Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan. Ảnh: Getty Images

Theo Newsweek, trong video phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh Ukraine – Đông Nam Âu ngày 28/2 ở Albania, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan nói rằng ngoại giao và đối thoại cần được tạo cơ hội để kiến tạo “giải pháp công bằng và lâu dài” cho cuộc xung đột Nga – Ukraine đã bước sang năm thứ 3.

“Để đạt được mục tiêu này, việc sử dụng các kênh ngoại giao ở cấp cao nhất từ mọi con đường có thể là rất quan trọng. Tôi cho rằng nên bắt đầu những nỗ lực chung, ít nhất là trong việc xác định các giới hạn chung của hòa bình,” ông Erdogan nói.

Nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định: “Tôi vẫn cam kết tạo cơ hội cho ngoại giao và đối thoại để kết thúc cuộc chiến bằng một nền hòa bình công bằng và lâu dài. Chúng tôi sẵn sàng đề xuất lại một bàn đàm phán mà trước đây chúng tôi đã tổ chức ở Istanbul để xây dựng hòa bình”.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan phát biểu trước phái đoàn Nga - Ukraine tại cuộc đàm phán hòa bình ở Istanbul, ngày 29/3/2022. Ảnh: Reuters

Ông Erdogan cũng nói rằng Thổ Nhĩ Kỳ ủng hộ “độc lập, chủ quyền, an ninh và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine, cũng như ủng hộ “công thức hòa bình 10 điểm” của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky “về nguyên tắc”.

Nga và Ukraine chưa bình luận về đề xuất của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ.

Kể từ khi xung đột Nga – Ukraine nổ ra vào tháng 2/2022, đã có nhiều nỗ lực đàm phán và xúc tiến hòa bình được đề xuất. Trong đó, Belarus và Thổ Nhĩ Kỳ đã tổ chức các cuộc đàm phán giữa phái đoàn Nga và Ukraine vào mùa xuân năm 2022.

Theo Moscow, các bên khi đó đã gần ký kết một thỏa thuận hòa bình, tuy nhiên các cuộc đàm phán đã bị đóng băng sau khi cựu Thủ tướng Anh Boris Johnson đã khuyến khích Kiev tiếp tục chiến đấu.

Thổ Nhĩ Kỳ và Liên Hợp Quốc cũng làm trung gian cho một thỏa thuận ngũ cốc giữa Moscow và Kiev vào mùa hè năm 2022, gọi là Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen. Nước này cũng nhiều lần kêu gọi Nga và Ukraine nối lại các cuộc đàm phán hòa bình và tuyên bố sẵn sàng trở thành người hòa giải.

Đến tháng 10/2022, sau khi Nga tiến hành sáp nhập 4 vùng lãnh thổ của Ukraine gồm Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhzhia, Tổng thống Ukraine Zelensky ký sắc lệnh loại trừ mọi khả năng đàm phán với Tổng thống Nga Putin. Sắc lệnh này loại trừ mọi khả năng Kiev tiến hành đàm phán với Moscow khi ông Putin vẫn nắm quyền, nhưng để ngỏ đối thoại với "Tổng thống khác của Nga".

Đến tháng 11/2022, Tổng thống Zelensky đã công bố “Công thức hòa bình 10 điểm” của Ukraine. Trong đó, Kiev đưa ra các đề xuất hòa bình, bao gồm việc yêu cầu quân đội Nga phải rút khỏi lãnh thổ Ukraine, từ bỏ 4 vùng tuyên bố sáp nhập (Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhzhia), cũng như bán đảo Crimea (được sáp nhập vào Nga từ năm 2014).

Tuy nhiên, Nga đã bác bỏ kế hoạch hòa bình này, nhấn mạnh rằng những đề xuất từ Ukraine cần tính đến "tình hình thực tế" của liên quan đến lãnh thổ Nga (bao gồm các vùng được sáp nhập). Mặt khác, Moscow đã nhiều lần khẳng định sẵn sàng giải quyết xung đột thông qua đàm phán hòa bình, trong khi Kiev không có thái độ tương tự.

Đầu tháng này, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết nếu Nga và Ukraine quay trở lại bàn đàm phán thì các cuộc đàm phán sẽ không giống như trước, vì Kiev sẽ phải chấp nhận “thực tế mới” về lãnh thổ.