Khởi nghiệp với số vốn ít ỏi nhưng với một ước mơ lớn về những sản phẩm thiên nhiên mang thương hiệu Việt, đang giúp Cỏ Cây Hoa Lá viết một câu chuyện mới cho những thương hiệu mỹ phẩm nội địa. Cuộc trò chuyện cuối năm của Mekong ASEAN với chị Nguyễn Thị Ngọc Bích (Kat Nguyễn), đồng sáng lập thương hiệu Cỏ Cây Hoa Lá về những ước mơ và hành trình tạo ra các sản phẩm thương hiệu Việt chinh phục người dùng trong và ngoài nước trong lĩnh vực mỹ phẩm xanh.

Mekong ASEAN: Cơ duyên nào khiến chị có ý tưởng xây dựng thương hiệu Cỏ Cây Hoa Lá?

Chị Nguyễn Thị Ngọc Bích: Khởi nghiệp Cỏ Cây Hoa Lá là một cái duyên. Tôi và chị gái Lan Phương là một trong số hàng triệu người tiêu dùng đã quen với các sản phẩm dầu gội đến từ thương hiệu nước ngoài. Tuy nhiên, câu chuyện thay đổi khi chị Phương bắt đầu mang thai con đầu lòng. Chị cũng như các bà mẹ khác bắt đầu quan tâm nhiều hơn đến từng sản phẩm mình sử dụng, từng món mình ăn để làm sao đảm bảo an toàn cho con và sức khỏe cho mẹ.

Thời điểm đó, chị dừng sử dụng các sản phẩm dầu gội thông thường nhằm hạn chế tối đa hóa chất độc hại. Chính lý do đó cùng với niềm đam mê hóa học đã thôi thúc chị Phương tìm hiểu các công thức dầu gội từ nguyên liệu tự nhiên, an toàn sức khỏe cho người sử dụng.

Chúng tôi nhớ lại bà ngoại và mẹ ngày xưa hay dùng trái bồ kết và một số thảo dược thiên nhiên nấu để dành gội đầu, tóc ai cũng óng mượt, chắc khỏe. Từ đó, chị Phương bắt đầu thử lấy quả bồ kết, chanh, lá sả, vỏ bưởi…nấu dầu gội đầu. Sau khi thấy bản thân sử dụng hiệu quả, chị Phương đem sản phẩm biếu, tặng nhiều người quen, bạn bè và nhận được phản hồi tích cực. Chị Phương và tôi bắt đầu suy nghĩ nghiêm túc về các sản phẩm thiên nhiên do chính tay mình làm ra.

Năm 2017, tôi cùng chị Phương lên ý tưởng về một thương hiệu mỹ phẩm có thành phẩm hữu cơ với cái tên "Cỏ Cây Hoa Lá" chỉ với số vốn vỏn vẹn 80 triệu đồng nhưng mang trong mình giấc mơ lớn là đem những sản phẩm thiên nhiên, hữu cơ có giá thành hợp lý tới hàng triệu gia đình Việt Nam.

Việt Nam là một trong những quốc gia có nguồn thảo dược lớn nhất trên thế giới. Đây là nguồn tài nguyên "trời ban" vô cùng quý giá, cần phát triển, chế biến sâu thành các sản phẩm đa dạng để nâng cao giá trị.

Chẳng hạn như Việt Nam có thảo dược quý là sâm Ngọc Linh với tác dụng tăng cường hiệu quả miễn dịch, trí nhớ, kháng viêm, chống ung thư và ngăn ngừa lão hóa. Nhưng sản lượng thu hoạch của sâm Ngọc Linh không được nhiều mà giá thành lại cao, khó tiếp cận đến hầu hết người tiêu dùng Việt.

Sau thời gian tìm tòi, nghiên cứu, chúng tôi nhận thấy những thảo dược quen thuộc mà giá thành lại rẻ như gừng, dầu dừa, nghệ, sả…lại có nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe người tiêu dùng. Trước đây, người ta chỉ thấy gừng được ứng dụng vào các món ăn, trị ho, tăng đề khác, chứ chưa ai đem tinh chất gừng, sả vào dầu gội để bảo vệ nang tóc, ngăn ngừa gàu…

Từ những loại nông sản Việt như gừng, sả, hà thủ ô, vỏ bưởi…ban đầu chúng tôi tập trung vào dòng sản phẩm chăm sóc tóc và cơ thể. Khoảng một vài năm trở lại đây, nhận thấy xu hướng quan tâm tới sản phẩm có nguồn gốc thiên nhiên, an toàn cho sức khỏe ngày càng lớn, chúng tôi hiểu đó là cơ hội của mình và bắt tay vào nghiên cứu, mở rộng thêm dải sản phẩm từ son dưỡng 100% thiên nhiên rồi đến sữa tắm, dung dịch vệ sinh… cho nhiều đối tượng khác nhau.

