Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách QH Nguyễn Vân Chi trình bày báo cáo thẩm tra - Ảnh: Quochoi.vn

Ngày 13/5, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội họp phiên thứ 23 cho ý kiến dự thảo nghị quyết về giảm thuế giá trị gia tăng (VAT).

Trình bày tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết Chính phủ đề xuất giảm 2% mức thuế suất thuế VAT đối với tất cả hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng áp dụng thuế suất 10% (còn 8%).

Đề xuất này mở rộng diện hàng hóa, dịch vụ giảm thuế VAT đã được áp dụng trong năm 2022 theo nghị quyết 43 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ phục hồi kinh tế.

Chính phủ giảm 20% mức tỉ lệ phần trăm để tính thuế VAT đối với cơ sở kinh doanh (bao gồm cả hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh) khi thực hiện xuất hóa đơn đối với tất cả hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế VAT 10%.

Theo ông Phớc, với mức giảm 2%, dự kiến số giảm thu NSNN khoảng 5.800 tỷ/tháng, nếu áp dụng trong 6 tháng cuối năm 2023, tương đương giảm thu khoảng 35.000 tỷ đồng.

Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc - Ảnh: Quochoi.vn

Không tán thành mở rộng phạm vi

Trình bày Báo cáo thẩm tra về dự thảo Nghị quyết về giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) tại phiên họp thứ 23 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 13/5, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Vân Chi cho biết, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Tài chính nhất trí với sự cần thiết ban hành Nghị quyết về giảm VAT để hỗ trợ cho khu vực sản xuất, kinh doanh và người dân đã gặp rất nhiều khó khăn sau dịch Covid-19 trong bối cảnh tốc độ tăng trưởng đã bắt đầu thể hiện chiều hướng suy giảm từ quý 4/2022 và nhất là trong các tháng đầu năm nay.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách cho biết, Chính phủ đề xuất giảm VAT đối với tất cả các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% theo quy định của Luật Thuế Giá trị gia tăng đến hết ngày 31/12/2023.

So với Nghị quyết số 43/2022/QH15, dự thảo của Chính phủ đã mở rộng phạm vi giảm VAT 2% để áp dụng cả đối với các sản phẩm hàng hóa, dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt và các lĩnh vực khác như ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, khai khoáng, viễn thông, công nghệ thông tin… Tuy nhiên, hồ sơ trình của Chính phủ không giải trình rõ lý do đề xuất mở rộng phạm vi áp dụng đối với một số ngành, lĩnh vực lớn.

Ngoài ra, theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách, báo cáo tổng kết đánh giá tình hình thực hiện giảm VAT năm 2022 cũng chỉ đề cập đến một số lý do vướng mắc về kỹ thuật như cách xác định hàng hóa, thời điểm lập hóa đơn, mô tả hàng hóa… trong quá trình thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15. Về cơ bản, các vướng mắc này cũng đã được xử lý trong quá trình thực hiện.

Trong hoàn cảnh khó khăn vì dịch bệnh Covid-19 vào đầu năm 2022 khi ban hành Nghị quyết số 43/2022/QH15, Quốc hội đã cân nhắc và loại trừ một số lĩnh vực không thật sự cần thiết ra khỏi diện áp dụng giảm VAT.

Vào thời điểm hiện nay, dự kiến thu ngân sách Nhà nước năm 2023 sẽ còn gặp nhiều khó khăn. Vì vậy, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Tài chính Ngân sách không đồng tình với việc mở rộng phạm vi áp dụng và đề nghị chỉ nên tiếp tục giảm VAT với phạm vi như đã thực hiện trong năm 2022 theo Nghị quyết số 43/2022/QH15.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách cũng cho biết, cũng có một số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Tài chính Ngân sách tán thành việc mở rộng phạm vi để áp dụng đối với tất cả nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% như đề nghị của Chính phủ để kích cầu tiêu dùng, góp phần giảm lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ - Ảnh: Quochoi.vn

Cho ý kiến tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị phạm vi áp dụng nên giữ như Nghị quyết 43/2022/QH15. Theo Chủ tịch Quốc hội, các nội dung của Nghị quyết 43 đã đánh giá tính toán kỹ lưỡng, tư duy giảm để kích cầu để tăng thu là đúng đắn.

Tuy nhiên, tình hình hiện nay khác với thời điểm ngay sau đại dịch. Tình hình thu của năm 2023 là rất khó khăn, doanh nghiệp khó khăn, người dân khó khăn. Do đó, điều băn khoăn là liệu khi ban hành chính sách có thực sự kích cầu hay không.

Chủ tịch Quốc hội cho rằng lấy phần tăng thêm doanh thu, tăng thêm tổng mức bán lẻ để tăng bù lại thì đánh giá chưa rõ. Do đó, trên cơ sở thực tiễn đã có, Chủ tịch Quốc hội đề nghị áp dụng phạm vi như Nghị quyết 43/2022/QH15.

Kết luận phiên thảo luận, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí trình Quốc hội dự thảo nghị quyết về việc giảm thuế VAT, nhưng chỉ với phạm vi như đã thực hiện trong năm 2022 theo nghị quyết 43, thời gian áp dụng từ ngày 1/7 đến hết 31/12.