Theo báo cáo, ngân hàng là một lĩnh vực thiết yếu trong nền kinh tế nên trong những giai đoạn đại dịch Covid-19 diễn biến căng thẳng phải giãn cách xã hội thì các ngân hàng vẫn được duy trì hoạt động.
Tuy vậy, dịch bệnh vẫn làm hạn chế sự tiếp xúc trực tiếp với khách hàng. Điều này ảnh hưởng đến bộ phận kinh doanh trong việc gặp mặt và tư vấn trực tiếp đối với các khách hàng.
Bên cạnh đó, các ngân hàng cũng có nhiều khách hàng chủ chốt là các doanh nghiệp, cá nhân ở trong các lĩnh vực bị ngưng trệ do đại dịch nên cũng phải chịu nhiều ảnh hưởng do nợ xấu, nợ khó đòi, giảm tăng trưởng tín dụng, giao dịch hay thu phí.
Đại dịch cũng khiến các ngân hàng phải tăng trích lập dự phòng và chịu áp lực giảm lãi suất từ phía Ngân hàng Nhà Nước. Điều này cũng dẫn đến tình trạng báo lãi không như kỳ vọng, và một số ngân hàng cũng có những giai đoạn đưa ra chính sách giảm lương, thưởng, đặc biệt đối với nhân sự ở cấp lãnh đạo.
Đứng trước các hành vi tiêu dùng của khách hàng đang ngày càng thay đổi theo xu hướng số hóa, các ngân hàng đã và đang ứng dụng chuyển đổi số nhằm đáp ứng các nhu cầu thay đổi không thể đảo ngược được này.
Đặc biệt, mức lương dành cho các vị trí trong mảng chuyển đổi số sẽ có thể cao hơn từ 20% - 30% so với các vị trí cùng cấp bậc thuộc các nhóm nghiệp vụ truyền thống khác.
Thách thức gay gắt trong tuyển dụng nhân sự
Nhu cầu tuyển dụng nhân sự trong mảng chuyển đổi số tăng cao. Để đáp ứng đủ nhu cầu tuyển dụng nhân sự, các ngân hàng đang tập trung vào chuyển đổi số, tự động hóa dẫn đến việc tăng nhu cầu về các vị trí liên quan đến IT, công nghệ, dữ liệu… Những vị trí được tuyển dụng này đặc biệt tập trung vào nguồn nhân sự chất lượng cao nhưng lại rất khó tìm kiếm và cần đầu tư nhiều chi phí do tính cạnh tranh trên toàn thị trường.
Thêm vào đó, định hướng chuyển đổi số đã được nhiều ngân hàng thực hiện từ 3 - 5 năm trước đây nhưng chủ yếu là các ngân hàng lớn có tiềm lực mạnh mới có khả năng đón đầu.
Tuy nhiên, trong khoảng năm 2021 - 2022, rất nhiều các ngân hàng từ nhỏ đến lớn cũng đang phải bước vào cuộc đua này. Một phần do các ngân hàng cần phải cạnh tranh với nhau, một phần nữa là tác động của đại dịch khiến ngân hàng đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số này.
 |
Cạnh tranh trong tuyển dụng mảng chuyển đổi số ngành ngân hàng rất khốc liệt. |
Nguồn ứng viên hạn chế chưa đáp ứng được với nhu cầu. Hiện nay tại thị trường Việt Nam, nguồn ứng viên trong mảng chuyển đổi số trong ngành ngân hàng rất hạn chế, cả về số lượng và chất lượng. Về chất lượng, rất hiếm các ứng viên có kinh nghiệm để triển khai áp dụng các công nghệ tiên tiến nhất. Về số lượng, ngân hàng có nhu cầu tuyển số lượng lớn và trong thời gian ngắn nhưng lượng ứng viên đạt yêu cầu không đủ đáp ứng.
