Tỷ lệ thất nghiệp của người lao động trong độ tuổi 16-24 tại Trung Quốc tiếp tục gia tăng trong tháng 5/2023. Ảnh: Getty Images

Tỷ lệ thất nghiệp trong nhóm tuổi từ 16 tới 24 tại Trung Quốc đã tăng dần từ năm 2020 và tới tháng 4 cùng tháng 5/2023 đạt mức cao kỷ lục. Con số này vẫn ở mức cao kể từ đó và chưa từng giảm xuống dưới 14% kể từ tháng 5/2021.

Cụ thể, SCMP trích dẫn số liệu chính thức của Tổng cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc (NBS) cho thấy tỷ lệ thất nghiệp của nhóm tuổi trên trong tháng 4 là 20,4% và tiếp tục tăng lên ngưỡng kỷ lục 20,8% trong tháng 5. Tuy nhiên, tỷ lệ thất nghiệp được khảo sát tổng thể ở thành thị trong tháng 5 vẫn không thay đổi so với tháng 4 và được xác định ở mức 5,2%.

Nếu xét theo xu hướng mùa, tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên nước này dự kiến sẽ còn tăng cao hơn nữa, đặc biệt là trong bối cảnh 11,58 triệu sinh viên chuẩn bị tốt nghiệp đại học vào tháng 7 và tháng 8.

Phản hồi về các con số thống kê kỷ lục này, người phát ngôn NBS Fu Linghui tuyên bố vào tuần trước rằng “một số người đã hiểu sai về các con số của chúng tôi”. Ông giải thích chỉ có 33 triệu trong số 96 triệu người trong độ tuổi từ 16 đến 24 hiện đang có việc làm, do nhiều người vẫn đang là sinh viên. Trong số 33 triệu người đó, có khoảng 1/5 không thể tìm được việc làm.

Tuy nhiên theo nhận định của ông Lu Feng - giám đốc Trung tâm nghiên cứu kinh tế vĩ mô Trung Quốc của Đại học Bắc Kinh – Trung Quốc đang ở thời điểm khó khăn nhất đối với việc làm cho thanh niên kể từ công cuộc “cải cách và mở cửa” năm 1978. Trong bài phỏng vấn với tờ Economic Observer gần đây, ông cho biết: “Các vấn đề sẽ không biến mất trong thời gian ngắn mà sẽ tiếp tục tồn tại trong một khoảng thời gian nữa”.

SCMP trích dẫn dự đoán của ông cho biết sẽ cần ít nhất 2 hoặc 3 năm nữa để tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên giảm xuống trạng thái cân bằng. Nguyên nhân là do số lượng sinh viên tốt nghiệp đại học cao chỉ làm tăng thêm áp lực việc làm do sự phục hồi kinh tế mờ nhạt.

Hội chợ việc làm dành cho sinh viên mới tốt nghiệp tại một trường đại học ở Thẩm Dương, Trung Quốc. Ảnh: Reuters

Trên thực tế, “sự phục hồi kinh tế mờ nhạt trong năm nay đã dẫn đến sự thiếu tự tin về nhu cầu lao động, đặc biệt là ở các doanh nghiệp vừa và nhỏ, và các doanh nghiệp thích tăng thời gian làm việc của nhân viên hơn là nhanh chóng bổ sung các vị trí mới”, ông Lu nói. Thêm vào đó, những người thất nghiệp hoặc đang làm các công việc chuyển tiếp trong đại dịch Covid-19 sẽ tái gia nhập thị trường việc làm, khiến sự cạnh tranh càng gay gắt hơn.

Khu vực tư nhân – khu vực vốn sử dụng hơn 80% lực lượng lao động đô thị - đã phải chịu đựng các hoạt động kinh tế chậm lại trong tháng 5. Điều này cho thấy niềm tin yếu và đà phát triển đang yếu đi. Ông Larry Hu, nhà kinh tế trưởng về Trung Quốc tại Macquarie Group, cũng đồng ý với nhận định này trong một báo cáo tuần trước.

SCMP trích dẫn nhận định của ông Hu cho biết: “Các công ty không muốn tuyển dụng vì nhu cầu của người tiêu dùng yếu, trong khi người tiêu dùng không muốn chi tiêu vì thị trường lao động yếu. Trong bối cảnh đó, chính sách là yếu tố thay đổi cuộc chơi duy nhất ở giai đoạn này”.

Để giải quyết tình hình, ông Lu Feng khẳng định chính phủ cần chú trọng hơn vào “những điều chỉnh ngược chu kỳ” kịp thời và thích hợp, đồng thời nâng cao mức độ tin cậy trong khu vực tư nhân bằng cách giải quyết các mối quan tâm của các công ty này.

Ông chia sẻ: “Bất kỳ biện pháp nào giúp thanh niên có việc làm đều tốt. Các chính sách của chính phủ cũng nên tôn trọng sở thích và sự hấp dẫn của công việc đối với những người trẻ tuổi”. Ngoài ra, ông bổ sung thêm chính phủ cần giảm thiểu tác động của chính sách để đảm bảo sự giám sát minh bạch trong khi các công các công ty nhà nước và khu vực công cũng nên tiếp tục tăng cường tuyển dụng như một giải pháp tạm thời.