Phát biểu trước báo giới ngày 30/10 (giờ địa phương), ông Farhan Haq - Phó phát ngôn của Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres nhấn mạnh: “Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc đã nhiều lần cảnh báo rằng rủi ro hạt nhân hiện nay đang ở mức báo động cao và mọi hành động có thể dẫn đến tính toán sai lầm hoặc leo thang căng thẳng với hậu quả thảm khốc đều phải được ngăn chặn”, theo UN News.
Ông Farhan Haq cho rằng nhân loại không được quên “di sản tàn khốc” của hơn 2.000 vụ thử vũ khí hạt nhân đã diễn ra trong suốt 80 năm qua - tức là gần như trùng với toàn bộ thời gian tồn tại của Liên Hợp Quốc. “Vì vậy, theo quan điểm của chúng tôi, theo quan điểm của Tổng Thư ký, việc thử nghiệm hạt nhân không được cho phép trong bất kỳ hoàn cảnh nào,” ông nhấn mạnh.
![]() |
| Ông Farhan Haq - Phó phát ngôn của Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres. Ảnh: IRNA |
Tuyên bố của đại diện Liên Hợp Quốc được đưa ra sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump chỉ đạo Bộ Chiến tranh nước này khởi động lại các cuộc thử nghiệm vũ khí hạt nhân, với lý do các quốc gia khác đang có động thái tương tự.
Trong bài viết đăng trên Truth Social ngày 30/10, ông Trump tuyên bố rằng Mỹ hiện sở hữu số lượng vũ khí hạt nhân nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác. Ông coi đây là thành tựu đạt được trong nhiệm kỳ đầu tiên, bao gồm việc “hiện đại hóa và nâng cấp toàn diện” kho vũ khí hiện có.
“Vì sức tàn phá khủng khiếp của chúng, tôi ghét phải làm điều đó, nhưng không còn lựa chọn nào khác! Nga đứng thứ hai, và Trung Quốc đứng thứ ba với khoảng cách xa, nhưng sẽ bắt kịp trong vòng 5 năm tới. Do các quốc gia khác cũng đang thử nghiệm chương trình hạt nhân, tôi đã chỉ thị cho Bộ Chiến tranh bắt đầu thử nghiệm vũ khí hạt nhân của chúng ta trên cơ sở ngang bằng. Quá trình này sẽ bắt đầu ngay lập tức,” ông Trump viết.
Khi được yêu cầu bình luận về quyết định của người đứng đầu Nhà Trắng, Phó Tổng thống Mỹ JD Vance cùng ngày cho biết chính quyền đang nỗ lực hạn chế sự phổ biến của vũ khí hạt nhân và Tổng thống Trump sẽ tiếp tục theo đuổi mục tiêu đó.
“Điều quan trọng đối với an ninh quốc gia của Mỹ là phải bảo đảm kho vũ khí hạt nhân của chúng ta thực sự hoạt động đúng cách, và đó chính là một phần của quy trình thử nghiệm,” ông Vance nói.
![]() |
| Hệ thống tên lửa đạn đạo liên lục địa Topol-M có khả năng mang đầu đạn hạt nhân của Nga tham gia diễn tập duyệt binh Ngày Chiến thắng tại Quảng trường Đỏ của Moscow. Ảnh: Sputnik |
Nêu phản ứng của Nga, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cùng ngày khẳng định: “Tổng thống Nga Vladimir Putin đã nhiều lần tuyên bố rằng, nếu có ai đó từ bỏ lệnh tạm ngừng [thử nghiệm hạt nhân], thì Nga sẽ hành động tương tự”.
“Mỹ là một quốc gia có chủ quyền và hoàn toàn có quyền đưa ra các quyết định mang tính chủ quyền của mình,” ông Peskov nói thêm.
Liên quan đến tuyên bố của Tổng thống Trump rằng các quốc gia khác đang thực hiện các vụ thử hạt nhân, ông Peskov khẳng định: “Cho đến nay, chúng tôi chưa hề nhận được thông tin nào về việc này”.
“Nếu ông ấy nói đến [tên lửa hành trình] Burevestnik, thì đó không phải là một vụ thử hạt nhân. Tất cả các quốc gia đều đang phát triển hệ thống phòng thủ của mình, nhưng điều đó không có nghĩa là thử nghiệm hạt nhân,” ông Peskov lưu ý.
Theo RT, Burevestnik là loại tên lửa hành trình hiện đại mới của Nga, có khả năng mang đầu đạn hạt nhân và được trang bị lò phản ứng hạt nhân cỡ nhỏ, giúp nó gần như có tầm bay không giới hạn. Quân đội Nga đã thử nghiệm thành công loại tên lửa này vào tuần trước.
Lần gần nhất Nga tiến hành thử nghiệm vũ khí hạt nhân là trong thời kỳ Liên Xô, vào năm 1990. Mỹ ngừng thử nghiệm vũ khí hạt nhân vào năm 1992 theo lệnh tạm dừng do Quốc hội ban hành.
Theo ước tính mới nhất của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI), Mỹ hiện có 5.177 đầu đạn hạt nhân, Nga sở hữu 5.459, trong khi Trung Quốc được dự báo sẽ đạt khoảng 1.500 đầu đạn vào năm 2035.
Sáng 30/10, Tổng thống Mỹ Donald Trump ra chỉ thị yêu cầu Bộ Chiến tranh khởi động lại ngay lập tức chương trình thử nghiệm vũ khí hạt nhân. |
Bộ Ngoại giao Nga tuyên bố nước này không còn coi mình bị ràng buộc bởi Hiệp ước Lực lượng Hạt nhân Tầm trung (INF) ký năm 1987 với Mỹ, do điều kiện để duy trì thỏa thuận này không còn tồn tại. |
Ngày 26/9 (giờ địa phương), Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc đã không thông qua dự thảo nghị quyết do Trung Quốc và Nga đề xuất về việc trì hoãn tái áp đặt trừng phạt đối với Iran thêm 6 tháng. |
Tổng thống Nga Vladimir Putin khẳng định Moscow đang đóng vai trò trung gian ngoại giao giữa Israel và Iran, trong bối cảnh căng thẳng Trung Đông vẫn tiềm ẩn nguy cơ leo thang. |