Đón mùa báo cáo tài chính, triển vọng ngành ngân hàng dự báo ra sao?

Kết quả kinh doanh 6 tháng đầu năm của các ngân hàng vẫn chưa chính thức được công bố, nhưng giới phân tích dự báo bức tranh lợi nhuận nhóm ngành này sẽ chứng kiến sự phân hóa sâu sắc.

Chứng khoán SSI (SSI Research) trong báo cáo mới nhất dự báo nhóm ngân hàng sẽ ghi nhận lợi nhuận phân hóa sâu sắc trong quý 2/2023. Trong đó, những nhà băng kỳ vọng ghi nhận lợi nhuận tăng trưởng dương gồm BID, CTG, HDB, MBB, STB, VCB, VIB.

Cụ thể, với Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (Vietinbank, HOSE: CTG, ước tính lợi nhuận trước thuế trong quý 2 đạt khoảng 6.200-6.500 tỷ đồng tăng khoảng 7-13% so với cùng kỳ. Ngân hàng TMCP Phát triển TP HCM (HDBank, HOSE: HDB) dự kiến lợi nhuận đạt khoảng 2.800-3.100 tỷ đồng tăng 1-12%, tăng trưởng tín dụng vẫn đạt trên 10% so với đầu năm.

Trong khi đó, Ngân hàng TMCP Quân Đội (MB Bank, HOSE: MBB) dự báo lợi nhuận đi ngang so với cùng kỳ đạt khoảng 6.000 tỷ đồng.

Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín (Sacombank, HOSE: STB) được dự báo tăng trưởng lợi nhuận ở mức cao nhất 53-76% đạt 2.000-2.300 tỷ đồng, hoàn thành 46-50% kế hoạch đặt ra.

Với Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank, HOSE: VCB), lợi nhuận được dự báo khoảng 10.000-10.300 tỷ đồng tăng 38%. Ngân hàng tiếp tục duy trì quan điểm thận trọng trong việc giải ngân mới với tăng trưởng tín dụng đạt khoảng 3% so với đầu năm, chất lượng tài sản tiếp tục được duy trì.

Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam (VIB, HOSE: VIB) cũng được duy trì lợi nhuận ở mức 2.800-3.000 tỷ đồng, tăng khoảng 2-9% so với cùng kỳ năm ngoái.

Ở chiều ngược lại, Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB, HOSE: ACB), Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank, HOSE: TCB), Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank, HOSE: TPB) và Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank, HOSE: VPB) là 4 ngân hàng được dự báo lợi nhuận giảm trong quý 2/2023.

Cụ thể tại ACB, lợi nhuận trước thuế quý 2 dự báo đạt khoảng 4.400-4.700 tỷ đồng giảm từ 4-10% so với cùng kỳ, hoàn thành gần 50% kế hoạch đặt ra.

Tương tự, SSI ước tính lợi nhuận trước thuế tại Techcombank quý 2 đạt 5.500-5.800 tỷ đồng, giảm 20% so với cùng kỳ. TPBank đạt 1.600-1.700 tỷ đồng giảm khoảng 25-21% so với cùng kỳ. Còn với VPBank, mặc dù ngân hàng mẹ có thể duy trì mức lợi nhuận tương đối tốt trong quý 2 nhưng SSI cho rằng kết quả kinh doanh hợp nhất sẽ bị ảnh hưởng bởi hoạt động tài chính tiêu dùng vẫn còn nhiều thách thức.

Lợi nhuận ngành ngân hàng giảm tốc và phân hóa

Đánh giá về triển vọng cả năm 2023, trong báo cáo báo vĩ mô có tựa đề "Chắc tay chèo, vượt giông bão" vừa công bố, Chứng khoán Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (VCBS) duy trì dự báo lợi nhuận trước thuế toàn ngành Ngân hàng giảm tốc trong năm 2023 với tốc độ tăng trưởng đạt khoảng 10%, trong đó có sự phân hóa về triển vọng lợi nhuận giữa các nhóm ngân hàng.

Các chuyên gia VCBS cũng đánh giá, lợi nhuận sẽ tiếp tục có sự phân hóa mạnh trong năm 2024, một số ngân hàng thuộc nhóm quy mô nhỏ sẽ tiếp tục giảm tốc, thậm chí tăng trưởng âm trong năm 2024 trong trường hợp thị trường bất động sản và tình hình vĩ mô trên thế giới tiếp tục xấu đi khiến tín dụng chậm lại và khả năng trả nợ của khách hàng khó hồi phục, đồng thời với việc các thông tư và chính sách hỗ trợ hết hiệu lực.

