Lũ lụt tại Trác Châu, Hà Bắc, Trung Quốc hồi tháng 8/2023. Ảnh: Getty Images

CNBC trích dẫn Tổng thư ký WMO Celeste Saulo trong một báo cáo công bố ngày 24/4: “Nhiều quốc gia trong khu vực châu Á đã trải qua năm 2023 nóng kỷ lục cùng với hàng loạt điều kiện khắc nghiệt từ hạn hán, nắng nóng đến lũ lụt và bão”.

Bà Saulo cho biết: “Biến đổi khí hậu đã làm trầm trọng thêm tần suất và mức độ nghiêm trọng của những sự kiện như vậy, ảnh hưởng sâu sắc đến xã hội, nền kinh tế và quan trọng nhất là cuộc sống của con người”. Có hơn 9 triệu người trên lục địa này bị ảnh hưởng bởi lũ lụt và bão trong năm ngoái, khiến hơn 2.000 người thương vong trong khi xu hướng gia tăng các đợt nắng nóng trong khu vực vẫn tiếp diễn.

Các chỉ số quan trọng về biến đổi khí hậu như nhiệt độ bề mặt, băng tan và mực nước biển dâng cho tình trạng ngày càng tồi tệ và nhu cầu phòng ngừa rủi ro thiên tai lớn hơn ở châu Á.

Cụ thể, báo cáo của WMO cho biết nhiệt độ trung bình ở châu Á trong năm 2023 cao thứ 2 trong lịch sử của lục địa này. Nhiệt độ đặc biệt cao ở các khu vực từ Tây Siberia đến Trung Á và miền Đông Trung Quốc, trong khi các quốc gia như Nhật Bản và Kazakhstan phải hứng chịu mức nắng nóng kỷ lục.

“Với xu hướng ấm lên gần như tăng gấp đôi kể từ giai đoạn 1960–1990, châu Á đang nóng lên nhanh hơn mức trung bình toàn cầu, với số thương vong và thiệt hại kinh tế ngày càng tăng,” báo cáo cho biết.

Tuy phần lớn châu Á phải hứng chịu tình trạng thiếu mưa đáng kể trong năm ngoái, khu vực này cũng đồng thời ghi nhận nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan liên quan đến lượng mưa lớn và lũ lụt.

Lũ lụt lớn tấn công miền bắc Trung Quốc vào tháng 7/2023 do các cơn bão tồi tệ nhất trong nhiều năm trong khi thủ đô Bắc Kinh ghi nhận lượng mưa lớn nhất trong 140 năm. Trong khi đó, phía Tây Nam Trung Quốc phải hứng chịu hạn hán kéo dài với lượng mưa dưới mức bình thường gần như hàng tháng trong năm ngoái.

Ấn Độ cũng phải hứng chịu lũ lụt và hạn hán, với mức độ hạn hán đạt mức chưa từng thấy vào tháng 8/2023, tháng nóng nhất thế giới từng được ghi nhận. Nước này cũng chứng kiến các đợt nắng nóng vào tháng 4 và tháng 6/2023 khiến hơn 100 người tử vong do say nắng.

Trong bối cảnh trên, WMO kêu gọi các chính phủ châu Á thực hiện công tác chuẩn bị tốt hơn về khí hậu trên khắp châu Á. Theo các tác giả của báo cáo, các dữ liệu này đã xác nhận sự cần thiết của hệ thống cảnh báo sớm về thời tiết khắc nghiệt và giảm thiểu rủi ro thiên tai nhiều hơn để giảm thiểu tổn thất và thiệt hại do biến đổi khí hậu gây ra trong tương lai.

Kể từ năm 1970 tới năm 2021, Châu Á đã hứng chịu 3.612 thảm họa thiên nhiên, gây thiệt hại kinh tế 1.400 tỷ USD và khiến gần một triệu người thiệt mạng - chiếm 47% tổng số ca tử vong toàn cầu do thiên tai trong cùng thời kỳ. Tuy nhiên nếu cảnh báo sớm được đưa ra trong vòng 24 giờ, WMO cho biết thiệt hại do thảm họa gây ra có thể giảm 30%.