Cảng container ngoại thương Thanh Đảo ở tỉnh Sơn Đông. Ảnh: China Daily

Ngày 4/3, mức thuế bổ sung 10% đối với hàng hóa Trung Quốc nhập khẩu vào Mỹ được Tổng thống Mỹ Donald Trump đề xuất chính thức có hiệu lực, nâng mức thuế tích lũy đối với hàng hóa Trung Quốc lên tới 20%.

Nhằm đáp trả, Global Times trích dẫn thông báo của Ủy ban Thuế quan Quốc vụ viện Trung Quốc cho biết, nước này sẽ áp thuế bổ sung 15% đối với thịt gà, lúa mì, ngô và bông nhập khẩu từ Mỹ. Trong khi đó, mức thuế bổ sung 10% sẽ được áp dụng đối với các sản phẩm khác của Mỹ bao gồm cao lương, đậu nành, thịt lợn, thịt bò, các sản phẩm thủy sản, trái cây, rau và các sản phẩm từ sữa.

Các mức thuế bổ sung mới nhất sẽ được cộng dồn vào mức thuế mà các sản phẩm trên đang phải chịu hiện tại và sẽ không được miễn giảm. Tuy nhiên, các mặt hàng nhập khẩu đã được vận chuyển từ cảng xuất xứ trước ngày 10/3/2025 và được nhập khẩu vào Trung Quốc trong khoảng thời gian từ ngày 10/3 đến ngày 12/4 sẽ không phải chịu thuế bổ sung theo quy định mới nhất.

Nhận định về việc Mỹ áp thuế, Ủy ban Thuế quan của Quốc vụ viện Trung Quốc cho biết các mức thuế đơn phương “làm suy yếu hệ thống thương mại đa phương, làm trầm trọng thêm gánh nặng cho các doanh nghiệp và người tiêu dùng Mỹ và làm tổn hại đến nền tảng cơ bản của hợp tác kinh tế và thương mại giữa Bắc Kinh và Washington.

Ngoài tuyên bố tăng thuế từ Ủy ban Thuế quan của Quốc vụ viện Trung Quốc, Bộ Thương mại Trung Quốc trong cùng ngày cũng tuyên bố thêm 15 thực thể của Mỹ vào danh sách kiểm soát xuất khẩu nhằm bảo vệ an ninh và lợi ích quốc gia và thực hiện các nghĩa vụ quốc tế về không phổ biến vũ khí hạt nhân. Chính sách này có hiệu lực ngay lập tức.

Bộ này cũng thêm 10 công ty khác của Mỹ vào danh sách thực thể không đáng tin cậy, với nguyên nhân các công ty này bán vũ khí cho đảo Đài Loan hoặc tiến hành hợp tác về công nghệ quân sự với hòn đảo này.

Trong tuyên bố chính thức, Bộ Thương mại Trung Quốc khẳng định các công ty đã vi phạm các nguyên tắc cơ bản của giao dịch thị trường, phá vỡ các giao dịch kinh doanh thông thường với các doanh nghiệp Trung Quốc và áp dụng các biện pháp phân biệt đối xử với các doanh nghiệp Trung Quốc, từ đó làm suy yếu nghiêm trọng các quyền và lợi ích hợp pháp của các doanh nghiệp Trung Quốc.

Bộ này nhấn mạnh rằng Bắc Kinh sẽ kiên quyết bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của mình theo các quy tắc của WTO và bảo vệ hệ thống thương mại đa phương cũng như trật tự kinh tế và thương mại quốc tế. “Trung Quốc đã khởi xướng hành động pháp lý chống lại Mỹ theo cơ chế giải quyết tranh chấp của WTO liên quan đến việc tăng thuế mới nhất đối với các sản phẩm của Trung Quốc,” Bộ Thương mại nước này cho biết.

Trước đó ngày 4/2 nhằm đáp trả mức thuế bổ sung 10% mà ông Donald Trump công bố, Trung Quốc đã tuyên bố áp dụng mức thuế 15% đối với than và LNG của Mỹ cũng như 10% đối với dầu thô, thiết bị nông nghiệp và một số loại ô tô.

Ở một diễn biến khác, mức thuế bổ sung 25% lên hàng hóa Canada và Mexico nhập khẩu vào Mỹ cũng bắt đầu có hiệu lực trong cùng ngày 4/3. Phản ứng ngay lập tức với thông báo từ Nhà Trắng, Thủ tướng Canada Justin Trudeau cảnh báo nước này sẽ trả đũa bằng cách áp thuế 25% đối với hàng hóa của Mỹ trị giá 155 tỷ CAD (106,9 tỷ USD) trong vòng 21 ngày; trong đó đợt đầu tiên được áp dụng ngay lập tức đối với các mặt hàng hằng ngày như mì ống, quần áo và nước hoa trị giá 30 tỷ CAD (20,6 tỷ USD).

Ngoại trưởng Canada Melanie Joly cũng tuyên bố: “Nếu ông Trump áp thuế, chúng tôi đã sẵn sàng”. Bà Joly cảnh báo Canada không muốn xảy ra chiến tranh thương mại, nhưng sẽ đáp trả nếu Mỹ bắt đầu cuộc chiến. Quan chức này cũng nói thêm rằng thuế quan là “mối đe dọa hiện hữu đối với chúng tôi” và “hàng nghìn việc làm ở Canada đang bị đe dọa”.

Về phía Mexico, Tổng thống Claudia Sheinbaum cho biết nước này sẽ chờ các quyết định của Nhà Trắng. “Đó là quyết định phụ thuộc vào chính phủ Mỹ và tổng thống Mỹ. Vì vậy, bất kể quyết định của ông ấy là gì, chúng tôi sẽ đưa ra quyết định của mình và có một kế hoạch, có sự thống nhất ở Mexico,” bà Sheinbaum nhấn mạnh.