Theo quy định của Ngân hàng Nhà nước, từ ngày 1/1/2025, khách hàng chưa hoàn tất cập nhật sinh trắc học sẽ bị dừng các giao dịch thanh toán trực tuyến. Cụ thể, Thông tư 17 yêu cầu chủ tài khoản chỉ được thực hiện giao dịch rút tiền, thanh toán điện tử khi đã đối chiếu khớp đúng giấy tờ tùy thân và thông tin sinh trắc học, thông qua cơ quan công an hoặc hệ thống định danh và xác thực điện tử (VNeID).
Trong khi đó, Thông tư 18 quy định, các giao dịch thẻ online chỉ được thực hiện khi chủ thẻ đã hoàn thành xác thực sinh trắc học với ngân hàng hoặc công ty tài chính. Riêng giao dịch thẻ trực tiếp tại các điểm bán lẻ (POS) và ATM không bắt buộc yêu cầu này, vẫn được thực hiện như bình thường.
Tuy nhiên, nhiều khách hàng gặp khó khăn khi tự thực hiện cập nhật sinh trắc học trực tuyến đã phải đến trực tiếp các phòng giao dịch ngân hàng để được hỗ trợ.
Tại phòng giao dịch VPBank trên địa bàn phường Quan Hoa, quận Cầu Giấy, trong ngày cuối cùng trước khi hai thông tư có hiệu lực, nhiều người dân đã đến từ sáng sớm để kịp thời cập nhật thông tin sinh trắc học. Theo ghi nhận của Mekong ASEAN, phần lớn những người đến làm thủ tục là các cô chú lớn tuổi hoặc những người gặp khó khăn trong việc tự thực hiện cập nhật trực tuyến.
Khách hàng đến cập nhật thông tin sinh trắc học được xếp số riêng, không phải chờ chung với khách giao dịch các dịch vụ khác. Để đáp ứng nhu cầu, phòng giao dịch đã tăng cường nhân viên hỗ trợ khách hàng trong việc xác thực sinh trắc học.
Chị Thúy Ngân (43 tuổi) chia sẻ: "Trước đây, tôi đã thử tự cập nhật sinh trắc học tại nhà nhưng liên tục gặp lỗi nên cũng bỏ qua vì ít khi giao dịch. Đến hôm qua, con trai tôi nhắc rằng nếu không cập nhật trước ngày 1/1 thì sẽ không thể chuyển tiền được. Sáng nay, tôi tranh thủ qua ngân hàng sớm để làm, còn kịp đi bán hàng. Tài khoản của tôi tuy giao dịch nhỏ lẻ hàng ngày, nhưng nếu không cập nhật kịp mà bị khóa do ngày mai nghỉ lễ thì sẽ rất bất tiện."
Cũng trong trường hợp tương tự, ông Hoàng Văn Huệ (59 tuổi, Hà Nội) cho biết: "Tôi làm nghề chạy xe công nghệ, mọi giao dịch nhận tiền hay chuyển khoản đều gắn với tài khoản ngân hàng. Sáng nay, tôi tranh thủ đến quầy giao dịch để cập nhật sinh trắc học vì điện thoại của tôi không hỗ trợ chức năng nhận diện khuôn mặt, nên không thể xác thực trực tuyến".
Khách hàng tới cập nhật sinh trắc học sẽ được xếp số riêng. Ảnh: Thu Trang/Mekong ASEAN |
Tại TPBank Phạm Hùng (Nam Từ Liêm, Hà Nội), nhân viên giao dịch cho biết, lượng khách hàng tới cập nhật sinh trắc học không quá đông, đa số là những người không thể tự cập nhật được do một số vấn đề liên quan đến ứng dụng riêng.
Đáng chú ý, khách hàng cập nhật sinh trắc học tại TPBank không cần lấy số thứ tự, quy trình được thực hiện nhanh chóng khi có riêng người hướng dẫn và máy cập nhật sinh trắc học riêng biệt.
Anh Nguyễn Long (31 tuổi, Phú Thọ) cho biết, quy trình thực hiện tại TPBank khá nhanh chóng, anh chỉ mất khoảng 5 phút để cập nhật xong, trong khi trước đó tự cập nhật trên app ngân hàng thì lại không được do báo lỗi NFC (tem in mã vạch) cho căn cước công dân.
