm cả Jack Ma.

Quận Tây Hồ nơi ông Chung Thiểm Thiểm sống là một khu dân cư rợp bóng cây, cách các tòa nhà chọc trời của khu thương mại trung tâm Hàng Châu khoảng 4 km. Trụ sở chính của công ty nước đóng chai Nongfu Spring cách nơi này khoảng 7 phút lái xe. Trong khi đó, trụ sở Tập đoàn Ant của ông Jack Ma cũng nằm ngay gần đó.

Tính đến thời điểm năm 2022, ông Chung Thiểm Thiểm đang là người giàu nhất Trung Quốc với khối tài sản ước tính rơi vào ngưỡng 66,8 tỷ USD, theo số liệu của Bloomberg’s Billionaires Index. Hành trình trở thành tỷ phú tự thân đầy cảm hứng của ông Chung Thiểm Thiểm được bắt đầu nhờ vào sự kiên trì và chăm chỉ của nhiều thập kỷ nỗ lực.

Trong cuộc Cách mạng Văn hóa 1966-1976, cha mẹ của ông Chung được coi là thuộc tầng lớp trí thức. Điều này cũng đồng nghĩa việc học hành của ông bị cắt giảm. Sau khi bỏ học trung học cơ sở, ông trở về phụ giúp gia đình bằng cách làm thợ nề và thợ mộc trong 10 năm tiếp theo. Ông cũng dành ra một khoảng thời gian làm công nhân xây dựng.

Sau 2 lần thi trượt đại học, ông cuối cùng cũng đỗ vào trường mà ngày nay được gọi là Đại học Phát thanh và Truyền hình Chiết Giang theo lời khuyên của bố mẹ. Sau khi tốt nghiệp, ông làm phóng viên cho Nhật báo Chiết Giang. Vào năm 1988, sự hình thành của đặc khu kinh tế Hải Nam khiến ông quyết định nghỉ việc và chuyển đến nơi này. Tại đây, ông đã thành lập tờ báo Pacific Post và khi gặp thất bại, ông lại tiếp tục chuyển sang kinh doanh sản phẩm nấm.

Tuy nhiên, khí hậu của Hải Nam không thuận lợi cho việc trồng nấm và chẳng bao lâu sau, ông Chung gặp thua lỗ. Sau đó, ông cũng gặt hái được thành công đầu tiên trong kinh doanh với hàng nghìn USD tiền lãi nhờ việc bán rèm cửa. Tuy nhiên tất cả lại "của thiên trả địa" khiến ông mất tất cả khi quyết định lao vào ngành chăn nuôi tôm.

Sau đó, ông gặp người đồng hương của mình tại Hàng Châu là ông Zong Qinghou, Giám đốc điều hành của công ty nước đóng chai, nước trái cây và các sản phẩm chăm sóc sức khỏe Wahaha. Nhờ việc Hải Nam là đặc khu kinh tế, ông Chung đã có thể mua các sản phẩm của Wahaha với giá thấp hơn. Tuy nhiên, do những khúc mắc trong làm ăn, mối quan hệ của hai người đã xấu đi nhanh chóng.

Sau đó, lấy cảm hứng từ tiềm năng của thị trường thực phẩm chăm sóc cho sức khỏe, vào năm 1993, ông Chung thành lập Hainan Yang Sheng Tang để tung ra nhiều loại thực phẩm chức năng bổ sung khác nhau bao gồm thuốc làm từ rùa, loài động vật tượng trưng cho sức khỏe và tuổi thọ ở Trung Quốc.

Dù nhận được phản ứng tích cực trên thị trường, sự cạnh tranh gay gắt trong ngành đã khiến ông Chung phải suy xét về những cách khả thi khác để phát triển doanh nghiệp hơn nữa. Cuối cùng, ông đi tới một nhận định rằng mọi người sẽ luôn cần uống nước bất kể điều gì xảy ra. Do đó vào năm 1996, ông Chung bắt đầu lập ra hãng nước đóng chai Nongfu Spring, thương hiệu đưa ông trở thành tỷ phú như ngày nay.

Hiện ông trực tiếp quản lý việc bán hàng, xây dựng thương hiệu và nguồn nhân lực của Nongfu Spring với tư cách là Chủ tịch. Sau khi kinh qua vô số lĩnh vực kinh doanh, nước đóng chai cuối cùng mới là thành công lớn nhất của ông Chung Thiểm Thiểm, đưa ông trở thành một trong những người giàu nhất Trung Quốc sau đợt IPO của Nongfu Spring vào tháng 9/2020.

Theo Euromonitor, năng lực tiếp thị mạnh chính là trọng tâm của sự thành công của Nongfu tại thị trường nước đóng chai Trung Quốc – thị trường lớn nhất thế giới về sản lượng và chỉ đứng sau Mỹ về giá trị. Jason Yu, tổng giám đốc tại công ty Kantar Worldpanel for Greater China, nhận định dù cạnh tranh tại thị trường nội địa vô cùng khốc liệt, Nongfu Spring đã tạo ra được giá trị khác biệt trong việc xây dựng thương hiệu so với các đối thủ của mình.

