Nga tiết lộ thông tin vụ rơi máy bay chở tù binh tại Belgorod

Mảnh vỡ máy bay vận tải quân sự Ilyushin Il-76 của Nga. Ảnh: Ủy ban Điều tra Nga

“Phía Ukraine đã chính thức được cảnh báo 15 phút trước khi máy bay tiến vào khu vực. Họ đã được cung cấp thông tin đầy đủ”, ông Andrei Kartapolov - người đứng đầu Ủy ban Quốc phòng Quốc hội Nga, nói với các nhà lập pháp Nga ngày 25/1, theo Reuters.

Ông cho biết Cơ quan Tình báo Quốc phòng Ukraine (GUR) xác nhận đã nhận được thông tin này. “Tất cả chúng tôi biết rất rõ điều gì đã xảy ra sau đó”, ông cho hay.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cũng nhấn mạnh trong một cuộc phỏng vấn cùng ngày với tờ Izvestia rằng, Nga đã thông báo trước cho Ukraine về việc chiếc máy bay Il-76 sẽ chở các tù binh Ukraine. “Đại diện của chúng tôi nói rằng những thông tin đó đã được cung cấp kịp thời”, ông khẳng định.

Quan chức này nói rằng Ủy ban Điều tra Nga đang tiến hành điều tra vụ tai nạn máy bay. Các chuyên gia đã tới khám nghiệm hiện trường, tìm thấy các hộp đen và đang giải mã thiết bị này, cũng như xác định mảnh vỡ máy bay và nguồn gốc loại vũ khí bắn hạ nó.

Trong khi đó, người phát ngôn GUR Andriy Yusov hôm 24/1 tuyên bố, Ukraine không được Nga báo trước về phương thức vận chuyển tù binh, hay được yêu cầu bảo đảm an toàn cho không phận quanh khu vực Belgorod.

Quan chức này cho biết, vào thời điểm xảy ra tai nạn, 2 máy bay quân sự khác của Nga gồm An-26 và An-72 cũng xuất hiện ở Belgorod. “Chúng ta có thể giả định nhiều kịch bản khác nhau, như các hành động khiêu khích, sử dụng tù nhân Ukraine làm lá chắn sống để vận chuyển đạn dược và vũ khí cho các hệ thống tên lửa phòng không S-300”, ông nói.

Dấu vết tại hiện trường vụ tai nạn máy bay Il-76. Ảnh: Ủy ban Điều tra Nga

Trưa 24/1 (giờ địa phương), máy bay vận tải quân sự Il-76 chở 74 người, gồm 6 thành viên phi hành đoàn và 3 nhân viên Nga, cùng 65 tù binh Ukraine chuẩn bị được trao đổi đã bị bắn rơi ở vùng Belgorod. Vụ tai nạn khiến toàn bộ người trên khoang thiệt mạng.

Bộ Quốc phòng Nga khi đó tuyên bố rằng, các radar của Lực lượng Hàng không Vũ trụ Nga đã phát hiện Ukraine phóng 2 tên lửa vào thời điểm vận tải cơ bị rơi từ Liptsy ở vùng Kharkov.

Cơ quan này cũng cho biết phía Ukraine đã được thông báo trước về chuyến bay và biết rằng máy bay chở tù binh, đồng thời lưu ý rằng việc trao đổi tù binh dự kiến ​​sẽ diễn ra vào buổi chiều cùng ngày tại trạm kiểm soát Kolotilovka ở biên giới Nga – Ukraine.

Ông Andrey Kartapolov hôm 24/1 cho rằng, máy bay Il-76 bị bắn hạ bằng tên lửa phòng không Patriot hoặc IRIS-T của phương Tây. Ông cũng đề xuất hủy bỏ các cuộc đàm phán trao đổi tù binh với Kiev, nhấn mạnh rằng Ukraine nên bị coi là một "quốc gia khủng bố".

Tuy nhiên, Ukraine không phủ nhận hay xác nhận trách nhiệm trong vụ việc này. Tổng thống Volodymyr Zelensky chỉ trích Moscow đang “đùa giỡn với tính mạng của các tù binh Ukraine”. Giới chức Ukraine thông báo họ đã mở cuộc điều tra riêng về khả năng có sự vi phạm luật chiến tranh.

Phát biểu trước Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc ngày 25/1, Phó đặc phái viên Ukraine Kristina Gayovisin tuyên bố Nga phải chịu hoàn toàn trách nhiệm về các hành động đã gây ra. Đồng thời bà nói thêm rằng, quân đội Ukraine sẽ tiếp tục nhắm vào các máy bay Il-76 và các máy bay quân sự khác của Nga, bao gồm cả những máy bay hoạt động theo “hướng Belgorod-Kharkov”.