Nhiều đơn vị sự nghiệp công lập chưa thích nghi với cơ chế tự chủ

Ngày 2/11, Ban Kinh tế Trung ương phối hợp với Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức hội thảo "Đổi mới toàn diện và đồng bộ hệ thống các đơn vị dịch vụ sự nghiệp công trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa".

Tại hội thảo, báo cáo kết quả 5 năm thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 25/10/2017 về tiếp tục đổi mới và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập, ông Lê Văn Lợi, Phó Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh nhấn mạnh, quá trình đổi mới tổ chức, quản lý và nâng cao chất lượng các đơn vị sự nghiệp công lập đã đạt được những kết quả tích cực.

Ông Lê Văn Lợi, Phó Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh.

Hệ thống các đơn vị sự nghiệp công lập trong các cơ quan của Đảng, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội từ Trung ương đến địa phương được tổ chức đa dạng, với nhiều nhiệm vụ và loại hình khác nhau.

Sự tham gia của đông đảo đội ngũ trí thức, các nhà khoa học, hệ thống các đơn vị sự nghiệp công lập đã có đóng góp to lớn đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Hoạt động cung cấp dịch vụ sự nghiệp công cơ bản đáp ứng nhu cầu của người dân và xã hội, góp phần thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế nhanh và bền vững, hoàn thành hầu hết và cơ bản các mục tiêu Thiên niên kỷ, thúc đẩy hội nhập quốc tế sâu rộng.

Thông qua việc đẩy mạnh giao quyền tự chủ cho các đơn vị sự nghiệp công lập cả về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, nhân sự và tài chính; chủ động sử dụng tài sản, nguồn nhân lực để phát triển và nâng cao chất lượng hoạt động cung cấp dịch vụ sự nghiệp công. Theo đó, nguồn thu sự nghiệp đã tăng lên, thực hiện tiết kiệm chi phí để tăng thu nhập cho người lao động.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, quá trình triển khai thực hiện chủ trương này vẫn còn nhiều vướng mắc, hạn chế như: Việc sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy các đơn vị sự nghiệp công lập chưa gắn liền với đổi mới cơ chế hoạt động theo hướng tự chủ về tài chính, nguồn thu từ dịch vụ sự nghiệp ít và tăng trưởng chậm, vẫn chủ yếu dựa vào ngân sách Nhà nước.

Việc đổi mới hệ thống tổ chức các đơn vị sự nghiệp công lập còn chậm so với lĩnh vực kinh tế và yêu cầu thực tiễn. Công tác phân bổ kinh phí từ ngân sách Nhà nước vẫn chủ yếu theo yếu tố đầu vào và theo biên chế, chưa gắn với đầu ra về số lượng, chất lượng sản phẩm, dịch vụ.

Nhiều đơn vị sự nghiệp công lập chưa thể thích nghi ngay với cơ chế tự chủ, chất lượng dịch vụ chưa đáp ứng được yêu cầu của người sử dụng. Hiệu lực và hiệu quả quản lý Nhà nước đối với các đơn vị sự nghiệp công lập chưa cao, chưa tách bạch rõ giữa chức năng quản lý Nhà nước với chức năng cung ứng dịch vụ công của đơn vị… Những vướng mắc khó khăn và tồn tại hạn chế này xuất phát từ cả yếu tố khách quan và chủ quan.

Tại hội thảo, các đại biểu cũng tập trung thảo luận, làm rõ hơn về cơ sở lý luận và thực tiễn kinh nghiệm về vai trò của Nhà nước cung ứng dịch vụ công trong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN; các vấn đề liên quan sắp xếp, tổ chức lại các đơn vị cung ứng dịch vụ sự nghiệp công lập; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước trong cung ứng dịch vụ sự nghiệp công.

Các đại biểu cũng phát biểu và trao đổi về một số nội dung liên quan thuộc các lĩnh vực giáo dục - đào tạo, giáo dục nghề nghiệp, y tế, khoa học và công nghệ, thông tin truyền thông; những kinh nghiệm đổi mới và nâng cao chất lượng dịch vụ công,…

Phát biểu tổng kết hội thảo, ông Đỗ Ngọc An, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương đánh giá cao các ý kiến tích cực, khoa học tâm huyết, trách nhiệm của các đại biểu.

Ông Đỗ Ngọc An, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương.

Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương nhấn mạnh, sau 5 năm triển khai thực hiện Nghị quyết 19-NQ/TW, có thể rút ra bài học kinh nghiệm nhằm thực hiện tốt chính sách về đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập như:

Công tác quán triệt, phổ biến, tuyên truyền chủ trương, chính sách về đổi mới căn bản, toàn diện, đồng bộ hệ thống sự nghiệp công lập đã được các cấp, các ngành quán triệt một cách đầy đủ; xác định rõ trách nhiệm trong việc lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện Nghị quyết.

Việc cải cách thủ tục hành chính; nâng cao chất lượng dịch vụ, đổi mới phương thức hoạt động trong hệ thống các đơn vị sự nghiệp công trong cả nước đã từng bước được đổi mới và có những tiến bộ nhất định.

Tuy nhiên cũng cần phải tăng cường công tác phối hợp thanh tra, kiểm tra giám sát việc chấp hành pháp luật về thực hiện nhiệm vụ này; Thường xuyên, định kỳ sơ kết, đánh giá, rút kinh nghiệm trong thực hiện Nghị quyết.