Tại diễn văn tưởng niệm, ông Triệu Thế Hùng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương cho biết, Hải Dương là vùng đất có bề dày truyền thống lịch sử, văn hóa, từ lâu đã nổi tiếng là vùng đất địa linh, nhân kiệt. Khu di tích đặc biệt quốc gia Côn Sơn - Kiếp Bạc là tâm điểm của vùng đất thiêng “Chí Linh bát cổ”. Nơi đây được đánh giá là có hình thế hiểm yếu về quân sự, đắc địa về phong thủy.
 |
Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, các đại biểu, cùng nhân dân và du khách thập phương về dự lễ tưởng niệm và khai hội. |
Vào thời Trần, Quốc công Tiết chế Trần Hưng Đạo đã lập đại bản doanh Vạn Kiếp, cùng vua tôi nhà Trần tổ chức hội quân với ý chí quyết chiến, quyết thắng đập tan ý đồ bành trướng của đế quốc Nguyên Mông xâm lược.
Hình tượng sáng ngời của lòng yêu nước
Quốc công Tiết chế Trần Hưng Đạo tên thật là Trần Quốc Tuấn sinh năm 1228, thuộc dòng dõi tôn thất quý tộc nhà Trần. Từ nhỏ, ông đã nổi tiếng là người có dung mạo khôi ngô, thông minh xuất chúng, thông kim bác cổ, văn võ song toàn, hội tụ đầy đủ các đức tốt gồm nhân, nghĩa, lễ, trí, tín. Là người tài năng, lại biết giữ gìn rường mối quốc gia, nên qua 4 đời vua Trần, ông đều được trọng dụng, để tiếng thơm lưu truyền, hậu thế tôn vinh, thờ phụng.
 |
Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương Triệu Thế Hùng đọc diễn văn tưởng niệm 723 năm ngày mất của anh hùng dân tộc Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn. |
Vào thế kỷ 13, quân Nguyên Mông 3 lần xâm lược nước ta. Dưới sự lãnh đạo của Trần Hưng Đạo, quân và dân nhà Trần đã vượt qua muôn vàn khó khăn và thử thách “lấy ít địch nhiều, lấy yếu thắng mạnh” đã ba lần đánh tan hàng vạn quân Nguyên Mông xâm lược hùng mạnh, giành thắng lợi lẫy lừng.
Ba lần kháng chiến chống giặc Nguyên Mông thắng lợi của nước Đại Việt đều có công lao to lớn của ông. Tên tuổi của ông đã gắn liền với những chiến công hiển hách ở Đông Bộ Đầu, Hàm Tử, Tây Kết, Chương Dương, Vạn Kiếp, Bạch Đằng Giang… và là niềm tự hào của dân tộc Việt Nam trong lịch sử dựng nước và giữ nước.
Chiến thắng của Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn và quân dân nhà Trần đã góp phần đánh dấu chấm hết thời kỳ đỉnh cao của quân Nguyên Mông, góp phần thay đổi cục diện lịch sử. Công lao to lớn này đã đưa ông lên hàng thiên tài quân sự có tầm chiến lược được thế giới vinh danh và là một anh hùng dân tộc bậc nhất của thời đại nhà Trần trong lịch sử Việt Nam.
 |
Tuyên đọc chúc văn tại lễ tưởng niệm. |
Không chỉ biết đến với vai trò là một nhà quân sự thiên tài, Trần Quốc Tuấn còn soạn 2 bộ sách để dạy các tướng lĩnh đương thời cầm quân đánh giặc là Binh Thư yếu lược và Vạn Kiếp tông bí truyền thư. Trong đó, tiêu biểu với bài “Hịch tướng sĩ” được viết bằng giọng văn thống thiết, hùng hồn đã khích lệ tinh thần yêu nước, căm thù giặc, làm lay động hàng ngàn tướng sĩ.
Dưới trướng của ông, nhiều bậc hiền tài đã hết lòng phò vua, giúp nước như Trương Hán Siêu, Trần Thì Kiến, Phạm Ngũ Lão, Nguyễn Chế Nghĩa, Yết Kiêu, Dã Tượng… Ông đã được các vua Trần phong làm Đại vương và lập đền thờ khi còn sống tại Vạn Kiếp gọi là Sinh từ; Thượng hoàng Trần Thánh Tông đích thân soạn văn bia ca ngợi công đức của Hưng Đạo Vương, gọi là Sinh bi.
 |
Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà và các đại biểu dâng hương tưởng niệm 723 năm ngày mất của anh hùng dân tộc Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn. |
Ngày 20 tháng Tám năm Canh Tý (năm 1300), ông mất tại phủ đệ Vạn Kiếp, triều đình tiến phong là Thái sư Thượng phụ Thượng quốc công Nhân vũ Hưng Đạo Đại vương. Nhân dân Đại Việt suy tôn ông là Đức Thánh Trần Cửu thiên Vũ đế, lập đền thờ để tưởng nhớ công lao to lớn của Ngài đối với non sông, đất nước ngay trên nền Vương phủ gọi là đền Kiếp Bạc.
 |
Tái hiện cảnh Quốc công Tiết chế Trần Hưng Đạo chỉ huy, chiến đấu. |
Trải qua hơn 7 thế kỷ, đến nay tư tưởng giữ nước lấy dân làm gốc, cùng tri thức quân sự, cách dùng người, lòng trung quân ái quốc của Hưng Đạo Đại vương vẫn là bài học sâu sắc đối với các thế hệ hôm nay và mai sau. Trong tâm thức mỗi người dân Việt Nam, ông là một Thượng đẳng phúc thần và được tôn là đức Thánh Trần.
 |
Màn biểu diễn văn nghệ tại lễ khai hội mùa thu Côn Sơn - Kiếp Bạc năm 2023. |
Khẳng định giá trị to lớn
Tại sự kiện, Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương cho biết, Lễ hội mùa Thu Côn Sơn - Kiếp Bạc năm 2023 ngoài việc thực hành các nghi lễ chính đã được chuẩn hóa như Lễ tưởng niệm và khai hội, Lễ Khai ấn, Lễ cầu an và hội hoa đăng, Lễ giỗ Đức Thánh Trần, Lễ rước, Liên hoan hầu Thánh, múa rối nước, trò chơi dân gian, Tuần Văn hóa Du lịch và xúc tiến thương mại… lễ hội còn được nâng tầm và gắn với nhiều hoạt động đặc sắc, lần đầu tiên được tổ chức của Festival Chí Linh - Hải Dương 2023.
Đây là dịp để quảng bá các tiềm năng, thế mạnh về kinh tế - văn hóa, xã hội; các sản phẩm du lịch, sản phẩm đặc trưng của tỉnh Hải Dương đến đông đảo nhân dân và du khách thập phương, góp phần tuyên truyền quảng bá những giá trị và nét đẹp văn hóa của lễ hội, của Khu di tích quốc gia đặc biệt Côn Sơn - Kiếp Bạc, của thành phố Chí Linh và tỉnh Hải Dương.
Những hoạt động nằm trong chương trình Lễ hội mùa thu Côn Sơn - Kiếp Bạc năm 2023 còn góp phần khẳng định giá trị toàn vẹn, toàn cầu, minh chứng cho hồ sơ Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc mà 3 tỉnh Hải Dương, Quảng Ninh, Bắc Giang đang hoàn thiện, trình UNESCO vinh danh là Di sản thế giới.
