Indonesia và Việt Nam là hai quốc gia gắn kết không chỉ bởi mối quan hệ bền chặt mà còn bởi số phận và hoài bão. Cả hai nước đều tuyên bố độc lập vào năm 1945 - chỉ cách nhau hai tuần và đều đặt mục tiêu khát vọng trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045.
Chia sẻ của Ngài Denny Abdi - Đại sứ nước Cộng hòa Indonesia tại Việt Nam với Mekong ASEAN, khi Việt Nam và Indonesia vừa kỷ niệm 68 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và 10 năm thiết lập quan hệ đối tác chiến lược vào 2023.
Mekong ASEAN: Năm 2023 là năm đầy thách thức đối với nền kinh tế toàn cầu. Xin cho biết đánh giá của Ngài về những kết quả mà Việt Nam đã đạt được, đặc biệt là trong công tác đối ngoại?
Đại sứ Denny Abdi: Năm 2023, nền kinh tế toàn cầu đối mặt với nhiều vấn đề, trong đó có cạnh tranh địa chính trị, bất ổn tài chính, khủng hoảng năng lượng và khủng hoảng lương thực. Việt Nam đã thành công trong việc đối mặt với những vấn đề này với việc duy trì ổn định chính trị và tăng trưởng kinh tế.
Tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2022 đạt 8,02% và năm 2023 đạt 5,05%. Lượng khách du lịch quốc tế đến Việt Nam năm 2023 đạt 12,6 triệu lượt người, vượt xa mục tiêu đặt ra là 8 triệu lượt người. Tổng cộng, ngành du lịch có thể tạo ra doanh thu lên tới 25,76 tỷ USD. Việt Nam cũng được hưởng dòng vốn FDI mạnh mẽ, thể hiện sự tin tưởng của cộng đồng quốc tế đối với sự ổn định chính trị và môi trường kinh doanh tại đây.
Về đối ngoại, Việt Nam đã có những đóng góp tích cực trên trường quốc tế, trong đó có vai trò là thành viên Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2023-2025 và Ủy ban Luật pháp quốc tế nhiệm kỳ 2023-2027. Nhiều lãnh đạo thế giới cũng đã đến thăm Việt Nam, trong đó có chuyến thăm của Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden, nâng quan hệ đối tác Việt Nam-Hoa Kỳ lên đối tác chiến lược toàn diện; chuyến thăm của Tổng bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình nhằm làm sâu sắc thêm quan hệ Việt Nam-Trung Quốc.
Nhờ ngoại giao kinh tế, Việt Nam đã duy trì được quan hệ thương mại tốt đẹp với thế giới, với xuất siêu toàn cầu năm thứ 8 liên tiếp tính đến năm 2023. Thặng dư thương mại năm 2023 ước đạt 26 tỷ USD.
Mekong ASEAN: Đối với Indonesia, Ngài có thể chia sẻ về những thành tựu của Indonesia trong năm vừa qua, đặc biệt là việc đảm nhận thành công vai trò Chủ tịch ASEAN năm 2023?
Đại sứ Denny Abdi: Vai trò Chủ tịch ASEAN của Indonesia năm 2023 mang chủ đề “Các vấn đề của ASEAN: Tâm điểm tăng trưởng”. Đây được xác định là cam kết của chúng tôi nhằm làm cho ASEAN trở nên phù hợp với tất cả mọi người, ở mỗi quốc gia thành viên, trong khu vực và hơn thế nữa. Vai trò Chủ tịch của chúng tôi tập trung vào việc tăng cường khả năng phục hồi sau đại dịch - tiếp tục những nỗ lực trong nhiệm kỳ Chủ tịch G20 năm 2022 với chủ đề “Cùng nhau phục hồi, phục hồi mạnh mẽ hơn”.
Bất chấp những thách thức mà các nước trên thế giới phải đối mặt, trong những năm gần đây, ASEAN đã có thể duy trì được hòa bình, ổn định và thịnh vượng tương đối. Do đó, ASEAN cần trở thành tâm điểm của tăng trưởng, hướng sự phát triển của mình tới các khu vực khác trên thế giới. Chúng tôi vui mừng vì Indonesia đã có thể hoàn thành hai vai trò quan trọng một cách tích cực.
