IMF dự báo kinh tế Việt Nam tăng trưởng 4,7% năm 2023
Theo kết luận của IMF, năm 2022, kinh tế Việt Nam đã hồi phục mạnh sau đại dịch nhờ các yếu tố nền tảng kinh tế mạnh mẽ và quản lý y tế công thận trọng trong đại dịch. Tăng trưởng GDP đạt mức cao kỷ lục là 8,02% - cao nhất kể từ những năm 90, nhờ vào cầu trong nước và nước ngoài mạnh mẽ. Lạm phát trung bình được giữ ở mức 3,2%, thấp hơn nhiều so với mức lạm phát mục tiêu mặc dù sức ép giá cả tăng lên trong năm.
Tuy nhiên, sự phục hồi này đã bị chững lại do các cơn gió nghịch mạnh mẽ tác động tới nền kinh tế vào cuối năm 2022 và trong nửa đầu năm 2023.
Căng thẳng tài chính tại các doanh nghiệp phát triển bất động sản xuất hiện vì các điều kiện cho vay thắt chặt hơn, những rào cản pháp lý và doanh số bán hàng chậm lại, trong khi thị trường trái phiếu doanh nghiệp đóng băng vì niềm tin của nhà đầu tư lung lay.
Sức ép tỷ giá gia tăng trong cả năm 2022 khi lãi suất toàn cầu tăng mạnh, và một ngân hàng khá lớn trong nước bị rút tiền gửi hàng loạt vào tháng 10/2022.
Bên cạnh đó, các chuyên gia IMF chỉ ra, nền kinh tế Việt Nam tiếp tục chịu ảnh hưởng do cầu nước ngoài sụt giảm kể từ cuối năm 2022, với xuất khẩu giảm 12% trong nửa đầu năm 2023.
"Sức ép thanh khoản, ngoại hối và lạm phát đã dịu bớt, nhưng tăng trưởng giảm tốc đáng kể và dự kiến sẽ chậm lại, xuống mức 4,7% năm 2023 nhờ xuất khẩu tăng trở lại và các chính sách nới lỏng đặc biệt là chính sách tài khoá", IMF dự báo.
Trong khi đó, cơ quan này dự kiến lạm phát vẫn được kiểm soát dưới mức mục tiêu 4,5%. Việt Nam có thể quay trở lại mức tăng trưởng cao trong về trung hạn, với hỗ trợ của các cải cách cơ cấu.
Chính sách tiền tệ cần tiếp tục thận trọng khi dư địa còn hạn chế
Trong bối cảnh phục hồi kinh tế sau đại dịch phải đối mặt với các cơn gió nghịch cả trong và ngoài nước, IMF bày tỏ sự đồng tình khi Việt Nam đã hành động nhanh chóng để duy trì ổn định tài chính - vĩ mô.
Dù vậy IMF lưu ý rằng, rủi ro vẫn gia tăng, Việt Nam cần nỗ lực hơn nữa để bảo vệ sự ổn định tài chính - vĩ mô, cũng như thúc đẩy cải cách sâu rộng để giải quyết những điểm dễ bị tổn thương và đảm bảo tăng trưởng xanh, mạnh mẽ và bao trùm trong trung hạn.
"Do còn nhiều không gian tài khoá, trong khi dư địa để nới lỏng chính sách tiền tệ bị hạn chế, chính sách tài khoá cần đóng vai trò chủ đạo trong việc hỗ trợ hoạt động kinh tế nếu cần thiết", các Giám đốc Điều hành của IMF lưu ý.
IMF hoan nghênh kế hoạch của các cơ quan chức năng nhằm thúc đẩy thực hiện đầu tư công và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc mở rộng các mạng lưới an sinh xã hội nhằm hỗ trợ những đối tượng dễ bị tổn thương nhất.
Các Giám đốc Điều hành IMF khuyến nghị Việt Nam cần củng cổ khuôn khổ tài khoá và quy trình lập ngân sách và tăng huy động thu ngân sách trong trung hạn để hỗ trợ kế hoạch phát triển kinh tế xã hội đã đề ra.
Lưu ý thêm về chính sách tiền tệ, IMF một lần nữa nhấn mạnh, mặc dù lạm phát, tỷ giá được kiểm soát tốt, chính sách tiền tệ cần tiếp tục thận trọng trong bối cảnh phức tạp và dư địa chính sách còn hạn chế.
Các Giám đốc Điều hành cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường khả năng chống chịu của hệ thống tài chính bằng cách củng cố các đệm vốn, xóa bỏ dần các quy định cho phép gia hạn nợ nhưng vẫn giữ nguyên nhóm nợ và xử lý nợ xấu đang gia tăng.
"Mặt khác, Việt Nam đã hành động nhanh chóng nhằm kiềm chế rủi ro trên thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp. Song, cần có những hành động kiên quyết nhằm giải quyết các rủi ro khác như củng cố khuôn khổ xử lý mất khả năng thanh toán, củng cố thể chế và tăng tính minh bạch trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp", IMF khuyến nghị.
Liên quan đến lĩnh vực năng lượng, các Giám đốc Điều hành hoan nghênh Quy hoạch Điện 8 mới ban hành và Hệ thống Mua bán Phát thải theo kế hoạch nhằm giúp đạt được các mục tiêu khí hậu của Việt Nam và củng cố an ninh năng lượng.
"Việt Nam cần đặc biệt chú trọng đến việc tiến tới thực hiện chiến lược và xây dựng khuôn khổ pháp lý phù hợp để thúc đẩy đầu tư vào năng lượng tái tạo và huy động vốn tài trợ cho chuyển đổi xanh", IMF lưu ý.
