Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, năm 2022 kim ngạch xuất khẩu thủy sản Việt Nam đạt mức kỷ lục với hơn 11 tỷ USD (tăng 23,7% so với cùng kỳ năm 2021). Trong đó, xuất khẩu tôm đạt hơn 4,3 tỷ USD, bao gồm tôm chân trắng đạt 3,1 tỷ USD, tôm sú đạt gần 570 triệu USD, tôm hùm 278 triệu USD, còn lại là các loài tôm sông và tôm biển khác.
Mặc dù sụt giảm trong tháng cuối cùng của năm, nhưng lũy kế 12 tháng xuất khẩu cá tra và cá ngừ vẫn lần lượt đạt 2,4 tỷ USD và 1 tỷ USD, đây đều là mốc kim ngạch cao nhất từ trước tới nay, đồng thời năm nay cũng là năm đầu tiên xuất khẩu cá ngừ đạt trị giá tỷ USD.
Các sản phẩm cá khác như cá cơm, cá nục, cá thu và nhiều loài cá biển khác đã đóng góp doanh số lớn 2 tỷ USD trong năm 2022, cao hơn 22% so với năm 2021.
Xuất khẩu sang các thị trường chính ghi nhận kim ngạch kỷ lục
Theo VASEP, không chỉ kỷ lục ở các ngành hàng, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam cũng ghi nhận kỷ lục ở hầu hết các thị trường. Trong đó, xuất khẩu thủy sản sang Mỹ lần đầu về đích với hơn 2,1 tỷ USD.
Xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc & Hong Kong lần đầu tiên chạm mốc 1,8 tỷ USD, tăng 57% so với cùng kỳ năm 2021. Năm 2022 cũng là năm đầu tiên xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc vượt Nhật Bản, trở thành thị trường xuất khẩu thủy sản lớn thứ 2 của Việt Nam.
Năm nay, xuất khẩu thủy sản sang khối CPTPP đạt gần 2,9 tỷ USD, tăng 31% so với cùng kỳ năm 2021 và chiếm 26% tỷ trọng xuất khẩu thủy sản của Việt Nam. Tại khối thị trường này, doanh nghiệp Việt đã tận dụng tốt các ưu đãi về thuế quan, nhất là trong bối cảnh lạm phát làm giảm sức tiêu thụ và tăng áp lực cạnh tranh trên nhiều thị trường.
Các nước ASEAN cũng là điểm đến tiềm năng và thuận lợi cho các doanh nghiệp thủy sản trong năm nay với mức tăng trưởng 27%, dự kiến mang về doanh số 767 triệu USD, chiếm 7% xuất khẩu thủy sản của Việt Nam. Lợi thế về vị trí địa lý và sự ổn định kinh tế của khu vực là động lực để doanh nghiệp đẩy mạnh xuất khẩu trong năm nay.
Xuất khẩu thủy sản sang EU và Hàn Quốc dự kiến năm 2022 đều đạt kết quả cao kỷ lục với lần lượt 1,3 tỷ USD và hơn 950 triệu USD.
VASEP dự báo xuất khẩu thủy sản quý I năm 2023 sẽ sụt giảm đáng kể so với quý IV/2022 và so với cùng kỳ năm trước. Những thuận lợi của năm 2022 như nhu cầu cao, giá xuất khẩu tăng, nguồn cung ổn định đã không còn tiếp diễn trong quý IV và sẽ kéo dài tới quý I năm 2023. Lạm phát ngấm sâu vào nền kinh tế các nước, khiến nhu cầu và đơn hàng giảm mạnh.
Dù vậy, ngành thủy sản vẫn có những hy vọng lạc quan vào tín hiệu tốt từ một số thị trường có nền kinh tế ổn định hơn, ít bị ảnh hưởng bởi lạm phát hơn như ASEAN, Trung Đông và khối các nước CPTPP. Đặc biệt, Trung Quốc bỏ các quy định kiểm soát đối với hàng nhập khẩu như xét nghiệm, khử trùng và kiểm dịch sẽ giải tỏa một ách tắc lớn, mở rộng cơ hội xuất khẩu hơn cho hàng thủy sản Việt sang thị trường này.
Doanh nghiệp thủy sản cũng cần tiếp sức để chuẩn bị nguồn lực, nguyên liệu, vốn sản xuất và các điều kiện, để khi thị trường ổn định và hồi phục thì có thể nhanh chóng gia tăng xuất khẩu, giành thị phần trước các đối thủ.