Theo quan sát của Navigos Search, sự cạnh tranh về các ứng viên trong ngành này rất khốc liệt. Đặc biệt với các vị trí về Công nghệ thông tin (IT), một trong những nền tảng quan trọng trong việc chuyển đổi số, luôn khan hiếm ứng viên. Không chỉ có các ngân hàng cần tuyển các vị trí IT, mà các công ty từ các lĩnh vực khác như tài chính, thương mại điện tử, y tế giáo dục… đều muốn tuyển các ứng viên trong mảng này.
Bên cạnh đó, do cần phải triển khai các sản phẩm và giải pháp công nghệ tiên tiến về chuyển đổi số trong khi các ứng viên trong nước chưa đáp ứng được yêu cầu, các ngân hàng lớn sẵn sàng chi trả những khoản tiền đáng kể để “săn” ứng viên từ nước ngoài về.
Trong hai năm 2020 và 2021, các ngân hàng mong muốn tuyển dụng ứng viên Việt Kiều nhiều hơn tuyển nhân sự là người nước ngoài do ứng viên Việt Kiều có lợi thế hơn khi ít nhiều vẫn hiểu văn hóa Việt Nam, hiểu tiếng Việt và dễ dàng thích nghi hơn. Các nhân sự này đặc biệt được săn đón trong các mảng then chốt như IT, dữ liệu, sản phẩm, quản trị rủi ro.
Sự thay đổi về yêu cầu tuyển dụng nhân sự của ngân hàng. Nhờ có sự phát triển của mạng xã hội và hệ thống thông tin nên các ngân hàng có thể tự tìm kiếm và tiếp cận nguồn ứng viên như họ mong muốn. Trước đây, các ngân hàng thường ưa chuộng các ứng viên có nền tảng và đã có kinh nghiệm làm việc tại các ngân hàng khác.
Tuy nhiên, hiện nay việc yêu cầu chuyển đổi và phát triển kinh doanh của các ngân hàng thay đổi nên họ cần nhân sự có tư duy và năng lực phù hợp với chiến lược mới của họ, thậm chí đối với một số vị trí, không quan trọng là ứng viên đó đã từng làm việc trong lĩnh vực nào trước đây.
Các tiêu chí của ứng viên được đề cao trong tuyển dụng. Trong sự chuyển đổi số nói chung và tại ngân hàng, các sản phẩm và dịch vụ sẽ hướng đến việc đặt khách hàng là trọng tâm, và yếu tố này cũng được đặt là kim chỉ nam trong việc tuyển dụng ứng viên. Các ngân hàng khá chú trọng đến tư duy và kinh nghiệm về am hiểu khách hàng của ứng viên trong mảng này.
Bên cạnh đó, ngân hàng sẽ tuyển dụng các ứng viên có các năng lực cốt lõi liên quan đến tư duy và sự thích ứng trong môi trường chuyển đổi số như tư duy phản biện, tư duy thiết kế, tư duy linh hoạt, tư duy nhạy bén về kinh doanh, phân tích dữ liệu cũng như thành thạo tiếng Anh.
Ngân hàng sử dụng nhiều kênh đa dạng để tuyển được ứng viên phù hợp. Khi mức độ cạnh tranh về ứng viên ngày càng tăng, số lượng và chất lượng ứng viên còn hạn chế, đội ngũ tuyển dụng tại ngân hàng đã và đang sử dụng nhiều hình thức cũng như các kênh tuyển dụng khác nhau để thu hút ứng viên.
Các ngân hàng thực hiện các chương trình liên quan đến “Thương hiệu nhà tuyển dụng”, các chương trình thu hút ứng viên, các sự kiện dành riêng cho tuyển dụng (Job Fair), sử dụng các dịch vụ “headhunting” trong và ngoài nước (dịch vụ tìm kiếm ứng viên là nhân sự cấp trung, cấp cao, các ứng viên là Việt Kiều hoặc là người nước ngoài), sử dụng dịch vụ cho thuê ngoài dịch vụ tuyển dụng (RPO).