Mekong ASEAN: Năm 2023, Việt Nam và Indonesia kỷ niệm 68 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và 10 năm thiết lập quan hệ đối tác chiến lược. Ngài có thể tóm tắt ngắn gọn những thành tựu nổi bật trong quan hệ đối ngoại của hai nước?
Đại sứ Denny Abdi: Indonesia và Việt Nam là hai quốc gia gắn kết không chỉ bởi mối quan hệ bền chặt mà còn bởi số phận và hoài bão. Hai nước đều tuyên bố độc lập vào năm 1945, chỉ cách nhau hai tuần và đều đặt tham vọng trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045.
Với nền tảng lịch sử vững chắc được thúc đẩy bởi tình hữu nghị tốt đẹp giữa những người sáng lập đất nước và được thúc đẩy bởi mục tiêu chung, thương mại song phương giữa Indonesia và Việt Nam đã phát triển nhanh chóng. Thương mại song phương của chúng ta vào năm 2022 đã đạt 14,2 tỷ USD, vượt xa mục tiêu 10 tỷ USD vào năm 2023. Mục tiêu đạt thương mại song phương 15 tỷ USD trước năm 2028 dự kiến sẽ sớm đạt được.
Trong năm 2023, Tổng thống Joko Widodo đã gặp Thủ tướng Phạm Minh Chính nhiều lần, trong đó có Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 42 và 43 tại Labuan Bajo và Jakarta, Indonesia. Tổng thống Joko Widodo cũng đã gặp Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ ở Indonesia, gặp Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng trong Tuần lễ các nhà lãnh đạo kinh tế châu Á Thái Bình Dương tại San Francisco. Đầu năm 2024, Tổng thống Joko Widodo có chuyến thăm cấp Nhà nước đến Việt Nam.
Trong các cuộc hội kiến, lãnh đạo hai nước đều nhất trí tiếp tục tăng cường hợp tác và hợp tác trên nhiều lĩnh vực hơn, đặc biệt là an ninh lương thực, năng lượng tái tạo và công nghệ. Hợp tác trong các lĩnh vực này thời gian qua đã đi đúng hướng.
Trong những năm tới, tôi tin rằng quan hệ Indonesia-Việt Nam nên tập trung đầu tư vào các nền kinh tế tương lai, bao gồm nông nghiệp, thủy sản, năng lượng tái tạo, kinh tế kỹ thuật số và các ngành công nghệ cao. Những lĩnh vực này có tiềm năng to lớn và sẽ mở đường cho việc theo đuổi tầm nhìn chung của chúng ta là trở thành nền kinh tế có thu nhập cao.
Tổng thống Indonesia cầm lái xe điện VinFast trong chuyến thăm Việt Nam vừa qua. |
Mekong ASEAN: Chúng ta đã nói nhiều về hợp tác kinh tế. Xin được nghe ý kiến của Ngài về cơ hội hợp tác văn hóa, con người giữa Việt Nam và Indonesia?
Đại sứ Denny Abdi: Có rất nhiều cơ hội để Indonesia và Việt Nam hợp tác trong các lĩnh vực phát triển văn hóa xã hội, đặc biệt với tư cách là các nước thành viên ASEAN. Kể từ năm 2018, có ít nhất 24 thỏa thuận được ký kết giữa các trường đại học ở Indonesia và Việt Nam. Giáo dục luôn là ưu tiên hàng đầu của cả hai quốc gia vì đây là lĩnh vực đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy đất nước tiến lên.
Hợp tác văn hóa xã hội cũng rất phong phú. Có 28 người Việt Nam là cựu sinh viên Học bổng Văn hóa và Nghệ thuật Indonesia kể từ năm 2010. Những cựu sinh viên này tiếp tục đóng góp vào việc thúc đẩy sự hiểu biết lẫn nhau về văn hóa của cả hai nước.
