Khai mạc Hội nghị Bộ trưởng Giáo dục ASEAN lần thứ 12 tại Hà Nội. Nguồn: Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Phát biểu khai mạc, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh, Việt Nam coi giáo dục là quốc sách. Việc phát triển giáo dục, đảm bảo công bằng và nâng cao chất lượng giáo dục được Việt Nam xác định là một trong 3 khâu đột phá để thực hiện chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2030.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn phát biểu khai mạc Hội nghị. Nguồn: Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Hiện nay, Việt Nam đang thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện và tái cấu trúc mạnh mẽ ngành giáo dục. Trong những năm vừa qua, chất lượng giáo dục của Việt Nam có chuyển biến tích cực.

Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh, đây là sự kiện có ý nghĩa đặc biệt, nếu tính luân phiên tổ chức trong ASEAN thì 20 năm nữa, Việt Nam mới lại có vinh dự đăng cai. Sự kiện còn đặc biệt hơn khi được tổ chức trực tiếp sau 2 năm cả thế giới, trong đó có ngành giáo dục, phải chống chọi với đại dịch Covid-19 và việc học tập ở khắp nơi trên thế giới đều bị gián đoạn.

Theo Phó Thủ tướng, khu vực ASEAN có quy mô kinh tế đứng thứ 5 trên thế giới và đang được kỳ vọng vươn lên vị trí thứ 4 vào năm 2050. Cộng đồng ASEAN với tổng dân số đạt gần 680 triệu người, có lợi thế về lực lượng lao động lớn, chỉ sau Ấn Độ và Trung Quốc. Đặc biệt, nhóm dân số trẻ chiếm 1/3 dân số cả ASEAN và đây là lực lượng trẻ đông đảo nhất từ trước đến nay, hứa hẹn sẽ đóng góp quan trọng vào mối quan hệ hợp tác, phát triển và sự thịnh vượng chung của cả khu vực.

Cũng như các quốc gia khác, Việt Nam luôn xác định giáo dục là quốc sách hàng đầu, pháp luật Việt Nam quy định phải dành ít nhất 20% ngân sách Nhà nước cho giáo dục. Có thể nói, với tất cả các nước, giáo dục chính là chìa khóa của thành công, có vai trò quyết định trong phát triển kinh tế - xã hội của một đất nước, mà trực tiếp nhất là phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, tăng năng suất lao động, nguồn lực cạnh tranh của cả quốc gia và khu vực.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhận định, đại dịch Covid-19 đã gây ra một cuộc khủng hoảng học tập trên toàn cầu và làm trầm trọng thêm tình trạng bất bình đẳng giữa các trẻ em, nhất là ở các nước đang phát triển.

Ở các nước ASEAN, trong thời gian hai năm qua, hoạt động học tập của ít nhất 180 triệu trẻ em và thanh thiếu niên bị ảnh hưởng do trường học đóng cửa, có đến 35 triệu học sinh đã không được đến trường trong gần hai năm học vừa qua. Việc các trường học phải đóng cửa trung bình 136 ngày trong 18 tháng qua đã tác động rất tiêu cực đến thể chất, tinh thần và hoạt động học tập của học sinh.

Sau những hệ quả nói trên, các nước trong khu vực cần phải đặt mục tiêu tái thiết lại nền giáo dục với những chuẩn mực mới để tăng khả năng thích ứng trước những thay đổi, thách thức khó lường trong tương lai.