Máy cập nhật sinh trắc học tại TPBank, khách hàng chỉ cần nhận diện khuôn mặt và quét căn cước công dân để được cập nhật. Ảnh: Thu Trang/Mekong ASEAN |
Tại các chi nhánh ngân hàng ở Hà Nam, nhiều công nhân từ các khu công nghiệp đã đổ về để cập nhật sinh trắc học, lo ngại việc tài khoản bị khóa sẽ ảnh hưởng đến việc nhận lương và thưởng Tết. Chị Hoài Thương - một công nhận tại nhà máy may Bảo Lộc chia sẻ: “Do công việc bận rộn, làm từ sáng đến tối mới về, mà lúc đó ngân hàng đã đóng cửa nên tôi phải xin nghỉ phép để kịp chờ đến lượt cập nhật. Nếu không làm sớm, lỡ quá hạn thì không nhận được lương thưởng cho Tết này".
Theo chị Linh Giang, giao dịch viên tại ngân hàng Bac A Bank (Hà Nam), kể từ ngày 1/1/2025, các tài khoản chưa cập nhật sinh trắc học sẽ tạm thời bị dừng giao dịch cho đến khi thực hiện xong thao tác cập nhật. Vì vậy, trong mấy ngày hôm nay, rất đông khách hàng tới cập nhật sinh trắc học, đa số là người lao động tại các khu vực nhà máy do công ty cấp tài khoản nhận lương từ Bắc Á.
"Với những khách hàng vẫn chưa có thời gian cập nhật sinh trắc học trong thời gian này nhưng cần rút tiền thì vẫn có thể rút tiền bằng thẻ ATM ngoài cây giao dịch. Do cây ATM chỉ cần có thẻ và nhập mật khẩu đúng là có thể rút được tiền, vì vậy khách hàng cần giữ thẻ cẩn thận tránh để lộ mật khẩu và thất lạc thẻ," chị Linh Giang chia sẻ.
Để hỗ trợ khách hàng, các chi nhánh ngân hàng quốc doanh đã mở cửa ngoài giờ hành chính và vào cuối tuần. Một số ngân hàng còn cung cấp các ưu đãi hấp dẫn trên các ứng dụng thanh toán trực tuyến để khuyến khích người dân thực hiện xác thực sinh trắc học.
Thống kê của Hiệp hội Ngân hàng (VNBA) ghi nhận, tính đến ngày 20/12, đã có hơn 84,5 triệu khách hàng đăng ký sử dụng dịch vụ ngân hàng trực tuyến. Hiện nay, ngành ngân hàng đang đặt mục tiêu đảm bảo 100% tài khoản ngân hàng thực hiện xác thực sinh trắc học và kết nối với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư trong hệ thống thanh toán.
Hiệp hội Ngân hàng cũng khẳng định, việc bắt buộc xác thực sinh trắc học và cập nhật giấy tờ tùy thân từ năm 2025 hoàn toàn phù hợp với Luật Căn cước. Mục đích của quy định này là bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người dân và giảm thiểu tối đa những lỗ hổng mà kẻ gian có thể lợi dụng để thực hiện hành vi gian lận.
Trong năm 2024, giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt trung bình mỗi ngày đạt 26,2 triệu giao dịch, với tổng giá trị thanh toán lên tới hơn 166.000 nghìn tỷ đồng. Trong đó, thanh toán qua QR code ghi nhận mức tăng trưởng 200% về cả số lượng lẫn giá trị so với cuối năm 2023.
Tuy nhiên, sự phát triển mạnh mẽ này cũng kéo theo những rủi ro và thách thức, nhất là tình trạng tấn công mạng, rò rỉ thông tin dữ liệu và các vụ lừa đảo chiếm đoạt tiền trong tài khoản của người dùng bằng những thủ đoạn ngày càng tinh vi.
Vì vậy, người dân cần thận trọng trước các hình thức giả mạo và lừa đảo. Cụ thể, khách hàng không nên tự ý mua và sử dụng các thiết bị NFC cắm ngoài tại nhà để tránh rủi ro bị xâm phạm bảo mật thông tin cá nhân và nên trực tiếp tới ngân hàng để được hướng dẫn cụ thể.