Mekong ASEAN: Nhìn lại hành trình khởi nghiệp, Cỏ Cây Hoa Lá đã gặp những khó khăn gì? Đối mặt với thách thức đó, doanh nghiệp của chị đã làm gì để tạo dựng niềm tin với người tiêu dùng?

Chị Nguyễn Thị Ngọc Bích: Khi làm thương hiệu để tên Cỏ Cây Hoa Lá, chúng tôi muốn xây dựng nên thương hiệu của Việt Nam, người tiêu dùng Việt có thể tin tưởng và tự hào. Đó cũng là cách để sản phẩm không bị nhái với nước ngoài và không bị nhầm lẫn với các thương hiệu khác.

Song, việc để tên thương hiệu thuần Việt Nam cũng là một trong những khó khăn của chúng tôi khi bắt đầu khởi nghiệp. Năm 2016, người tiêu dùng Việt có xu hướng ưa chuộng các sản phẩm nước ngoài nhiều hơn nên các thương hiệu nội địa đua nhau để tên nước ngoài nhằm thu hút khách hàng. Những sản phẩm như dầu gội, sữa tắm có chứa các nguyên liệu như gừng, nghệ, xả…lại là khái niệm chưa từng xuất hiện trong tâm trí hầu hết người tiêu dùng Việt lúc bấy giờ.

Hơn nữa, nhìn lại thời điểm đó, nổi trội lên làn sóng "kem trộn" hoặc những sản phẩm kinh doanh hệ thống theo mô hình đa cấp là một trong những thách thức lớn đối với các thương hiệu Việt Nam. Họ khó đi vào thị trường cũng như chiếm được lòng tin của người tiêu dùng.

Đội ngũ sáng lập Cỏ Cây Hoa Lá tự đặt ra những yêu cầu vô cùng khắt khe đối với sản phẩm của mình. Nếu như ở một số doanh nghiệp, sản phẩm có được 40 - 50% sự hài lòng của khách hàng được xem là ổn, thì với Cỏ Cây Hoa Lá, sản phẩm phải có hơn 50% khách hàng quay lại mua nhiều lần thì mới đạt yêu cầu. Có những sản phẩm chỉ có hơn 5% khách hàng phản hồi không tốt, Cỏ Cây Hoa Lá đã quyết định ngừng sản xuất.

Để đạt được những tiêu chí đề ra, Cỏ Cây Hoa Lá phải có những tính toán tỉ mỉ, sát sao từ khâu lựa chọn, bảo quản, vận chuyển nguyên vật liệu đến quy trình khép kín, không bị nhiễm chéo ở các khâu sản xuất trong nhà máy. Chúng tôi có 2 tiêu chí hàng đầu trong quá trình chọn nguyên liệu và sản xuất. Đầu tiên là tối ưu sử dụng nguyên liệu Việt Nam, nghĩa là thành phần nào có thể nhập ở Việt Nam thì sẽ tối đa sử dụng.

Tôi và cộng sự xem mỗi sản phẩm là món quà từ thiên nhiên. Bất cứ sản phẩm nào của Cỏ Cây Hoa Lá từ tinh dầu, dầu gội đến sữa tắm, dung dịch vệ sinh, chỉ cần trong lần sử dụng đầu tiên, người dùng đều có thể dễ dàng cảm nhận và tưởng tượng ra dáng dấp thân thuộc của quê hương thông qua những trải nghiệm về mùi hương. Tất cả nguyên liệu được tuyển chọn, thu mua tại vùng dược liệu đạt chuẩn ngay tại địa phương.

Chúng tôi chủ trương đưa tận tay người tiêu dùng dòng sản phẩm với thành phần minh bạch, cam kết rõ ràng thông qua những chứng chỉ, giấy chứng nhận được dán ở phía sau bao bì mỗi sản phẩm.

