Theo Reuters, kể từ sau khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự tại Ukraine, một số cảng tại Biển Đen đã bị chặn. Do tắc nghẽn hậu cần, một số lượng lớn ngũ cốc Ukraine, rẻ hơn so với ngũ cốc được sản xuất tại Liên minh châu Âu, đã bị kẹt lại và cuối cùng xuất hiện tại các quốc gia Đông Âu. Việc này đã gây ảnh hưởng tới giá cả tại thị trường trong nước và doanh thu của nông dân địa phương.
Trong một bức thư gửi Ủy ban châu Âu hồi tháng 3, thủ tướng của 5 quốc gia Đông Âu cho biết quy mô gia tăng đối với các sản phẩm nông nghiệp gồm ngũ cốc, hạt có dầu, trứng, thịt gia cầm và đường là "chưa từng có". Đồng thời, các quốc gia này đề xuất áp dụng thuế quan đối với hàng nông sản nhập khẩu của Ukraine.
Tới cuối ngày 15/4, chính phủ của Thủ tướng Hungary Viktor Orban đã chính thức thông báo nước này sẽ cấm nhập khẩu nông sản Ukraine với nguyên nhân “gây thiệt hại nghiêm trọng cho nông dân địa phương”.
Hiện tại, Hungary vẫn chưa đưa ra chi tiết cụ thể về thời điểm mà lệnh cấm nhập khẩu ngũ cốc và thực phẩm Ukraine có hiệu lực. Tuy nhiên, chính phủ nước này cho biết lệnh cấm sẽ hết hạn vào cuối tháng 6. Chính phủ Hungary cũng hy vọng sẽ có những thay đổi trong quy định ở cấp EU, bao gồm cả việc xem xét lại việc loại bỏ thuế nhập khẩu đối với sản phẩm nông nghiệp của Ukraine.
Động thái này của Hungary giống như quyết định mà Ba Lan đưa ra ngày 7/4. Vào thời điểm đó, Bộ trưởng Nông nghiệp Ba Lan Robert Telus cho biết nước này sẽ tạm thời ngừng nhập khẩu ngũ cốc của Ukraine nhằm giảm bớt tác động của việc nông sản giá rẻ từ nước này tràn ngập thị trường, khiến giá giảm mạnh.
Không chỉ Bộ trưởng Nông nghiệp mà người phát ngôn của chính phủ Ba Lan Piotr Muller trong cùng ngày cũng đưa ra cam kết rằng trong những ngày tới, chính phủ sẽ phát triển “các cơ chế ngăn chặn việc xuất khẩu ngũ cốc dẫn đến sự bất ổn trên thị trường thực phẩm Ba Lan”.
 |
Lãnh đạo đảng PiS cầm quyền và đồng thời là Phó Thủ tướng Ba Lan Jaroslaw Kaczynski. Ảnh: Reuters |
Tới ngày 15/4 trong một cuộc họp của Đảng Luật pháp và Công lý (PiS) cầm quyền của Ba Lan, nhà lãnh đạo Đảng là ông Jaroslaw Kaczynski tiếp tục nhấn mạnh lại tuyên bố trước đó trong việc cấm nhập khẩu ngũ cốc và các loại thực phẩm Ukraine vào Ba Lan. Ông cho biết danh sách các sản phẩm bị cấm sẽ bao gồm “rất nhiều thứ” từ ngũ cốc cho tới mật ong.
Động thái này từ chính phủ Ba Lan đã nhận được thái độ phản đối từ phía Ukraine. Reuters trích dẫn Bộ Chính sách Nông nghiệp và Lương thực Ukraine cho biết lệnh cấm của Ba Lan mâu thuẫn với các thỏa thuận song phương hiện có về xuất khẩu, Đồng thời, nước này kêu gọi đàm phán để giải quyết vấn đề.
Trong một tuyên bố của mình, cơ quan này cho biết: "Chúng tôi hiểu rằng nông dân Ba Lan đang ở trong tình thế khó khăn, nhưng muốn nhấn mạnh rằng nông dân Ukraine hiện đang ở trong tình thế khó khăn nhất”. Chính phủ nước này bày tỏ sự tiếc nuối về quyết định của Ba Lan trong khi nói rằng "việc giải quyết các vấn đề khác nhau bằng các hành động quyết liệt đơn phương sẽ không đẩy nhanh một giải pháp tích cực cho tình hình".
Phản ứng lại tuyên bố trên, ông Kaczynski bày tỏ việc Ukraine là bạn bè và đồng minh của Ba Lan không hề thay đổi và nước này vẫn sẽ ủng hộ và hỗ trợ Kiev. Tuy nhiên, “nhiệm vụ của mọi quốc gia, mọi cơ quan hay chính quyền trong mọi trường hợp là bảo vệ lợi ích công dân của mình”. Đồng thời, ông cho biết Ba Lan sẵn sàng bắt đầu đàm phán với Ukraine để giải quyết vấn đề ngũ cốc.