Vào năm 2023, chúng tôi đã tổ chức buổi biểu diễn văn hóa chung để đánh dấu Ngày Độc lập lần thứ 78 của Indonesia và Lễ kỷ niệm 10 năm Quan hệ Đối tác Chiến lược Indonesia-Việt Nam. Trong sự kiện này, các cựu sinh viên Việt Nam Học bổng Văn hóa và Nghệ thuật Indonesia biểu diễn các điệu múa truyền thống của Indonesia, trong khi nhóm nhạc Indonesia biểu diễn một số bài hát Việt Nam. Điều này thúc đẩy sự tôn trọng lẫn nhau và hiểu biết lẫn nhau giữa nhân dân hai nước.
Cuối năm ngoái, chúng tôi cũng đã tổ chức workshop vẽ tranh Batik tại Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Hà Nội, thu hút được rất nhiều sự quan tâm của sinh viên. Tại tỉnh Bắc Ninh, chúng tôi đã lắp đặt một mô hình thu nhỏ của ngôi chùa Borobudur hùng vĩ, một trong những di sản thế giới được UNESCO công nhận, dự kiến sẽ chính thức khánh thành trong năm 2024.
Tại tỉnh An Giang, các nhà hảo tâm Indonesia và chính quyền địa phương đang hợp tác xây dựng Nhà thờ Hồi giáo tại thành phố Long Xuyên. Nhà thờ Hồi giáo này sẽ không chỉ trở thành nơi thờ cúng của người Hồi giáo mà còn trở thành biểu tượng cho tình hữu nghị bền chặt giữa Indonesia và Việt Nam, đồng thời là chất xúc tác thúc đẩy kết nối nhân dân hai nước. Điều này rất quan trọng vì chúng ta đang tìm kiếm sự hợp tác để thúc đẩy ngành công nghiệp Halal tại Việt Nam.
Mekong ASEAN: Trong xu thế hội nhập, theo Ngài, các nước cần làm gì để tăng cường quan hệ đa phương đồng thời phát huy được bản sắc dân tộc?
Đại sứ Denny Abdi: Câu trả lời cho câu hỏi này nằm ở nguyên tắc “Bhinneka Tunggal Ika” - sự thống nhất trong đa dạng của Indonesia. Ở Indonesia, sự đa dạng được tôn vinh. Sự khác biệt giữa hàng ngàn nền văn hóa ở Indonesia đã giúp chúng tôi phát triển và học hỏi lẫn nhau. Ở ASEAN, chúng tôi cũng có nguyên tắc tương tự, vì mặc dù mỗi quốc gia thành viên trong ASEAN có sự khác biệt rõ rệt nhưng sự tôn trọng, khoan dung và hiểu biết lẫn nhau giữa các thành viên vẫn được phát huy.
Có hàng ngàn sắc tộc và nền văn hóa khác nhau trên thế giới, chỉ cần sự hiểu biết, tôn trọng lẫn nhau thì mối quan hệ đa phương sẽ mang lại kết quả tích cực và hữu hình cho người dân. Bảo tồn bản sắc dân tộc sẽ tạo điều kiện cho sự hợp tác, vì bằng cách củng cố bản sắc dân tộc, chúng ta có thể bổ sung cho nhau và bổ sung thêm nhiều quan điểm cho các cuộc thảo luận.
ASEAN là một ví dụ điển hình cho điều này, khi những khác biệt về chính trị, kinh tế và văn hóa không cản trở chúng ta hợp tác hợp tác, thay vào đó lại trở thành động lực theo đuổi hợp tác để hỗ trợ lẫn nhau.
Như được thể hiện trong chủ đề Chủ tịch ASEAN năm 2023 của chúng tôi là “Các vấn đề ASEAN: Tâm điểm tăng trưởng”, chúng tôi hy vọng rằng ASEAN có thể đưa ra những nguyên tắc này để cùng nhau phát triển mạnh mẽ hơn và hỗ trợ lẫn nhau đối với phần còn lại của thế giới.