Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng. Ảnh: quochoi.vn

Trình bày tờ trình dự án luật, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng cho biết, dự thảo luật sửa đổi quy định thời điểm phát sinh nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm sớm hơn với 3 trường hợp. Cụ thể, cho phép bảo hiểm tiền gửi sẽ được chi trả cho người gửi tiền sớm hơn chứ không phải chờ đến tuyên bố phá sản mới sử dụng được.

Một là, từ thời điểm phương án phá sản tổ chức tín dụng được phê duyệt hoặc Ngân hàng Nhà nước có văn bản xác nhận chi nhánh ngân hàng nước ngoài mất khả năng chi trả tiền gửi.

Hai là, thời điểm Ngân hàng Nhà nước có văn bản đình chỉ hoạt động nhận tiền gửi của tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt khi tổ chức tín dụng có lỗ lũy kế lớn hơn 100% giá trị vốn điều lệ và các quỹ dự trữ.

Ba là, chi trả trong trường hợp đặc biệt khi Ngân hàng Nhà nước Việt Nam báo cáo Chính phủ quyết định việc yêu cầu tổ chức bảo hiểm tiền gửi chi trả nếu tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt bị mất hoặc có nguy cơ mất khả năng chi trả. Thời điểm phát sinh nghĩa vụ chi trả được xác định khi Ngân hàng Nhà nước có văn bản thông báo cho tổ chức bảo hiểm tiền gửi về việc chi trả trong trường hợp đặc biệt.

Báo cáo thêm về đề xuất này, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, khi xảy ra sự cố rút tiền hàng loạt tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB), mặc dù quỹ bảo hiểm tiền gửi lúc đó có gần 100.000 tỉ đồng nhưng không sử dụng được. Lý do là luật cũ quy định quỹ bảo hiểm tiền gửi này chỉ được chi trả khi tổ chức tín dụng phá sản.

Cũng theo Thống đốc, trong trường hợp tổ chức bảo hiểm tiền gửi đã sử dụng hết quỹ mà không đủ tiền chi trả cho người gửi tiền, dự thảo luật đề xuất tổ chức bảo hiểm tiền gửi có thể được vay đặc biệt từ Ngân hàng Nhà nước.

Cùng với xác định thời điểm chi trả sớm hơn, dự thảo luật sửa đổi cũng điều chỉnh thời hạn trả tiền bảo hiểm theo hướng sớm hơn so với quy định tại luật hiện hành. Dự thảo luật đồng thời bổ sung quy định trong trường hợp đặc biệt, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước quyết định hạn mức chi trả tối đa bằng toàn bộ các khoản tiền gửi được bảo hiểm của người gửi tiền. Theo luật hiện hành, thẩm quyền này của Thủ tướng.

Những nội dung sửa đổi này, theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, nhằm phát huy vai trò của tổ chức bảo hiểm tiền gửi trong việc bảo vệ quyền lợi người gửi tiền và đảm bảo an toàn hệ thống.

"Trường hợp chi trả sớm có thể đảm bảo an toàn hệ thống, người gửi tiền cũng có thể nhận được tối đa bằng số tiền gửi của họ chứ không phải nhận theo quy định của hạn mức bảo hiểm tiền gửi," Thống đốc NHNN nhấn mạnh.

Dự thảo Luật Bảo hiểm tiền gửi sửa đổi dự kiến được trình Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp thứ 10 (tháng 10-11/2025) tới.