Cuộc đua thu hút tiền gửi của các ngân hàng thương mại đang nóng dần - Ảnh minh họa

Lượng tiền gửi tăng trưởng mạnh

Mặc dù lãi suất ngân hàng có xu hướng giảm trong cả năm 2021, nhưng hầu hết các ngân hàng đều ghi nhận lượng tiền gửi tăng so với năm trước. Trong đó, cuộc đua này cũng đã chứng kiến sự tăng trưởng vượt bậc của các ngân hàng tư nhân.

Theo báo cáo tài chính năm 2021 của 15 ngân hàng niêm yết lớn nhất trên thị trường, ngoại trừ SeABank ghi nhận lượng tiền gửi của khách hàng giảm (bao gồm tiền gửi không kỳ hạn, tiền gửi có kỳ hạn và tiền gửi ký quỹ), các ngân hàng còn lại đều có mức tăng trung bình trên 10%.

Theo thống kê, dẫn đầu vẫn là nhóm 3 ngân hàng quốc doanh gồm Vietcombank, BIDV và VietinBank đang áp đảo về thị phần huy động.

Trong đó đứng đầu là BIDV với 1,361 triệu tỷ đồng huy động từ khách hàng trong năm 2021, tăng 12,87% so với cùng kỳ. BIDV cũng dẫn đầu thị trường về cho vay khách hàng (chỉ bao gồm cho vay các tổ chức kinh tế và cá nhân trong nước) với 1,291 triệu tỷ đồng, tăng 11,30% so với cùng kỳ.

Đứng thứ hai về con số huy động là VietinBank với xấp xỉ 1,160 triệu tỷ đồng, tăng mạnh 17% so với năm 2020. Mức tăng trưởng tín dụng tại nhà băng này là 11% với 1,120 triệu tỷ đồng cho vay, thu về 87.535 tỷ đồng từ lãi cho vay (tăng 3%), trong khi chi phí trả lãi huy động lại giảm 15%, đạt 46.935 tỷ đồng.

Dù trước đó lợi nhuận của Vietcombank luôn dẫn đầu, nhưng lần này ngân hàng lại xếp thứ ba về mức huy động tiền trong dân, đạt 1,136 triệu tỷ đồng (tăng 10%), trong khi cho vay khách hàng cũng xếp thứ ba với 948 nghìn tỷ đồng (tăng 14%).

Năm 2021, Vietcombank thu về 59 nghìn tỷ đồng từ thu nhập lãi cho vay khách hàng (tăng 5%), trong khi chỉ phải chi 26.620 tỷ đồng để trả lãi huy động, giảm 15% so với năm 2020.

Sacombank là ngân hàng đứng thứ tư trong số các ngân hàng niêm yết về lượng tiền huy động từ các tổ chức kinh tế và cá nhân. Tuy nhiên, nếu so với khối ngân hàng tư nhân, Sacombank đang dẫn đầu với xấp xỉ 422 nghìn tỷ đồng huy động trong năm qua, tăng nhẹ 0,01% so với năm trước đó.

Đứng thứ năm trong Top 15, lượng tiền huy động trong năm 2021 của MBBank lên tới 389 nghìn tỷ đồng, tăng 23,67%. Lượng tiền cho vay cũng tăng tương ứng với hơn 341 nghìn tỷ đồng. Mức thu nhập lãi từ cho vay của MB tăng tới 17%, đạt 24.538 tỷ đồng, trong khi mức chi để trả lãi huy động giảm hơn 6%, còn 9.200 tỷ đồng.

Bám sát MBBank về lượng vốn huy động là ACB với hơn 380 nghìn tỷ đồng, tăng 7,6%. Lượng vốn cho vay ra của ACB trong năm vừa qua là 350 nghìn tỷ đồng, tăng 15%. Thu nhập lãi cho vay và chi phí trả lãi huy động của ACB lần lượt là 29.500 tỷ đồng (tăng 7%) và 13.000 tỷ đồng (giảm 16%).

Đứng thứ bảy toàn ngành về con số huy động là ngân hàng SHB với 324.408 tỷ đồng, tăng 7,65%. Đáng chú ý, lượng cho vay ra của ngân hàng này lại lớn hơn con số huy động, đạt 342.376 tỷ đồng, tăng 18% (ngân hàng đã trích 4,4 nghìn tỷ đồng dự phòng rủi ro cho vay khách hàng).

Mặc dù Techcombank được biết đến là ngân hàng dẫn đầu về tỷ lệ CASA nhưng lại bị đẩy xuống vị trí thứ tám về con số huy động vốn, đạt xấp xỉ 316 nghìn tỷ đồng, tăng 13%. Cho vay khách hàng của ngân hàng này tăng mạnh 19,7% với 325 nghìn tỷ đồng, đem lại cho Techcombank 26.340 tỷ đồng thu nhập lãi cho vay (tăng 23%), trong khi chi phí lãi huy động giảm mạnh 23% còn 6.261 tỷ đồng.

VPBank đứng thứ chín toàn ngành về lượng huy động vốn với hơn 239 nghìn tỷ đồng, tăng 4,1% so với năm 2020. Trong khi đó nhà băng này dẫn đầu toàn ngành về mức tăng trưởng tín dụng (27,90%) với gần 266 nghìn tỷ đồng cho vay ra.

Top 10 về huy động vốn còn có HDBank với mức 183 nghìn tỷ đồng huy động được trong năm 2021 (tăng 4%). Cho vay khách hàng của HDBank trong năm qua đạt 185 nghìn tỷ đồng, tăng 16%. Qua đó ngân hàng thu lại hơn 16 nghìn tỷ đồng từ lãi cho vay khách hàng, đồng thời chi hơn 9 nghìn tỷ đồng để trả lãi huy động.

