Theo Jakarta Post, bãi rác Putri Cempo ở Surakarta, Trung Java là vụ cháy xảy ra gần đây nhất. Kể từ khi vụ cháy bắt đầu ngày 16/9, đã có khoảng 2 ha trong tổng cộng 17 ha rác bị đốt tại đây và các nhà chức trách hiện vẫn đang cố gắng dập lửa. Cơ quan Giảm nhẹ Thiên tai Quốc gia Indonesia (BNPB) cho biết sự thay đổi hướng gió cùng với nhiều rác thải dễ cháy là các nguyên nhân khiến đám cháy lan nhanh và gây ra nhiều cản trở các nỗ lực dập tắt đám cháy.
Tính tới 18/9, Indonesia đã điều động tổng cộng 45 đơn vị cứu hỏa từ các cơ quan cứu hỏa và giảm nhẹ thiên tai địa phương xung quanh Surakarta tới Putri Cempo. Phó quản lý khẩn cấp BNPB Fajar Setyawan cho biết: “Chúng tôi cũng đã nhận được yêu cầu từ chính quyền thành phố Surakarta về hoạt động ném bom nước để dập lửa”.
Do ảnh hưởng của vụ cháy ở Putri Cempo, khói mù đã bao trùm một số khu dân cư xung quanh bãi rác này, gây ra nguy cơ về sức khỏe đối với các nhóm người dễ tổn thương như trẻ em và người già. Cơ quan Giảm nhẹ Thiên tai Surakarta cho biết có khoảng 200 cư dân ở tiểu khu Mojosongo đã phàn nàn về các vấn đề sức khỏe, ví dụ như các vấn đề về hô hấp. Để giúp đỡ người dân địa phương, chính quyền đã phát khẩu trang và khuyến cáo người dân sống cách bãi rác khoảng 50m sơ tán.
Hiện nguyên nhân chính thức gây ra đám cháy chưa được công bố, tuy nhiên các nhà chức trách nghi ngờ ngọn lửa bùng phát do nhiệt độ cao trong thời tiết khô hạn kéo dài. Trạm thời tiết Trung Java trước đó đã đưa ra cảnh báo hạn hán cho một số thành phố và huyện trong tỉnh, bao gồm cả Surakarta.
Người đứng đầu Cơ quan Môi trường Surakarta, bà Kristiana Hariyanti, cho biết: “Phân tích của chúng tôi hiện nay cho thấy nhiệt độ cao đã tạo ra khí methane được hình thành từ núi rác”. Khí methane là một loại khí dễ bắt cháy, thường tồn tại ở các bãi chôn lấp dưới dạng sản phẩm phụ tự nhiên của quá trình phân hủy chất thải hữu cơ.
Vụ cháy tại Putri Cempo là một trong những sự cố mới nhất xảy ra tại các bãi chôn lấp trên khắp Java, Indonesia. Các nhà chức trách từ ngày 19/8 trước đó cũng phải vật lộn để dập tắt ngọn lửa thiêu rụi 20 ha rác tại bãi chôn lấp Sarimukti ở huyện Tây Bandung, Tây Java. Tới 19/9, Quyền Thống đốc Tây Java Bey Machmudin cho biết lực lượng cứu hỏa vẫn đang nỗ lực dập tắt “20% đám cháy còn lại” tại bãi rác trên.
Ngày 9/9, hai bãi rác ở lân cận tiếp tục Tây Java bốc cháy, thiêu rụi khoảng 3 ha tại bãi rác Kopi Luhur ở Cirebon. Dù lực lượng cứu hỏa nhanh chóng dập lửa, khói vẫn buộc 1.500 hộ gia đình sống xung quanh phải sơ tán trong nhiều ngày.
Ngày 18/9, một đám cháy khác bùng phát tại bãi rác Jatibarang ở Semarang, Trung Java. Hãng tin Antara cho biết nguyên nhân vụ cháy đang được điều tra và đám cháy đã thành công được dập tắt ngày 19/9 sau khi lan sang các khu vực khác do gió mạnh. Quyền Thống đốc Trung Java Nana Sudjana đã yêu cầu sự giúp đỡ của BNPB để triển khai một máy bay trực thăng ném bom nước ở Jatibarang để ngăn chặn các đám cháy tiếp tục bùng phát.
Ngoài các vụ cháy tại các bãi chôn lấp, một số khu vực trên Indonesia lại đang phải vật lộn với tình trạng cháy rừng gia tăng, ví dụ như Palembang ở Nam Sumatra. Theo dữ liệu từ Bộ Lâm nghiệp và Môi trường, quốc gia này đã ghi nhận diện tích hơn 90.000 ha bị đốt cháy từ trong 7 tháng đầu năm 2023.
Trong bối cảnh mùa khô 2023 dự kiến sẽ kéo dài hơn và khô hơn do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino, Indonesia có khả năng sẽ tiếp tục chứng kiến thêm nhiều đám cháy nữa. Cơ quan Khí tượng, Khí hậu và Địa vật lý Indonesia (BMKG) cho biết El Nino sẽ đạt đỉnh trong tháng 9 này.