Thứ hai là tối đa sử dụng thành phần hữu cơ và sản xuất trong những nhà máy có chứng nhận cGMP - ASEAN, chứng nhận đủ tiêu chuẩn để xuất khẩu. Mảng dầu gội thiên nhiên hữu cơ vốn có nhiều rủi ro, nhưng ước mơ về một thương hiệu Việt vươn tầm quốc tế đã thôi thúc chị em tôi đầu tư máy móc bài bản, bắt đầu sản xuất ở quy mô lớn với những nhà máy có chứng nhận quốc tế thay vì chỉ sản xuất thủ công nhỏ lẻ.

Mekong ASEAN: Thực tế, tại Việt Nam ngày càng xuất hiện nhiều thương hiệu mỹ phẩm nghiên cứu và ứng dụng nông sản địa phương vào các sản phẩm làm đẹp. Vậy, nếu có, đâu là sự khác biệt của Cỏ Cây Hoa Lá so với các thương hiệu mỹ phẩm khác?

Chị Nguyễn Thị Ngọc Bích: Hiện nay, xu hướng sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường đã trở thành một phần trong cuộc sống hàng ngày của bộ phận lớn những người tiêu dùng trên thế giới.

Theo công ty cung ứng hóa chất chuyên dụng Cognis của Đức, nhu cầu của người sử dụng đối với các sản phẩm thân thiện với môi trường đã phục hồi rất nhanh, duy trì ở mức ổn định tại các thị trường phát triển và tiếp tục tăng trưởng tại các thị trường mới nổi. Có thể thấy, các sản phẩm thân thiện với môi trường sẽ trở thành nhu cầu thiết yếu trong cuộc sống của con người.

Cỏ Cây Hoa Lá không chỉ định hướng sản phẩm là hiệu mỹ phẩm thuần chay mà các nguyên liệu chúng tôi sử dụng phải là hữu cơ đạt tiêu chuẩn quốc tế.

Cũng từ tâm ý sản xuất mỹ phẩm không tác hại sức khỏe người dùng, đồng thời, nắm được xu thế thị trường tiêu dùng ngày càng hướng về những sản phẩm có nguồn gốc thiên nhiên, trong sáng tạo cũng như sản xuất sản phẩm, Cỏ Cây Hoa Lá tâm niệm không sử dụng hóa chất (kể cả những hóa chất được cho phép), hay nguyên liệu biến đổi gen, hay thực vật nuôi trồng bằng hóa chất.

Chúng tôi phải liên tục cải thiện sản phẩm, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường để không bị đào thải. Bởi vậy mà nguyên liệu được Cỏ Cây Hoa Lá sử dụng để sản xuất sản phẩm đều đạt chứng nhận từ Ecocert Cosmos - tổ chức chứng nhận hữu cơ uy tín và lớn nhất thế giới.

Theo tôi, điểm khác biệt cũng như điểm gây ấn tượng với người tiêu dùng Việt là trong sản phẩm của Cỏ Cây Hoa Lá vẫn giữ được xơ nguyên liệu mà không dùng đến chất bảo quản.

Chẳng hạn như trong sản phẩm dầu gội-xả Gừng Sả của Cỏ Cây Hoa Lá vẫn chứa nguyên xơ gừng tươi, có hai nghĩa. Một là giảm lượng rác thải ra môi trường. Xơ gừng tươi khi xay để dùng chiết xuất trong điều kiện trời lạnh thì một ngày là hỏng, lên men còn trời nóng thì chỉ để được vài tiếng. Gừng có đặc tính cay, nóng nên khó làm phân bón, ảnh hưởng đến cây trồng nên đa phần người nông dân thường bỏ đi, như vậy rất phí và ảnh hưởng đến môi trường.

Việc sử dụng nguồn nguyên liệu tự nhiên trong sản xuất, không có hóa chất độc hại, khi thải ra môi trường có khả năng tự phân hủy, không ảnh hưởng tới hệ sinh thái, nguồn nước, không khí…

Hai là, trong quá trình nghiên cứu, chúng tôi nhận thấy, dùng nước gừng tươi và xơ gừng tươi sẽ nâng cao hiệu quả lên da đầu, ngoài có tác dụng là làm sạch, chăm sóc tóc, còn có tính ấm, giúp điều hòa, lưu thông máu huyết.

