Những ngôi nhà trên cây của Gibbon Experience cách mặt đất từ 30-40 mét. Nguồn: Gibbon Experience

Gibbon Experience, một dự án bảo tồn dựa trên du lịch được khởi động vào cuối những năm 1990 như một động thái phản đối khai thác gỗ bất hợp pháp. Tại Vườn quốc gia Nam Kan của Lào, tổ chức này đang mời gọi du khách tham gia vào một tour không đâu có trên thế giới, đưa mọi người trở lại thế giới cổ tích thời trẻ thơ khi được sống trong những ngồi nhà trên cây cao chót vót.

Từ vị trí cao vọt khỏi các tán lá của cánh rừng già, du khách có thể dùng mắt thường hoặc ống nhòm để quan sát cuộc sống của những sinh vật sống động khi chúng nhảy qua những tán cây ở phía xa, những chiếc lá xung quanh lay chuyển dữ dội khi cành cây chịu tác động.

Theo các nhân viên tại đây, với chiều cao từ 30 đến 40 mét, nhóm 8 ngôi nhà trên cây của Gibbon Experience tại Vườn quốc gia Namkan Lào được đánh giá là cao nhất thế giới. Cách duy nhất để tiếp cận những căn nhà đặc biệt này là thông qua hệ thống đu dây zipline tốc độ cao. Đây có thể là phần thú vị nhất hoặc cũng có thể là tồi tệ nhất đối với những người không ưa cảm giác mạnh tốc độ cao.

Ông Yann Gourmelon, chuyên gia hệ thống thông tin địa lý (GIS) của Gibbon Experience cho biết: "Chúng tôi có một mạng lưới zipline dài 15 km. Nó cho phép chúng tôi đưa khách hàng vào sâu trong rừng rất nhanh. Cung đường dài nhất là 600 mét, bạn sẽ lướt nhanh với tốc độ cao để thưởng thức quang cảnh".

Gibbon Experience cung cấp ba loại tour du lịch, tất cả đều bao gồm sự kết hợp giữa đi bộ xuyên rừng và đu dây. Trong đó Tour cổ điển và Tour du lịch thác nước đều kéo dài ba ngày và hai đêm, còn có Tour tốc hành hai ngày một đêm. Tour cổ điển là lựa chọn phù hợp khi có trẻ dưới 12 tuổi đi cùng.

Tất cả 8 ngôi nhà trên cây ở Vườn quốc gia Namkan Lào đều được trang bị đèn điện. Nguồn: Gibbon Experience

Vào ngày đầu tiên, du khách mất khoảng 2,5 giờ để đi từ văn phòng của Gibbon Experience ở thị trấn nhỏ Ban Houayxay đến Vườn Quốc gia Nam Kan bằng xe tải. Sau một chuyến đi ngắn đến trại thiết bị, du khách đã được trang bị dây nịt và găng tay zipline để sẵn sàng trải nghiệm tour du lịch đặc biệt.

Đi cùng với hai hướng dẫn viên, các du khách đi qua những con đường mòn trong rừng, trượt đu dây và kết thúc ngày đầu tiên tại ngôi nhà trên cây đã được lựa chọn. Ngày thứ hai đoàn cũng trải nghiệm những hoạt động tương tự, tiếp tục đi bộ xuyên qua rừng rậm với khung cảnh tuyệt đẹp và tận hưởng các tuyến đường zipline đầy phấn khích, đồng thời tham quan các ngôi nhà trên cây khác trong mạng lưới của Gibbon Experience.

Tất cả các ngôi nhà trên cây đều được làm bằng gỗ khai hoang tịch thu từ những kẻ săn trộm và đều được trang bị đèn điện. Giường ngủ được phủ màn chống muỗi rất thoải mái. Mỗi phòng vệ sinh trong những ngôi nhà này đều là không gian mở và có vòi sen nước ngọt riêng.

Các bữa ăn kiểu Lào được chế biến tại một ngôi làng lân cận cùng với trái cây tươi địa phương và đồ ăn nhẹ được nhân viên giao đến các ngôi nhà trên cây thông qua hệ thống dây đu zipline.

Để xây dựng những ngôi nhà trên cây đặc biệt này cần phải đặt ra nhiều tiêu chí cân nhắc như vị trí, chiều cao và liệu có vượn người ở gần đó hay không. Vị trí quá cao sẽ gây khó khăn cho việc cung cấp nước ngọt. Ngược lại nếu quá thấp có nghĩa là khách du lịch sẽ không có được một tầm nhìn tốt.

Du khách ngủ ngoài trời. Nệm được che trong màn chống muỗi vào ban đêm. Nguồn: Gibbon Experience

Thay vì phải làm mọi việc thủ công như trước, ngày nay những người xây dựng nhà trên cây này có thể sử dụng máy bay không người lái để chụp ảnh cái cây ở các góc độ khác nhau, giúp họ tiết kiệm rất nhiều thời gian so với vẽ thủ công. Thông qua việc sử dụng phần mềm đo ảnh, họ có thể dựng mô hình 3D của cái cây để thiết kế ngôi nhà trên cây.

