Lý giải việc nhà tái định cư ở Hà Nội “thừa vẫn thừa, thiếu vẫn thiếu” trong phiên thảo luận tổ tại Quốc hội về dự thảo Luật Nhà ở sửa đổi sáng 5/6, Bí thư Thành uỷ Hà Nội Đinh Tiến Dũng cho biết, thừa theo nhu cầu là vì vừa qua, một loạt dự án người dân chỉ nhận tiền, không nhận nhà; còn thiếu vì theo Luật Đất đai, phải có nhà tái định cư mới được triển khai dự án.
Từ bất cập đó, ông Dũng đặt vấn đề “nên chăng có hướng mở hơn trong luật, giao cho cấp tỉnh được điều chuyển từ nhà tái định cư sang nhà ở xã hội và ngược lại”.
“Một loạt nhà tái định cư đang thừa, chả lẽ giới thiệu cho người dân đang từ phía Tây, phía Nam Hà Nội đi sang Long Biên nhận nhà tái định cư. Vô lý lắm, nên thừa vẫn thừa, thiếu vẫn thiếu, rất ách tắc, đặc biệt trong triển khai các dự án giao thông, dự án trọng điểm của thành phố”, Bí thư Hà Nội nhấn mạnh.
Về trách nhiệm nhà đầu tư dự án nhà ở thương mại, Bí thư Hà Nội đề nghị bổ sung chế tài bắt buộc trong luật về việc các chủ đầu tư này phải đảm bảo việc đầu tư hạ tầng xã hội. Thực tế có chuyện, làm nhà bán xong nhưng rất thiếu hạ tầng xã hội trong các dự án, như thiếu trường học, bệnh viện.
“Có dự án nhà ở 20 năm nay rồi chưa xây được trường học, dân thì đã vào ở kín mít, thực tế đó ở ngay thủ đô”, ông Dũng nêu.
Liên quan đến vấn đề cải tạo chung cư cũ, Bí thư Hà Nội cho rằng phải dứt khoát, phải gắn với tái thiết đô thị, vì nếu không gắn thì đô thị vẫn “lom nhom”. Một số chỗ ngã tư, đường 3 mặt cải tạo rồi nhưng mặt còn lại chung cư cũ rất xấu, như ngã tư Tôn Thất Tùng - Chùa Bộc.
Cho rằng vấn đề cải tạo chung cư cũ liên quan mật thiết đến thời hạn sử dụng chung cư nên ông Dũng tán thành phải có thời hạn chung cư. Còn thời hạn thực tế liên quan đến thiết kế tòa nhà. Theo ông, khi đã có thời hạn chung cư, Nhà nước có trách nhiệm bảo vệ cuộc sống người dân. Còn như hiện nay sở hữu chung cư vô thời hạn, nhưng xuống cấp lại bắt Nhà nước chịu trách nhiệm, vậy thì hài hòa lợi ích ở đâu?
Ngoài ra, Bí thư Hà Nội còn nêu một số vấn đề khác cần cân nhắc. Như quy định cải tạo chung cư thực hiện bằng ngân sách (tức bằng tiền đầu tư công) liệu có phù hợp, khi chung cư là sở hữu của người dân. Hay kinh phí kiểm định do người dân bỏ ra, theo ông Dũng là vô lý.
“Đang muốn thỏa thuận để người dân vui vẻ đi mà lại bắt người dân bỏ tiền làm. Muốn an toàn cho dân, Nhà nước phải có trách nhiệm với dân, nguồn vốn chỗ này phải rộng rãi, Nhà nước bỏ tiền ra”, ông nói.
Dẫn câu chuyện thực tế kiểm tra tại các khu chung cư cũ như Trung Tự, Khương Thượng (quận Đống Đa), Bí thư Thành ủy Hà Nội nêu ý kiến, thay vì cải tạo từng tòa thì nên làm “cuốn chiếu” cải tạo chung cư từng khu. Ví dụ các chung cư cũ đang rất xấu, 4 - 5 tòa thì tập trung làm 2 tòa cho đẹp, bên dưới giải quyết hạ tầng cho người dân sinh hoạt, trung tâm thương mại. Thậm chí cho xây cao hẳn lên, còn khu kia làm thương mại thì nhà đầu tư mới có lợi ích, không gian sống người dân được cải tạo.
