Theo các nhà khoa học NASA, siêu trăng của tháng 7 này còn được gọi là Trăng Sấm do tần suất các cơn bão sớm xảy ra vào đầu mùa hè. Ngoài ra, tuy siêu trăng hôm 13/7 sẽ lớn hơn 14% và sáng hơn 30% so với thời điểm nó ở xa Trái Đất nhất, việc quan sát nó bằng mắt thường gần như sẽ không thể giúp mọi người xác nhận được sự khác biệt.
Thời điểm trăng tròn sẽ chỉ được duy trì trong một khoảng khắc và sau đó nó sẽ trở lại trạng thái khuyết. Phần khuyết trên mặt trăng thường hẹp và sự thay đổi ánh sáng chậm đến mức mắt thường của con người không thể quan sát rõ được.
Xuất phát của thuật ngữ “siêu trăng”
Theo ông Joe Rao, một nhà khí tượng học kỳ cựu và đồng thời là nhà báo cho mục thiên văn học của các tạp chí Natural History và Farmers' Almanac, nhà chiêm tinh học Richard Nolle là người đầu tiên sử dụng thuật ngữ siêu trăng trong ấn bản năm 1979 của tạp chí Dell Horoscope. Đối với tên gọi này, ông Nolle đã viết rằng "trăng tròn xuất hiện khi mặt trăng ở tại hoặc gần (trong vòng 90%) điểm tiếp cận gần nhất với Trái Đất trong một quỹ đạo nhất định” sẽ được gọi là siêu trăng.
Trong khi thuật ngữ này xuất hiện từ rất sớm, nó lại không được chú ý nhiều cho tới tận 11/3/2011 khi trận động đất Tohoku 9,1 độ Richter xảy ra tại Nhật Bản. 8 ngày sau đó, siêu trăng xuất hiện và ngay lập tức có nhiều câu hỏi đặt ra về việc liệu siêu trăng có thể là nguyên nhân gây ra trận động đất lớn ở Nhật Bản hay không. Thuật ngữ “siêu trăng” cũng vì vậy mà đột nhiên nhận được nhiều sự chú ý từ công chúng và báo đài.
Tuy nhiên, tuyên bố này hoàn toàn không có cơ sở. Vậy “siêu trăng” thực ra là gì?
 |
Siêu trăng mọc phía sau Đài tưởng niệm Chiến tranh Fremantle tại Fremantle, Australia ngày 14/11/2016. Ảnh: Getty Images |
Hội chứng siêu trăng
Việc trăng tròn lần này lớn hơn 14% và sáng hơn 30% so với bình thường không phải so với khi nó ở khoảng cách trung bình thường thấy so với Trái Đất. Ngược lại, các con số này là so với khoảng cách xa nhất với Trái Đất.
Thêm vào đó, mặt trăng sáng hơn 30% chỉ dẫn tới độ sáng tăng thêm 0,28 độ. Siêu trăng lần này cũng sẽ không khiến cho mặt trăng sáng hơn một cách đáng kể và khiến nó gây ra sự chú ý rõ ràng trên bầu trời.
Ở một diễn biến khác về mặt kích cỡ, sự thay đổi về khoảng cách của siêu trăng lớn nhất năm 2022 không dễ thấy đối với hầu hết những người quan sát trực tiếp. Mặt trăng của ngày 13/7 trông vẫn sẽ giống như bất kỳ lần nhìn ngắm mặt trăng nào khác trong năm, trừ phi người xem bắt gặp nó trong lúc đang mọc hoặc đang lặn.
Lúc này, siêu trăng sẽ có vẻ lớn hơn bình thường trong một thời gian ngắn do "ảo ảnh mặt trăng". Theo NASA, có thể cây cối, dãy núi và những tòa nhà đã đánh lừa não bộ, khiến người quan sát cho rằng Mặt Trăng ở gần và to hơn.
Ảnh hưởng tới thủy triều
Sự kiện siêu trăng trong tuần này còn có khả năng sẽ dẫn tới một loạt thủy triều từ cao tới thấp. Bất kỳ cơn bão ven biển nào trong khoảng thời gian này cũng gần như chắc chắn sẽ làm trầm trọng thêm vấn đề lũ lụt ven biển.
Mỗi tháng thủy triều ven bờ sẽ xảy ra khi mặt trăng tròn. Vào những thời điểm này, mặt trăng và mặt trời tạo thành một đường thẳng với Trái đất, vì vậy hiệu ứng thủy triều của chúng cộng hưởng với nhau. Mặt trăng thường có tác động lớn tới thủy triều hơn trong khi mặt trời tác động ít hơn một nửa lực thủy triều của mặt trăng.
Một năm có thể có nhiều siêu trăng không?
Một năm có thể có nhiều siêu trăng xảy ra chứ không chỉ là 1. Để giúp người xem dễ nắm bắt hơn, nhà thiên văn học đã nghỉ hưu của NASA - Tiến sĩ Fred Espenak – thậm chí đã tạo ra một trang web cung cấp đầy đủ danh sách tất cả các siêu trăng từ năm 2000 đến 2100.
Trong một số năm, số lượng siêu trăng có thể lên tới 3 trong khi những năm khác có thể có 4 (như năm 2022) và thậm chí là 5 siêu trăng (như trong những năm 2029 đến 2033). Siêu trăng tiếp theo của năm nay sẽ diễn ra trong tháng tới, cụ thể là ngày 11/8.