Tầm quan trọng của chiến dịch tiếp thị và bán hàng cũng được ông Chung nhấn mạnh trong một bài phỏng vấn của ông với một hãng thông tấn địa phương. Vào năm 2004, ông đã khẳng định một công ty sẽ trở nên bất động và chết nếu không biết cách tạo ra sự hứng khởi.

Trước đó vào thời điểm thành lập, sự xoay trục kinh doanh của ông Chung là một nỗ lực gần như chắc chắn sẽ thất bại do thị trường lúc đó đã được thống trị bởi những công ty lớn nổi tiếng. Phương pháp giải quyết của ông chính là quảng cáo Nongfu như một lựa chọn nước khoáng lành mạnh có nguồn gốc từ các hồ và suối tự nhiên với độ tinh khiết cao. Các sản phẩm của công ty do đó khác với các sản phẩm nước uống hóa học mà các đối thủ cạnh tranh của ông đang bán.

Chiến dịch tiếp thị này sau đó được dẫn đầu bởi 3 thí nghiệm trên sóng truyền hình Trung Quốc vào năm 2000, nhằm so sánh ảnh hưởng tới cuộc sống động thực vật của mức độ tinh khiết và tự nhiên của nguồn nước. Chiến dịch này đã thành công tới mức Cục Công nghiệp và Thương mại Nhà nước - cơ quan quản lý kinh doanh của Trung Quốc - đã phạt Nongfu vì các hành vi “cạnh tranh không lành mạnh” từ những lời phản đối của đối thủ.

Tuy nhiên, ông Chung đã kiên quyết không lùi bước. Trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình năm 2015, ông đã thẳng thắn chỉ trích sự lỗi thời của các quy định. Ông cho biết luật Trung Quốc không cho phép quảng cáo nhằm mục đích so sánh các sản phẩm dù đây là một thực tế phổ biến ở Mỹ và các nước Châu Âu. Đồng thời, ông khẳng định các sản phẩm nội địa sẽ không bao giờ có thể cải thiện nếu bất cứ điều gì ông nói đều bị cho là cạnh tranh bẩn.

Dù chương trình tiếp thị có hiệu quả lớn, các nhà phân tích trong ngành cũng thừa nhận quy trình sản xuất và phân phối của tập đoàn Nongfu đạt hiệu quả cao chính là bí quyết thành công chính của thương hiệu này. Theo ông Yu của Kantar Worldpanel for Greater China, đây chính là yếu tố giúp công ty gặt hái được lợi nhuận cao hơn so với các đối thủ cạnh tranh khác.

Mạng lưới bán hàng chặt chẽ cũng tạo cơ sở giúp tập đoàn bám sát thị trường nội địa hơn với thị phần ở mức 12%, vượt trội hơn hẳn so với các công ty phương Tây khác. Trong khi Evian, tập đoàn nước giải khát Pháp chiếm 3% thị phần thị trường Trung Quốc và đồng thời là sự hiện diện lớn nhất của các tập đoàn phương Tây, còn Coca-Cola chỉ chiếm 2,5%.

Tuy nhiên khách quan mà nói, vị trí mà Nongfu đạt được hiện nay cũng một phần nhờ vào tốc độ tăng trưởng nhanh chóng của tầng lớp trung lưu tại Trung Quốc. Nhờ vào số lượng người đạt mức thu nhập trung bình gia tăng, sự quan tâm tới lối sống lành mạnh hơn cũng gia tăng và đó chính là một trong những lý do khiến tập đoàn của ông Chung Thiểm Thiểm đạt được sự thành công.

Với cơ sở nhà đầu tư ngày càng mở rộng từ Singapore đến Boston, Mỹ, các chuyên gia cho rằng một trong những thách thức cấp bách nhất của Nongfu hiện tại là chuyển đổi sản phẩm của công ty sang phân khúc giá cao hơn. Mặc dù sự gia tăng của người tiêu dùng Trung Quốc là yếu tố quan trọng đối với sự thành công của tập đoàn, mức độ phổ biến của thương hiệu vẫn chủ yếu ở thị trường phân khúc thấp, nơi người tiêu dùng không có mức chi tiêu phong phú cho nước uống.

Tuy nhiên, sự mở rộng của Nongfu Spring sang lĩnh vực nước trái cây lại đang không được hiệu quả như sản phẩm nước tinh khiết. Thị phần của tập đoàn vẫn đang ở mức thấp hơn các đối thủ hàng đầu trong cùng lĩnh vực. Nhưng bất chấp tình hình này, Nongfu vẫn đang nỗ lực vượt lên dẫn đầu. Tập đoàn do đó đang tiếp tục mở rộng cơ sở sản phẩm của mình từ cà phê hòa tan tới sữa chua làm từ đậu nành. Tuy nhiên, câu hỏi về việc liệu Nongfu Spring có thể lặp lại thành công của mình trong các sản phẩm này hay không vẫn còn đang được bỏ ngỏ.

Đọc tiếp