“Những ảnh hưởng của đại dịch đến hoạt động học tập của học sinh ngày càng rõ rệt. Hậu quả sẽ trở nên nghiêm trọng hơn nếu chúng ta không cùng nhau hành động, hành động mạnh mẽ hơn và hành động ngay từ lúc này” Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam

Trong khuôn khổ hội nghị, Bộ trưởng các nước thành viên ASEAN thống nhất về sự cần thiết của việc mở cửa trường học trở lại an toàn và duy trì việc mở cửa các trường học, khắc phục tình trạng hao hụt kiến thức và gia tăng khả năng thích ứng cho hệ thống giáo dục trong ASEAN và các quốc gia thành viên trước đại dịch, thảm họa và tình huống khẩn cấp trong tương lai. Nhu cầu chuyển đổi số các hệ thống giáo dục trong ASEAN cùng sự cần thiết của việc đảm bảo sức khỏe tinh thần và phúc lợi cho các bên liên quan trong nền giáo dục toàn ASEAN…

Đại diện các nước cũng đánh giá cao việc Việt Nam đảm nhận hiệu quả vai trò Chủ tịch Hội nghị Bộ trưởng Giáo dục ASEAN nhiệm kỳ 2022 - 2023, dẫn dắt ngành giáo dục ASEAN theo sự chỉ dẫn trong Kế hoạch Công tác ASEAN về Giáo dục giai đoạn 2021 - 2025 cũng như đăng cai tổ chức Hội nghị Bộ trưởng Giáo dục ASEAN lần thứ 12 cùng các Hội nghị liên quan.

Ngay từ khi đảm nhận nhiệm vụ Chủ tịch luân phiên của hợp tác giáo dục ASEAN năm 2022 và 2023, Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam đã xây dựng chủ đề và 5 ưu tiên phù hợp với bối cảnh ngành giáo dục các nước đang ứng phó với những ảnh hưởng của Covid-19. Từ tháng 3/2022 đến nay, giáo dục Việt Nam và các nước ASEAN đã đạt được nhiều kết quả đáng kể.

Dự kiến, từ nay đến hết nhiệm kỳ, Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam sẽ tập trung triển khai thúc đẩy, chăm sóc sức khỏe tinh thần của học sinh vì đại dịch Covid-19 không chỉ ảnh hưởng đến việc học, dẫn đến việc hổng kiến thức của học sinh mà còn ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe tinh thần của các em.

Tăng cường giáo dục về biến đổi khí hậu nhằm thực hiện các cam kết của Việt Nam thực hiện tại Hội nghị COP 26 và sẽ phối hợp với các nước đối tác tổ chức các chương trình trực tuyến bồi dưỡng cho giáo viên về phương thức giảng dạy về biến đổi khí hậu. Tạo không gian chung để sinh viên các nước ASEAN và ASEAN+3 chia sẻ về khởi nghiệp trong giới trẻ.

Ngoài ra, Bộ Giáo dục và Đào tạo tiếp tục chủ trì thực hiện 3 dòng hành động trong Kế hoạch Hành động trong giáo dục trong ASEAN giai đoạn 2021 - 2025 và một dòng hành động trong Kế hoạch Hành động ASEAN + 3 về Giáo dục giai đoạn 2018 - 2025.

Hội nghị Bộ trưởng Giáo dục ASEAN lần thứ 12 sẽ thông qua Tuyên bố chung với nhiều điểm quan trọng.

Sau Hội nghị Bộ trưởng Giáo dục ASEAN lần thứ 12, trong ngày 14/10, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam Nguyễn Kim Sơn sẽ chủ trì Hội nghị Bộ trưởng Giáo dục ASEAN+3 (với các đối tác Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc) lần thứ 6 và Hội nghị thượng đỉnh Bộ trưởng Giáo dục Đông Á ASEAN-EAS (gồm các nước ASEAN+3 và các đối tác Mỹ, Australia, New Zealand, Nga, Ấn Độ) lần thứ 6.

Trước đó, từ ngày 11-12/10, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam Nguyễn Văn Phúc chủ trì các Hội nghị quan chức cấp cao Giáo dục ASEAN, gồm Hội nghị quan chức cấp cao Giáo dục ASEAN lần thứ 17; Hội nghị quan chức cấp cao Giáo dục ASEAN+3 lần thứ 12 và Hội nghị quan chức cấp cao Giáo dục ASEAN-EAS lần thứ 7.