Ảnh minh họa: VGP.

Theo báo cáo tình hình kinh tế - xã hội tháng 9 và 9 tháng năm 2023 của Tổng Cục Thống kê công bố sáng 29/9, so với tháng trước, CPI tháng 9/2023 tăng 1,08%. Trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng chính, có 10 nhóm hàng tăng giá so với tháng trước, riêng nhóm bưu chính viễn thông giảm 0,23%.

Đáng chú ý, trong tháng này, chỉ số giá nhóm giáo dục tăng cao nhất với mức tăng 8,06% so với tháng trước. Trong đó, dịch vụ giáo dục tăng 8,99% do một số địa phương thực hiện tăng học phí đối với các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông trên địa bàn theo Nghị quyết của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh. Một số trường đại học công lập, dân lập, tư thục cũng tăng học phí năm học 2023-2024 để đảm bảo thu chi thường xuyên.

So với cùng kỳ năm 2022, CPI tháng 9/2023 tăng 3,66%. Trong 11 nhóm hàng tiêu dùng chính, có 10 nhóm tăng giá, riêng nhóm bưu chính viễn thông giảm giá.

Trong đó, nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng là nhóm có chỉ số giá tăng cao nhất với 7,33%, làm CPI tăng 1,38 điểm phần trăm do giá vật liệu xây dựng và giá nhà ở thuê tăng.

Mặt khác, chỉ số giá nhóm bưu chính viễn thông giảm 1,29% so với cùng kỳ năm trước do giá điện thoại cố định và di động giảm.

So với tháng 12/2022, CPI tháng 9/2023 tăng 3,12%.

Bình quân quý 3/2023, CPI tăng 2,89% so với cùng kỳ. Theo đó, những nguyên nhân chính làm CPI quý này tăng có thể kể đến:

Giá nhà ở thuê tăng 28,48% so với cùng kỳ năm trước do nhu cầu thuê nhà tăng khi vào năm học mới.

Giá lương thực tăng 7,05%, trong đó giá gạo tăng 6,99% theo giá gạo xuất khẩu, tác động làm CPI chung tăng 0,18 điểm phần trăm.

Giá dịch vụ giáo dục tăng 6,15% do một số địa phương ngừng hỗ trợ học phí năm học 2023-2024 và thực hiện theo Nghị định số 81/2021/NĐ-CP, tác động làm CPI chung tăng 0,34 điểm phần trăm.

Giá ăn uống ngoài gia đình tăng 3,94% so với cùng kỳ năm trước do nhu cầu tiêu dùng tăng cao vào dịp nghỉ hè.

Giá đồ uống và thuốc lá tăng 3,05%, chủ yếu do giá nguyên liệu sản xuất đồ uống và chi phí vận chuyển tăng.

Giá vật liệu bảo dưỡng nhà ở quý 3/2023 tăng 2,76% so với cùng kỳ năm trước do giá đá, cát tăng trong khi nguồn cung khai thác cát khan hiếm, làm CPI chung tăng 0,06 điểm phần trăm.

Nhìn chung, trong 9 tháng năm 2023, CPI tháng một tăng cao nhất với 4,89%, sau đó giảm dần đến tháng 6 mức tăng chỉ còn 2%, tháng 7 tăng ở mức 2,06%, tháng 8 tăng 2,96%, sang tháng 9 lên mức tăng 3,66%.

Nguyên nhân chủ yếu do giá xăng dầu trong nước giảm theo giá thế giới làm cho chỉ số giá nhóm xăng dầu so với cùng kỳ năm trước liên tục giảm, từ mức giảm 7,08% trong tháng 1/2023 đã giảm mạnh 31,73% trong tháng 6/2023 và sang tháng 9, giá xăng dầu đã tăng 5,64% so với cùng kỳ năm trước.

Bình quân 9 tháng năm 2023, CPI tăng 3,16% so với cùng kỳ năm 2022.

Tổng cục Thống kê cũng chỉ ra, lạm phát cơ bản tháng 9/2023 tăng 0,26% so với tháng trước, tăng 3,8% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân 9 tháng năm 2023, lạm phát cơ bản tăng 4,49% so với cùng kỳ năm 2022, cao hơn mức tăng CPI bình quân chung.

Nguyên nhân chủ yếu do bình quân giá xăng dầu trong nước 9 tháng năm 2023 giảm 15,26% so với cùng kỳ năm trước, giá dầu hỏa giảm 11,26%, giá gas giảm 10,21% là yếu tố kiềm chế tốc độ tăng của CPI nhưng thuộc nhóm hàng được loại trừ trong danh mục tính lạm phát cơ bản.

Trong nước, chỉ số giá vàng tháng 9/2023 tăng 0,94% so với tháng trước; Tăng 4,91% so với tháng 12/2022; Tăng 7,83% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân 9 tháng năm 2023 tăng 2,22% so với cùng kỳ năm trước.

Chỉ số giá đô la Mỹ tháng 9/2023 tăng 1,53% so với tháng trước; Tăng 0,35% so với tháng 12/2022; Tăng 2,43% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân 9 tháng năm 2023 tăng 2,29% so với cùng kỳ năm trước.