“Những cuộc biểu tình ôn hòa, tuân thủ pháp luật là một phần của nền dân chủ. Tuy nhiên, những vụ tấn công và xâm phạm các tòa nhà công quyền như những gì xảy ra hôm nay, cũng như những vụ việc do phe cánh tả thực hiện vào năm 2013 và 2017, đã vượt quá khuôn khổ pháp luật", ông Jair Bolsonaro viết trên Twitter hôm 8/1, theo Guardian.
 |
Cựu Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro. Ảnh: |
Vị cựu tổng thống này nhấn mạnh: “Trong suốt nhiệm kỳ của mình, tôi luôn tuân thủ theo Hiến pháp, tôn trọng và bảo vệ luật pháp, dân chủ, minh bạch và quyền tự do thiêng liêng của chúng ta".
Tuy nhiên, ông Bolsonaro cũng đồng thời bác bỏ trách nhiệm đối với vụ bạo loạn. "Tôi bác bỏ các cáo buộc không có bằng chứng, do người đứng đầu cơ quan điều hành Brazil hiện tại quy chụp cho tôi”. Được biết cựu Tổng thống Brazil đã bay tới Florida, Mỹ, 48 tiếng trước khi kết thúc nhiệm kỳ và vắng mặt trong lễ nhậm chức của người kế nhiệm Lula.
| Bộ trưởng Truyền thông Brazil Paulo Pimenta cho biết cảnh tượng phá hoại trong văn phòng của ông, nằm trên tầng hai của dinh Tổng thống. Video: Guardian |
Trước đó, thủ đô Brasilia chứng kiến cảnh tượng hỗn loạn khi hàng nghìn người biểu tình ủng hộ cựu Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro đã kích động xông vào Tòa nhà Quốc hội, dinh Tổng thống và Tòa án Tối cao để đập phá mọi thứ. Cảnh sát chống bạo động Brazil đã ngay lập tức được huy động đến các điểm nóng để kiểm soát tình hình. Các đụng độ giữa cảnh sát và đám đông đã nổ ra.
 |
Người biểu tình đụng độ với lực lượng cảnh sát ở thủ đô Brasilia, ngày 8/1. Ảnh: Getty Images |
 |
Trực thăng của lực lượng Brazil bay tại khu vực tòa Quốc hội. Ảnh: Getty Images |
Tổng thống Brazil Lula da Silva đã lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ cuộc bạo loạn ở thủ đô Brasilia và cảnh báo: "Tất cả những người đã làm điều này sẽ bị truy tìm và trừng phạt". Ông cũng tuyên bố can thiệp an ninh liên bang vào Brasilia kéo dài đến ngày 31/1, nhằm áp đảo người biểu tình cực đoan.
Nhà lãnh đạo này cũng cho rằng người tiền nhiệm Bolsonaro phải chịu trách nhiệm về tình trạng bất ổn ở thủ đô, nói rằng chính quyền đã cho phép "những kẻ phát xít" và "những kẻ cuồng tín" gây náo loạn.
Trong khi đó, ông Valdemar Costa Neto, người đứng đầu đảng Tự do của cựu Tổng thống Jair Bolsonaro, trong một tuyên bố cho biết ngày 8/1 là “một ngày buồn cho đất nước Brazil”, sau khi những người ủng hộ ông Bolsonaro đã đột nhập vào các tòa nhà chính phủ.
“Chúng tôi không thể đồng tình với hành động tấn công Quốc hội. Tất cả hành động theo trật tự mới hợp pháp”, theo tuyên bố. “Sự hỗn loạn chưa bao giờ thuộc nguyên tắc của quốc gia chúng ta. Tôi muốn nói rằng chúng tôi cực lực lên án kiểu thái độ này. Luật pháp phải được thực thi để củng cố nền dân chủ của chúng ta".
Cùng ngày, Tổng thống Mỹ Joe Biden, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres và lãnh đạo nhiều quốc gia trên thế giới đã lên tiếng phản đối cuộc biểu tình tại Brazil và thể hiện sự ủng hộ đối với chính quyền Tổng thống Lula.
 |
Lực lượng cảnh sát bắt giữ người biểu tình cực đoan, ngày 8/1. Ảnh: Reuters |
Theo thông tin mới nhất từ phía cảnh sát Brazil, 3 tòa nhà gồm Tòa án Tối cao, dinh Tổng thống và tòa nhà Quốc hội hiện không còn người biểu tình. Các nhà chức trách nước này cho biết, ít nhất 400 người biểu tình cực đoan đã bị bắt giữ.
 |
Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva đến thăm Cung điện Planalto (dinh Tổng thống) ở Brasilia sau vụ bạo loạn. Ảnh: AP |
Tối 8/1 (giờ địa phương), Tổng thống Brazil Lula da Silva đã đến dinh Tổng thống và Tòa án Tối cao ở Brasilia sau khi vụ bạo loạn được kiểm soát. "Những kẻ có âm mưu đảo chính và thúc đẩy việc phá hủy tài sản công ở Brasilia đang được xác định và sẽ bị trừng phạt. Ngày mai chúng ta tiếp tục làm việc tại Cung điện Planalto”, ông Lula đăng bài trên Facebook.
Vụ việc tại thủ đô của Brazil hôm 8/1 được nhiều người liên tưởng đến vụ bạo loạn Điện Capitol của Mỹ hai năm trước, khi người ủng hộ cựu Tổng thống Donald Trump đã đã nỗ lực lật ngược kết quả cuộc bầu cử tổng thống 2020 bằng cách xâm nhập Điện Capitol.
Hồi tháng 10/2022, sau khi cựu Tổng thống Jair Bolsonaro thất bại trước đối thủ Luis Inacio Lula da Silva, các cuộc biểu tình phủ nhận bầu cử đã xảy ra. Những người ủng hộ ông Bolsonaro - người hay được gọi là "ông Trump của Brazil" - quyết không chấp nhận kết quả bỏ phiếu, cho rằng cuộc bầu cử này đã bị gian lận khi cách biệt giữa 2 ứng viên là chưa đầy 2%.
Các vụ biểu tình trên trở thành bạo loạn diễn ra chỉ một tuần sau khi ông Silva tuyên thệ nhậm chức tân Tổng thống Brazil hôm 1/1.
