Sứ mệnh Artemis I đã thành công sau 10 tháng trì hoãn do các vấn đề kỹ thuật và điều kiện thời tiết không thuận lợi. Ảnh: Reuters

Tên lửa SLS (Space Launch System) rời khỏi bệ phóng từ Trung tâm Vũ trụ Kennedy ở Cape Canaveral, mang theo tàu Orion trong một hành trình thử nghiệm kéo dài 3 tuần. Việc phóng thành công sứ mệnh Artemis I diễn ra ở lần thứ 3 sau khi NASA trải qua gần 3 tháng với nhiều rủi ro kỹ thuật và điều kiện thời tiết không thuận lợi do các cơn bão lớn.

Theo Reuters đưa tin, tàu Orion sau đó sẽ thực hiện một chuyến bay kéo dài 25 ngày đến phạm vi 97 km so với bề mặt Mặt trăng trước khi đi thêm 64.374 km ngoài quỹ đạo Mặt trăng và quay trở lại Trái đất.

Trong quá trình này, tàu vũ trụ cũng được thiết lập để giải phóng 10 vệ tinh khoa học thu nhỏ, được gọi là CubeSats, trong đó có một vệ tinh được thiết kế để lập bản đồ về sự phong phú của các lớp băng ở cực nam của Mặt trăng. Khu vực này cũng sẽ là nơi các phi hành gia thuộc sứ mệnh Artemis hạ cánh trong tương lai.

Dù không có người thật trên tàu, Orion mang theo một phi hành đoàn mô phỏng gồm 3 người - 1 nam và 2 nữ được trang bị các cảm biến để đo mức độ bức xạ và những căng thẳng khác mà các phi hành gia sẽ phải trải qua.

Mục tiêu hàng đầu là kiểm tra độ bền của lá chắn nhiệt của Orion trong quá trình tái nhập vào bầu khí quyển Trái đất với tốc độ 39.429 km/h – hay tốc độ gấp 32 lần tốc độ âm thanh - khi nó quay trở lại từ quỹ đạo Mặt trăng. Ở tốc độ này, nhiệt độ bên ngoài tàu có thể sẽ lên tới gần 2.760 độ C.

Nếu sứ mệnh Artemis I thành công, một chuyến bay của phi hành đoàn Artemis II quanh Mặt trăng và quay trở lại Trái Đất có thể đến sớm nhất là vào năm 2024. Sau đó trong vòng vài năm nữa là chuyến hạ cánh đầu tiên trên Mặt trăng của các phi hành gia cùng với Artemis III.

Phi hành gia Jessica Meir của NASA, một trong số những người có thể được chọn cho phi hành đoàn Artemis trong tương lai, cũng phấn khích chia sẻ rằng vụ phóng tên lửa lần này "thật không thể tin được”. Tên lửa rất lớn và rất sáng khi được phóng lên đến nỗi mọi người đều có thể cảm nhận rõ ràng.

Nếu thành công, sứ mệnh Artemis sẽ đưa nước Mỹ trở lại Mặt trăng sớm nhất là vào năm 2025. Ảnh: Reuters

Khi phát biểu về nhiệm vụ kiểm soát sứ mệnh sau khi cất cánh, giám đốc phóng Artemis Charlie Blackwell-Thompson đánh giá cao công việc khó khăn của các đồng nghiệp của bà tại NASA. Bà chia sẻ: “Tất cả chúng ta đều là một phần của điều gì đó vô cùng đặc biệt, lần phóng đầu tiên của Artemis, bước đầu tiên đưa đất nước của chúng ta trở lại Mặt trăng và lên sao Hỏa”.

Được đặt tên theo nữ thần săn bắn Hy Lạp cổ đại và là chị em song sinh của Apollo, sứ mệnh Artemis nhằm mục đích đưa các phi hành gia trở lại bề mặt Mặt trăng sớm nhất là vào năm 2025. Sứ mệnh Artemis I đánh dấu chuyến bay đầu tiên của tên lửa SLS kết hợp với tàu Orion do Boeing và Lockheed Martin chế tạo theo hợp đồng với NASA.

Chương trình Mặt trăng mới của NASA cũng sẽ hợp tác với các đối tác thương mại như SpaceX của ông Elon Musk cùng các cơ quan vũ trụ của Châu Âu, Canada và Nhật Bản. Mục đích cuối cùng là thiết lập một căn cứ dài hạn trên Mặt trăng, làm bước đệm cho những chuyến hành trình thậm chí còn tham vọng hơn của con người tới sao Hỏa.

Hơn một thập kỷ phát triển với nhiều năm trì hoãn và vượt ngân sách, tàu vũ trụ SLS-Orion cho đến nay đã tiêu tốn của NASA ít nhất 37 tỷ USD, bao gồm thiết kế, xây dựng, thử nghiệm và các cơ sở vật chất trên mặt đất. Văn phòng Tổng thanh tra của NASA đã dự kiến tổng chi phí cho Artemis là 93 tỷ USD vào năm 2025.

Với sứ mệnh Mặt trăng mới, NASA cũng báo hiệu một sự thay đổi lớn về phương hướng cho chương trình đưa con người vào không gian thời kỳ hậu Apollo, sau nhiều thập kỷ tập trung vào quỹ đạo tầm thấp của Trái đất với các tàu con thoi và Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS).