CNN đưa tin, công ty năng lượng hạt nhân quốc gia Ukraine Energoatom ngày 20/11 lên tiếng cáo buộc hành vi pháo kích ít nhất 12 lần vào nhà máy điện của lực lượng Nga. Công ty cho biết, một số cơ sở hạ tầng trong nhà máy Zaporizhzhia như “hệ thống liên lạc với bộ phận đặc biệt, bể chứa nước khử muối bằng hóa chất, hệ thống xả hơi của máy phát điện hơi nước đã bị hư hỏng”.
"Ba vụ pháo kích cũng được ghi nhận gần trạm biến áp 'Raiduha' (Cầu vồng)”, công ty Energoatom nói thêm.
|
Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia vào ngày 14/10. Ảnh: Reuters |
Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố vụ pháo kích được thực hiện từ khu vực thị trấn Marganets, gần Dnipro, do lực lượng vũ trang Ukraine kiểm soát. "Hỏa lực của đối phương đã bị dập tắt bởi hỏa lực đáp trả từ các đơn vị pháo binh Nga", Bộ Quốc phòng Nga cho biết.
"Tình hình phóng xạ trong khu vực của nhà máy điện hạt nhân vẫn bình thường", cơ quan này cho biết thêm, đồng thời thông báo các chuyên gia từ Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) và Tập đoàn Năng lượng Hạt nhân Nhà nước Nga Rosatom sẽ đánh giá thiệt hại có thể xảy ra.
Trước tình hình trên, Tổng giám đốc IAEA Rafael Mariano Grossi đã đưa ra cảnh báo cho các bên: “Các vụ nổ xảy ra tại địa điểm của nhà máy điện hạt nhân lớn này là điều hoàn toàn không thể chấp nhận được. Bất kỳ ai đứng đằng sau các vụ việc này cần phải chấm dứt ngay lập tức. Như tôi đã nói nhiều lần trước đây, các bạn đang đùa với lửa!".
Trích dẫn thông tin do ban quản lý nhà máy cung cấp, nhóm IAEA tại hiện trường cho biết đã có thiệt hại đối với một số tòa nhà, hệ thống và thiết bị, nhưng cho đến nay không có thiết bị nào quan trọng đối với sự an toàn và an ninh hạt nhân.
Việc các vụ pháo kích tiếp tục xảy ra tại nhà máy điện hạt nhân ở miền nam Ukraine, nơi Nga nắm quyền kiểm soát ngay sau khi tiến hành chiến dịch quân sự, đã làm dấy lên mối lo ngại về khả năng xảy ra một thảm họa nghiêm trọng chỉ cách 500 km từ địa điểm xảy ra vụ tai nạn hạt nhân tồi tệ nhất thế giới Chernobyl vào năm 1986.
Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia vốn cung cấp khoảng 1/5 lượng điện của Ukraine trước khi chiến sự nổ ra và đã nhiều lần buộc phải vận hành bằng máy phát điện dự phòng. Nhà máy này có 6 lò phản ứng VVER-1000 V-320 làm mát bằng nước và điều tiết bằng nước do Liên Xô thiết kế có chứa Uranium 235.
Các lò phản ứng đã ngừng hoạt động nhưng có nguy cơ nhiên liệu hạt nhân có thể quá nóng nếu nguồn điện chạy hệ thống làm mát bị cắt. Pháo kích đã nhiều lần cắt đứt đường dây điện.
Sau khi Nga sáp nhập 4 tỉnh Ukraine gồm Zaporizhzhia, Donetsk, Lugansk và Kherson, khu vực nhà máy điện hạt nhân này đã được chuyển giao cho các kỹ sư Nga kiểm soát và cung cấp điện năng cho khu vực ly khai và bán đảo Crimea.
Tuy nhiên, nhà máy Zaporizhzhia cũng trở thành mục tiêu giành kiểm soát của Kiev, nhằm bù đắp cho lượng điện năng thiếu hụt sau các trận tập kích của Nga nhằm vào các cơ sở năng lượng trên khắp lãnh thổ trong thời gian qua.
Trước những diễn biến hiện nay, người đứng đầu IAEA đang cố gắng thúc giục cả hai bên cần sớm đồng ý và thiết lập một khu vực an ninh và an toàn hạt nhân xung quanh Zaporizhzhia "càng sớm càng tốt". Cơ quan này cho biết họ đã có các cuộc tham vấn tích cực với cả Nga và Ukraine về việc này nhưng cho đến nay vẫn chưa đạt được thỏa thuận nào cả.
“Tôi sẽ không bỏ cuộc cho đến khi khu vực này được phi quân sự hóa. Trước tình hình các cuộc pháo kích vẫn tiếp diễn, điều này là cần thiết hơn bao giờ hết”, ông Rafael Grossi cho biết trong tuyên bố.
