 |
| Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan. Ảnh: Reuters |
Phát biểu sau cuộc họp nội các, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan tuyên bố: "Nếu họ không tôn trọng tôn giáo của người Thổ Nhĩ Kỳ hoặc người Hồi giáo, họ sẽ không nhận được bất kỳ sự hậu thuẫn nào từ chúng tôi đối với tư cách thành viên NATO".
"Điều đó sẽ không xảy ra", Tổng thống Erdogan nói.
Theo Reuters, các cuộc biểu tình ở Stockholm hôm 21/1 nhằm phản đối Thổ Nhĩ Kỳ cũng như chống lại nỗ lực của Thụy Điển gia nhập NATO đã làm gia tăng căng thẳng quan hệ giữa hai nước. Trong đó, Thổ Nhĩ Kỳ hiện là nước nắm giữ lá phiếu quan trọng để Thụy Điển có thể trở thành thành viên của NATO.
 |
| Chính trị gia cực hữu Rasmus Paludan đã có bài phát biểu dài một giờ chống lại đạo Hồi và vấn đề nhập cư trước khi đốt một bản sao của kinh Koran. Ảnh: EPA |
Những bình luận trên của Tổng thống Erdogan càng khiến triển vọng gia nhập NATO của Thụy Điển trở nên gian nan hơn, khi cuộc bầu cử Tổng thống và Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tiến hành vào tháng 5 tới.
Ngoại trưởng Thụy Điển Tobias Billstrom ngay sau đó từ chối bình luận về phát biểu của ông Erdogan. "Tôi không thể bình luận về tuyên bố của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ. Trước hết, tôi muốn tìm hiểu chính xác những gì đã được đưa ra. Nhưng Thụy Điển sẽ tôn trọng thỏa thuận tồn tại giữa Thụy Điển, Phần Lan và Thổ Nhĩ Kỳ về tư cách thành viên NATO của chúng tôi", ông nói.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Phần Lan Pekka Haavisto cùng ngày cho biết "cần có thời gian chờ vài tuần" để Phần Lan và Thụy Điển đàm phán với Thổ Nhĩ Kỳ về đơn xin gia nhập liên minh quân sự NATO.
 |
| Phần Lan và Thụy Điển mong muốn gia nhập NATO sau khi Nga triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt. Ảnh: AFP |
Ngày 18/5/2022, Phần Lan và Thụy Điển đã nộp đơn xin gia nhập NATO, chấm dứt thời kỳ trung lập từ hàng chục đến hàng trăm năm qua. Theo quy định, đơn này cần được sự chấp thuận của toàn bộ 30 quốc gia thành viên của NATO.
Hiện nay đã có 28 nước chấp thuận việc này. Hungary cho biết nước này dự kiến sẽ chấp thuận đơn xin gia nhập của Phần Lan vào tháng 2 năm nay.
Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ đã phản đối nỗ lực gia nhập NATO của Phần Lan và Thụy Điển với cáo buộc hai quốc gia này tài trợ cho đảng công nhân người Kurd (PKK) - tổ chức mà Ankara đổ lỗi là khủng bố và từng có âm mưu đảo chính năm 2016 ở nước này.
Hồi tháng 6/2022, Thụy Điển và Phần Lan ký thỏa thuận 3 bên với Thổ Nhĩ Kỳ với mục tiêu thuyết phục Ankara đồng ý để 2 quốc gia trên gia nhập NATO. Stockholm và Helsinki cho biết họ đáp ứng một số yêu cầu của Ankara, nhưng Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng như vậy là chưa đủ.
Ankara cho biết Thụy Điển cần có lập trường rõ ràng hơn trong việc chống lại những tổ chức mà họ coi là khủng bố, bao gồm PKK với cáo buộc thực hiện âm mưu đảo chính năm 2016. Stockholm và Helsinki phủ nhận cáo buộc của Ankara, đồng thời cam kết sẽ hợp tác để giải quyết các mối lo ngại về an ninh.
Việc đốt kinh Koran trong các cuộc biểu tình hôm 21/1 đã khiến một số quốc gia Ả Rập bao gồm Saudi Arabia, Jordan và Kuwait lên án. Thổ Nhĩ Kỳ đã triệu tập Đại sứ Thụy Điển, cũng như hủy chuyến thăm Ankara của Bộ trưởng Quốc phòng Thụy Điển.