Hơn nữa, trong quá trình kinh doanh, toàn bộ lợi nhuận đều được sử dụng để tái đầu tư. Trước đây, chúng tôi không bỏ nhiều kinh phí để quảng cáo mà lựa chọn đầu tư cho quá trình nghiên cứu và chú trọng vào phát triển sản phẩm.

Từng bước, Cỏ Cây Hoa Lá đã ghi được dấu ấn trong lòng người tiêu dùng Việt bằng những những sản phẩm chăm sóc cơ thể từ nguyên liệu hữu cơ hàng đầu. Sản phẩm giữ được sự “nguyên bản” của các nguyên liệu như gừng, hà thủ ô, bồ kết… với mùi hương thân thuộc, mang dáng dấp của quê hương.

Mekong ASEAN: Việt Nam được đánh giá là một thị trường tiềm năng với các thương hiệu làm đẹp quốc tế. Theo chị, điều này có kìm hãm khả năng vươn lên của thương hiệu nội địa hay không?

Chị Nguyễn Thị Ngọc Bích: Theo tôi thì không.

Trong bối cảnh kinh tế thị trường mở, các thương hiệu mỹ phẩm ngoại dễ du nhập vào Việt Nam bằng nhiều hình thức như nhập khẩu chính ngạch, xách tay, quà tặng…. Đối với Cỏ Cây Hoa Lá, đây là một tín hiệu đáng mừng. Bởi nhu cầu của con người luôn đa dạng và luôn thay đổi, người dùng ngày càng quan tâm nhiều hơn đến các thành phần thiên nhiên, chắt lọc tối đa tác dụng phụ không mong muốn song vẫn đảm bảo sự tinh tế và nhạy cảm của da, tóc.

Thị trường luôn là nguồn nuôi dưỡng và công bằng tạo ra cho các khuynh hướng mới phát triển. Tính mới là động lực giúp cho doanh nghiệp nào có sự sáng tạo luôn đi đầu trong phát kiến mới để đa dạng hóa sản phẩm, đáp ứng tối đa cho nhu cầu con người.

Do đó, thương hiệu nội địa sẽ có chỗ đứng vững chắc hơn trong tâm trí người tiêu dùng vì nó đã chứng tỏ sự độc đáo có một không hai của mình. Điều này không còn là "tốt gỗ hơn tốt nước sơn nữa" mà là "tốt gỗ và tốt nước sơn".

Mekong ASEAN: Thời gian tới, Cỏ Cây Hoa Lá có dự định chinh phục thị trường nước ngoài không? Nếu có, xin chị chia sẻ cụ thể hơn về kế hoạch phát triển của Cỏ Cây Hoa Lá trong những năm tới.

Chị Nguyễn Thị Ngọc Bích: Tôi và đội ngũ đã đưa mỹ phẩm thiên nhiên hữu cơ đến gần hơn với người dùng qua các sàn thương mại điện tử, đại lý và các chuỗi bán lẻ uy tín như Con Cưng, Beauty Box, Pharmacity, Long Châu… Không chỉ mang những sản phẩm thiên nhiên hữu cơ đến gần hơn với người Việt, giấc mơ của Cỏ Cây Hoa Lá không gói gọn trong lãnh thổ Việt Nam.

Những sản phẩm đạt chất lượng chuẩn quốc tế là cách đội ngũ Cỏ Cây Hoa Lá chuẩn bị hành trang để vươn ra biển lớn. Hơn nữa, việc trở thành Quán quân cuộc thi Startup Wheel 2023 hồi tháng 8 là một bệ phóng giúp Cỏ Cây Hoa Lá từng bước gây dựng tên tuổi trong lòng tin của người dùng Việt Nam cũng như thêm phần tự tin chinh phục được những khách hàng, đối tác ở nhiều thị trường quốc tế. Trước mắt là khu vực Đông Nam Á và xa hơn nữa là những thị trường khắt khe hơn như khu vực châu Âu.

Chúng tôi đã đặt những "viên gạch" đầu tiên cho giấc mơ chinh phục thế giới thông qua việc tiến hành đăng ký sản phẩm để xuất hiện ở thị trường Singapore, Thái Lan, Malaysia và Đài Loan (Trung Quốc)…