Chỉ cách 1 khoảng nhỏ so với HDBank là LienVietPostBank với 180 nghìn tỷ đồng vốn huy động, tăng 3,29%, trong khi cho vay khách hàng là 209 nghìn tỷ đồng, tăng 18%. Thu nhập từ lãi cho vay và chi phí trả lãi huy động của LPB lần lượt là 19 nghìn tỷ đồng (tăng 21%) và 9 nghìn tỷ đồng (giảm 10%).

Ngân hàng VIB đứng thứ 12 với gần 174 nghìn tỷ đồng huy động trong năm qua, tăng 15%, trong khi cho vay khách hàng 201 nghìn tỷ đồng (tăng 19%). Thu nhập từ lãi cho vay và chi phí trả lãi huy động của VIB lần lượt là 19 nghìn tỷ đồng (tăng 23%) và 1.800 tỷ đồng (giảm 16%).

Tiếp theo đó là TPBank với 139.562 tỷ đồng vốn huy động, tăng 20%. Mức cho vay của ngân hàng này cũng tương đương, 139.462 tỷ đồng, tăng 18%. Thu nhập từ lãi cho vay và chi phí trả lãi huy động của TPBank lần lượt là 13.361 tỷ đồng (tăng 19%) và 5.000 tỷ đồng (giảm 2%).

Ở vị trí áp chót, SeABank ghi nhận 110.000 tỷ đồng huy động vốn từ các tổ chức kinh tế và cá nhân trong nước, giảm 3%, trong khi cho vay đạt 125 nghìn tỷ đồng. Vị trí cuối cùng trong Top 15 là MSB với 94.612 tỷ đồng huy động được, tăng 8%, trong khi lượng cho vay ra là 97.291 tỷ đồng, tăng 26%. Năm 2021 MSB ghi nhận 7.500 tỷ đồng thu nhập lãi cho vay khách hàng (tăng 22%), trong khi trả lãi huy động giảm 24%, còn 3.000 tỷ đồng.

Theo thống kê của Infonet, 15 ngân hàng huy động tổng cộng 6,609 triệu tỷ đồng tiền gửi của khách hàng trong năm 2021. Tuy nhiên thị phần huy động tập trung phần lớn ở các ngân hàng dẫn đầu. Lượng tiền gửi tại 3 ngân hàng gốc quốc doanh gồm Vietcombank, VietinBank, BIDV đã lên tới 3,657 triệu tỷ đồng.

Mức tiền gửi huy động khách hàng tại các ngân hàng tăng trưởng mạnh so với cùng kỳ năm 2020 - Ảnh minh hoạ

Lãi suất huy động nóng dần trong năm 2022

Cuộc đua lãi suất huy động nóng dần kể từ thời điểm cuối năm 2021. Các ngân hàng đều tăng lãi suất huy động 0,3-0,5%/năm so với cùng kỳ năm ngoái để hút tiền gửi trong dân ngay sau ngày nghỉ Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022.

Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) cũng đã điều chỉnh nâng mức lãi suất cao nhất lên tới 12,4%/năm trong tháng đầu tiên, với kỳ hạn 12 tháng khi gửi tiết kiệm Prime Savings trên ngân hàng số VPBank Neo.

Đây là mức lãi suất cao kỷ lục tại VPBank. Điều kiện khách hàng phải gửi tối thiểu là 10 triệu đồng. Đặc biệt, sản phẩm tiết kiệm này chỉ áp dụng cho khách hàng chưa có tiền gửi online hoặc khách hàng mới trong vòng 3 tháng tính từ thời điểm gửi tiền.

Tại Ngân hàng TMCP Hàng hải Việt Nam (MSB), lãi suất gửi tiết kiệm online cao hơn 0,8%/năm so với gửi tại quầy. Theo bảng lãi suất mà MSB đang niêm yết, lãi suất tiền gửi tại quầy cao nhất là 5,6% cho kỳ hạn 12 tháng; còn 5-5,3%/năm cho kỳ hạn 6 đến dưới 12 tháng.

Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank) tăng lãi suất tiền gửi 0,2-0,5%/năm kể từ ngày 7/2/2022. Theo đó, lãi suất tiết kiệm cao nhất tại Techcombank là 5,8%/năm với kỳ hạn 36 tháng; tiếp đến là mức 5,2%/năm với kỳ hạn 12 tháng.

Đối với VietinBank, khách hàng gửi tiết kiệm online cũng được cộng thêm 0,3-0,4%/năm so với gửi tại quầy và mức lãi suất áp dụng đầu xuân năm mới Nhâm Dần cũng cao hơn so với cùng kỳ năm trước 0,2 - 0,4/năm tùy theo kỳ hạn gửi.

Theo đó, lãi suất cao nhất 6%/năm được áp dụng cho kỳ hạn từ 12 tháng đến 36 tháng. Còn khách hàng gửi kỳ hạn 9 tháng chỉ được nhận lãi suất 4,4%/năm.

SCB cũng tăng lãi suất huy động online 0,2% ở kỳ hạn từ 13 tháng trở lên. Eximbank tăng 0,1-0,3%/năm; OCB tăng 0,2%/năm. GPBank công bố biểu lãi suất tiền gửi mới áp dụng từ ngày 8/12/2021 ghi nhận mức tăng đồng loạt 0,3% so với tháng 11/2021 ở các kỳ hạn 6 tháng trở lên.

Bên cạnh đó, nhóm "big 4" là Agribank, VietinBank, BIDV, Vietcombank đồng loạt có mức lãi suất cao nhất là 5,5-5,6%/năm cho kỳ hạn 12 tháng trở lên.