Ngày 3/12, núi lửa Merapi cao 2.891m ở Tây Sumatra, Indonesia phun trào lúc 2h54 chiều theo giờ địa phương kèm theo các cột tro bụi cao tới 3km. Tro núi lửa được phát tán với cường độ cao tới các địa phương lân cận cách ngọn núi lửa 3km, bao phủ nhiều đường sá, xe cộ và nhà cửa.
Vào thời điểm xảy ra vụ phun trào núi lửa, có tổng cộng 75 người có mặt tại khu vực bị ảnh hưởng, với 49 người đã được sơ tán tới nơi an toàn và phải điều trị các vết bỏng.
Theo hãng tin AFP trích dẫn ông Abdul Malik, người đứng đầu Cơ quan Tìm kiếm và Cứu nạn Padang, các nhân viên cứu hộ tìm kiếm được 3 người sống sót và 11 thi thể của các nhà leo núi ở gần miệng núi lửa Merapi ngày 4/12. Tới 5/12, có thêm 2 thi thể nữa được tìm thấy, nâng tổng số người thiệt mạng lên con số 13 và số người mất tích là 10 người.
Ông Eka Purnamasari, một quan chức của đơn vị y tế cảnh sát Tây Sumatra, cho biết những người thiệt mạng đều bị bỏng nặng. Do đó, các nhân viên pháp y đang chuẩn bị xác định danh tính nạn nhân bằng hồ sơ nha khoa và dấu vân tay, hoặc dựa trên các dấu vết trên cơ thể họ.
Tuy nhiên, do núi lửa Merapi tới sáng ngày 5/12 vẫn tiếp tục phun trào, khiến tầm nhìn ở khu vực xung quanh bị hạn chế, công tác tìm kiếm cứu hộ của hơn 200 nhân viên bị cản trở nghiêm trọng. Ông Ahmad Rifandi, người đứng đầu trạm giám sát Merapi, hôm 5/12 cho biết đã có 5 vụ phun trào từ nửa đêm đến 8 giờ sáng được ghi nhận.
Trong khi các nhân viên cứu hộ vẫn đang gấp rút chạy đua nhằm tìm kiếm những người leo núi mất tích, gia đình của họ vẫn đang chờ thông tin được cập nhật từ dưới chân núi. Trả lời AFP, ông Dasman, cha của người leo núi mất tích Zakir Habibi, cho biết: “Tôi sẽ ở lại đây cho đến khi nghe được tin tức gì đó. Tôi vẫn hy vọng con trai tôi sống sót”, ông nói vào ngày 4/12.
Do nguy hiểm, nhà chức trách đã cấm người dân và du khách thực hiện bất kỳ hoạt động nào trong phạm vi 3 km quanh miệng núi lửa, đồng thời đặt mức cảnh báo cao thứ hai cho núi Marapi.
Theo các nhà chức trách, một số người leo núi có khả năng đã đặt lịch cho chuyến đi của mình thông qua hệ thống đặt chỗ trực tuyến, nhưng những người khác có khả năng đã đi trên các tuyến đường leo núi bất hợp pháp.
Người đứng đầu cơ quan núi lửa Indonesia, ông Hendra Gunawan, cho biết Merapi vẫn luôn được duy trì cảnh báo ở cấp độ thứ 2 trong hệ thống cảnh báo 4 cấp kể từ năm 2011. Ông cho biết cơ quan này vẫn luôn khuyến nghị người dân không lại gần khu vực này, đồng thời nhấn mạnh rằng “các tác động nghiêm trọng” đã được báo cáo đối với các nạn nhân được tìm thấy trong phạm vi 1 km - 1,5 km tính từ miệng núi lửa.
Núi lửa phun trào tại Indonesia không phải là một sự kiện hiếm gặp do nước này nằm trên “vành đai lửa” Thái Bình Dương với tổng cộng 127 ngọn núi lửa đang hoạt động.
Vành đai lửa là một chuỗi các núi lửa và các địa điểm xảy ra hoạt động địa chấn hoặc động đất xung quanh rìa Thái Bình Dương. Khoảng 90% các trận động đất trên thế giới xảy ra dọc theo khu vực này. Ngoài ra, vành đai này cũng sở hữu 75% tổng số núi lửa đang hoạt động trên Trái Đất.
Với chiều dài khoảng 40.000km, vành đai lửa Thái Bình Dương là nơi giáp ranh của một số mảng kiến tạo bao gồm các mảng Thái Bình Dương, Juan de Fuca, Cocos, mảng Indian - Australian, Nazca, Bắc Mỹ và Philippines.
