Một hàng bán thịt tại Malaysia. Ảnh: AFP

Cơn khát thịt gà

Malaysia là một trong những nước tiêu thụ nhiều thịt gà trên thế giới. Theo hãng tin NST của nước này, mỗi người Malaysia trung bình 1 năm tiêu thụ khoảng 50kg thịt gà, biến loại thịt này trở thành nguồn cung protein phổ biến nhất tại đây.

Tuy nhiên trong những tháng gần đây, nguồn cung thiếu hụt đã khiến giá thịt gà tại đây tăng cao và buộc các nhà bán buôn và bán lẻ phải đặt giới hạn số lượng gà bán cho khách hàng.

Khi trả lời phỏng vẫn hãng tin CNA, giám đốc điều hành chuỗi siêu thị và cửa hàng bán lẻ Mydin ông Ameer Ali Mydin cho biết, công ty của ông đã phải hạn chế bán thịt gà ở mức 2 con cho mỗi khách hàng tại các cửa hàng của mình. Việc này xảy ra do các đơn đặt hàng thịt gà hàng tuần của Mydin đã giảm xuống 40 tấn từ mức thông thường 100 tấn.

Ngoài giới bán buôn, các nhà bán lẻ thuộc chuỗi cung ứng cũng phải đối mặt với tình trạng tương tự. Ông Ishak Shaifuddin, một người bán gà tại chợ ẩm thực ở Larkin, bang Johor, cho biết ông chỉ nhận được chưa tới 10% nguồn cung thông thường, tức là 40 con so với yêu cầu 500 con của mình.

Theo các nông dân và cả các chuyên gia, một trong các yếu tố chính ảnh hưởng tới nguồn cung thịt gà tại Malaysia chính là chi phí thức ăn chăn nuôi tăng mạnh. Theo CNA trích lời ông Irwan Samad, chủ trang trại với khoảng 500 con gà kampung ở Kota Tinggi, giá thức ăn cho gà đã tăng gần gấp đôi so với tháng 4 trước đó.

Trong bối cảnh giá thức ăn tăng mạnh, nông dân lại không thể nâng giá thịt gà do chính phủ đã quy định mức giá trần 2,04 USD/kg. Vì vậy, nhiều người đã lựa chọn chỉ nuôi một số lượng gà hạn chế để tiết kiệm chi phí, từ đó dẫn tới thiếu nguồn cung thịt gà. Ông Ameer Ali, chủ sở hữu của Mydin, cũng nhận định mức giá trần áp dụng cho thịt gà từ tháng 4 tới đầu tháng 6 đã khiến thị trường gặp hỗn loạn do giá bán không bù đắp được chi phí thức ăn cho gà gia tăng.

Giá thịt gà tăng cao và nguồn cung khan hiếm đang khiến nhiều người Malaysia gặp khó khăn. Ảnh: Getty Images

Lệnh cấm xuất khẩu thịt gà

Sau cuộc họp Nội các về vấn đề tăng giá các mặt hàng thiết yếu và các vấn đề về nguồn cung gà hôm 23/5, Thủ tướng Malaysia cho biết quốc hội đã đi tới nhiều quyết định nhằm giải quyết tình trạng hiện tại. Một trong các biện pháp ngắn hạn chính là ngừng xuất khẩu 3,6 triệu con gà mỗi tháng bắt đầu từ 1/6. Lệnh này sẽ có hiệu lực cho đến khi giá cả và sản xuất trong nước ổn định.

Trong bài tuyên bố chính thức, ông khẳng định ưu tiên hàng đầu của chính phủ chính là người dân. Ngoài các biện pháp này, các biện pháp khác được sử dụng để hỗ trợ thị trường sẽ bao gồm tạo nguồn dự trữ thịt gà và tối ưu hóa các cơ sở bảo quản lạnh thuộc quyền sở hữu của Bộ Nông nghiệp và Công nghiệp Thực phẩm (MAFI) cùng các cơ quan khác.

Ngoài ra, chính phủ cũng sẽ thúc đẩy đơn giản hóa quy trình yêu cầu trợ cấp cho các nhà sản xuất gà và công nhận thêm nhiều lò giết mổ ở nước ngoài để tăng sản lượng thịt gà của đất nước. Giấy phép nhằm phê duyệt nhập khẩu thịt gà nguyên con và cắt miếng cũng đã bị bãi bỏ để tăng nguồn cung thực phẩm.

Mặt khác để giải quyết vấn đề giá thức ăn chăn nuôi tăng, các bộ trưởng cũng đưa ra đề xuất trồng ngô làm nguồn thức ăn thay thế cho gà trong cuộc họp Nội các.

Lệnh cấm xuất khẩu thịt gà của Malaysia sẽ gây ảnh hưởng tới Singapore và lên những món ăn cơ bản như cơm gà Hải Nam. Ảnh: Sethlui

Ảnh hưởng của lệnh cấm không chỉ ở trong nước

Một khi lệnh cấm của chính phủ Malaysia chính thức có hiệu lực vào đầu tháng 6, nguồn cung thịt gà không chỉ ở trong nước mà còn ở một số nơi trên thế giới sẽ chịu nhiều biến động. Một trong những nơi chịu ảnh hưởng đầu tiên sẽ là nước láng giềng với quốc gia này là Singapore. Theo số liệu của Cơ quan Lương thực Singapore, khoảng 1/3 nguồn cung thịt gà của nước này được nhập khẩu từ Malaysia.

Với một lệnh cấm xuất khẩu thịt gà, bữa ăn hàng ngày của người dân Singapore sẽ chịu ảnh hưởng đầu tiên. Theo nhận định của nhà kinh tế Lee Ju Ye tại Maybank Investment Banking Group với Bloomberg, lệnh cấm xuất khẩu của Malaysia sẽ tiếp tục đẩy giá thịt gà - loại thịt được tiêu thụ rộng rãi nhất của Singapore - tăng 5,7% trong tháng 4. Lạm phát lương thực do đó sẽ ở mức từ 4% đến 6%, so với mức tăng trung bình 1,5% trong 5 năm qua.

Theo bà Selena Ling, người đứng đầu Bộ phận Nghiên cứu & Chiến lược Ngân khố tại ngân hàng OCBC, tác động của các động thái từ chính phủ Malaysia lên giá cả thực phẩm tại Singapore là rất đáng kể. Nếu những động thái này mở rộng lên cả các quốc gia khác như một hành vi bảo hộ khỏi các mối lo ngại an ninh lương thực và lạm phát, nó sẽ chỉ đem tới ảnh hưởng tiêu cực lên tất cả mọi người.

Một ảnh hưởng thứ cấp của việc giá thịt gà tăng có lẽ nằm ở sự tăng giá của món cơm gà trứ danh của Singapore - món ăn xuất hiện ở hầu hết các điểm ăn uống tại đây, từ các quầy bán hàng rong cho đến các nhà hàng cao cấp. Theo ông Philip Sng, chủ một quầy bán cơm gà ở khu vực Newton, chi phí thịt gà cao hơn sẽ dẫn đến giá cả đắt hơn đối với người tiêu dùng. Nếu trường hợp này xảy ra, cửa hàng của ông chắc chắn sẽ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc tăng giá thực đơn.