Về chất lượng tài sản, báo cáo của VCBS cho biết, nợ xấu và nợ tiềm ẩn rủi ro tiếp tục tăng. Vào thời điểm cuối quý 1/2023, tỷ lệ nợ xấu nội bảng tăng lên 1,9% từ mức 1,6% cuối 2022, tỷ lệ nợ nhóm 2 cũng tăng lên 2,1%. Tỷ lệ nợ ngoại bảng VAMC ở mức 1,1%. Chi phí tín dụng cũng tăng chậm lại khi các ngân hàng tích cực trích lập trước thời hạn cho các khoản nợ xấu tiềm tàng trong các quý trước.

"Tỷ lệ nợ xấu nội bảng và mức trích lập dự phòng dự kiến sẽ chưa tăng đột biến trong năm 2023 nhờ Nghị định 08 hỗ trợ gia hạn trái phiếu doanh nghiệp và Thông tư 02 cho phép tái cơ cấu các khoản vay", báo cáo của VCBS nhận định và cho biết "hoạt động xử lý nợ xấu tiếp tục gặp khó khăn do thị trường bất động sản đóng băng và bất động sản là tài sản bảo đảm chính cho phần lớn các khoản vay".

VCBS dự báo, rủi ro nợ xấu có thể tăng trở lại trong năm 2024 và có sự phân hóa: Nhóm ngân hàng chất lượng tài sản tốt sẽ ghi nhận nợ xấu và nợ tái cơ cấu kiểm soát ở mức vừa phải; nhóm ngân hàng có tỷ trọng cho vay bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp cao và có tỷ lệ bao phủ nợ xấu thấp có thể sẽ phải đối mặt với rủi ro nợ xấu và áp lực trích lập tăng cao trong năm 2024.

Trong bối cảnh nợ xấu và nợ tiềm ẩn rủi ro tiếp tục tăng, việc Nghị quyết 42 hết hiệu lực từ cuối năm 2023 đặt ra nhu cầu cấp thiết tiến tới xây dựng Luật xử lý nợ xấu sẽ là cơ chế giúp các ngân hàng khoanh nợ xấu, đẩy nhanh tiến độ xử lý tài sản tồn đọng và duy trì tỉ lệ nợ xấu nội bảng dưới mức 3%.

VCBS cũng cho rằng, trong nửa cuối năm 2023, việc lãi suất hạ nhiệt sẽ tạo động lực tăng cho nhu cầu tín dụng và kỳ vọng sẽ kéo tốc độ tăng trưởng tín dụng toàn ngành cải thiện mạnh mẽ so với nửa đầu năm 2023. Dẫu vậy, tăng trưởng tín dụng được dự báo sẽ đạt khoảng 12% trong năm 2023, do lãi suất cho vay ở mức cao và sức khoẻ tài chính của khách hàng suy giảm.

Tỷ lệ CASA toàn ngành cải thiện

Về thu hút tiền gửi không kỳ hạn (CASA), VCBS cho biết, toàn hệ thống ngân hàng ghi nhận tỷ lệ CASA giảm mạnh xuống 17,6% vào quý I/2023 do lãi suất tiền gửi có kỳ hạn tăng nhanh hấp dẫn dòng tiền chảy ra khỏi tài khoản thanh toán, cùng với việc các doanh nghiệp rút tiền phục vụ nhu cầu về vốn hoạt động và thực hiện thanh toán các nghĩa vụ tài chính, trong đó có mua lại trái phiếu doanh nghiệp trước hạn.

Lãi suất tiền gửi không kỳ hạn giảm xuống 0,29% từ mức đỉnh 0,41% trong tháng 10/2022, hiện tương đương mức trước dịch Covid, giúp chi phí CASA giảm về mức thấp.

"Các ngân hàng ghi nhận lượng khách hàng cá nhân thường xuyên dồi dào như: Vietcombank, MBB, Techcombank,… sẽ có được nguồn vốn huy động dồi dào hơn và và duy trì lợi thế chi phí vốn thấp. Chúng tôi cho rằng việc xu hướng lãi suất hạ nhiệt sẽ giúp cho tỷ lệ CASA toàn ngành cải thiện kể từ nửa sau của năm 2023", VCBS nhận định.