Về mặt xây dựng, có một số kỹ thuật được sử dụng tùy thuộc vào cấu trúc và hình dạng cây. Ví dụ, một số được treo trên dây thừng, số khác được đặt trên bảng điều khiển bằng gỗ. Đối với thời gian xây dựng, các chuyên gia của Gibbon Experience chia sẻ mặc dù còn phụ thuộc vào các yếu tố khác nhưng trung bình mất khoảng 6 tháng để hoàn thành một ngôi nhà trên cây.

Một số căn có nhiều tầng tạo thêm không gian riêng tư vào ban đêm. Những căn nhà khác có tầm nhìn tuyệt đẹp với những tán cây rừng cao hàng chục mét bên dưới bù lại sự hạn hẹp về không gian của chúng.

Gibbon Experience ra đời với mong muốn bảo tồn hệ sinh thái có giá trị của khu vực khỏi nạn khai thác gỗ bất hợp pháp, canh tác thương mại và đốt nương làm rẫy quá mức. Vào năm 1996, khi người sáng lập Jef Reumaux đến Lào và thực hiện chuyến đi bộ đường dài xuyên rừng trong khu vực, anh đã phát hiện ra những con vượn mào đen và chụp một số hình ảnh.

Giống vượn đặc hữu này của khu vực đang bị đe dọa nghiêm trọng. Tổ chức nhận ra rằng họ phải tìm cách bảo tồn hệ sinh thái xanh này. Tuy nhiên, theo ông Yann Gourmelon, chuyên gia hệ thống thông tin địa lý (GIS) của Gibbon Experience, nguồn quỹ để thực hiện dự án bảo vệ hệ sinh thái xanh tại khu vực còn rất hạn chế khi phải chi trả cho lực lượng kiểm lâm và chính phủ vào thời điểm đó không có kinh phí để hỗ trợ họ.

Sau đó, ý tưởng tạo ra một loạt đường mòn, nhà trên cây và mạng lưới zipline đã nảy sinh như một cách để mang lại nguồn nhân lực và nguồn tài chính để bảo vệ hệ sinh thái này. Những ngôi nhà trên cây và đường trượt zipline đầu tiên được khởi động vào năm 2004.

Vượn đen là loài cực kỳ nguy cấp tại Lào. Nguồn: Gibbon Experience

Sau khi làm việc với chính quyền địa phương, khu vực dự án Gibbon Experience, bao gồm 136.000 ha rừng rụng lá hỗn hợp, đã được Quốc hội Lào chính thức công nhận là vườn quốc gia vào năm 2008. Ngày nay, Gibbon Experience có hơn 120 nhân viên toàn thời gian, nhiều người đến từ các làng lân cận.

Lợi nhuận được chi cho các dự án công viên khác nhau. Các khoản tài trợ bao gồm việc chi trả cho nhóm Tuần tra Vườn Quốc gia Namkan. Đội này tập trung vào việc quản lý và kiểm soát khai thác gỗ bất hợp pháp, săn bắn, đánh cá, sử dụng đất, các kế hoạch trồng rừng ở cả vườn quốc gia và đất nông nghiệp xung quanh.

Kinh nghiệm để du khách có thể tham gia chuyến trải nghiệm cùng Gibbon Experience là đóng gói đồ đạc nhẹ nhàng vì sẽ phải mang theo ba lô trong ngày đầu tiên và ngày cuối cùng của chuyến đi. Mang theo bình nước lớn cho chuyến đi và du khách có thể làm đầy bình nước trở lại khi tới ngôi nhà trên cây.

Nhà trên cây của Gibbon Experience vào ban đêm. Nguồn: Gibbon Experience

Đặc biệt với hoạt động đi lại bằng hệ thống đu dây zipline cũng có yếu tố mạo hiểm vì năm 2004 từng có một trường hợp tử vong khi sử dụng phương tiện này. Các hướng dẫn viên sẽ đảm bảo đường dây an toàn trước khi người tiếp theo sử dụng bằng cách gửi tín hiệu qua cáp. Tuy nhiên, vẫn nên cẩn thận để chắc chắn rằng bạn đang sử dụng thiết bị một cách chính xác và tất cả các nút thắt đều được thực hiện đúng cách vì không phải lúc nào cũng có sự hiện diện của hướng dẫn viên.

Các chuyên gia của Gibbon Experience cho biết, tất cả các thiết bị zipline đều được nhập khẩu từ Pháp, trải qua các cuộc kiểm tra nghiêm ngặt thường xuyên và được thay đổi khi có dấu hiệu hao mòn nhỏ nhất.