Thị trường chứng khoán gần đây đã có những phục hồi sau cả quý 2 đi xuống. Theo đó, một số công ty chứng khoán bắt đầu các hoạt động phát hành cổ phiếu trả cổ tức, cổ phiếu thưởng, cổ phiếu ESOP hay chào bán ra công chúng nhằm bổ sung nguồn vốn kinh doanh chuẩn bị cho chu kỳ mới.

CTCP Chứng khoán MB (MBS) vừa có thông báo về việc điều chỉnh kế hoạch chào bán cổ phiếu ra công chúng nhằm huy động vốn bổ sung cho hoạt động kinh doanh margin cũng như nâng cấp hệ thống.

Theo thông báo, số lượng chào bán dự kiến là gần 113 triệu cổ phiếu MBS trong đó gần 58,5 triệu cổ phiếu chào bán cho cổ đông hiện hữu và 53,5 triệu cổ phiếu phát hành để trả cổ tức.

Giá chào bán được ấn định là 10.000 đồng/cổ phiếu (thấp hơn 45% mức 18.000 đồng tại thời điểm kết phiên 9/9) - tương ứng tổng số tiền thu về sau chào bán là khoảng 1.130 tỷ đồng. Thời gian đăng ký mua đối với cổ đông hiện hữu từ 22/8 - 22/9/2022 (số lượng không giới hạn).

Cùng với MBS, Chứng khoán Nhất Việt (VFS) mới đây công bố Nghị quyết HĐQT về phương án phát hành cổ phiếu tăng vốn điều lệ năm 2022 trong đó dự kiến phát hành 220,35 triệu cổ phiếu (trong đó chào bán ra công chúng 80,25 triệu cổ phiếu tỷ lệ 1/1 và chào bán riêng lẻ 140,1 triệu cổ phiếu)

Trước đó, Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) phát hành tổng cộng 104,9 triệu cổ phiếu để tăng vốn lên 2.100 tỷ đồng. Chứng khoán Bản Việt (VCSC, mã VCI) phát hành 100,5 triệu cổ phiếu để trả cổ tức năm 2021 với tỷ lệ 30%, qua đó vốn điều lệ tăng từ 3.350 tỷ đồng lên 4.355 tỷ đồng.

CTCP Chứng khoán thương mại và công nghiệp Việt Nam (VISC) triển khai kế hoạch chào bán 34,1 triệu cổ phiếu cho 11 nhà đầu tư gồm 1 tổ chức và 10 cá nhân với giá 10.000 đồng/cp. Trong đó, CTCP Tập đoàn đầu tư Thăng Long mua 8 triệu đơn vị, các cá nhân còn lại mua từ 1 - 3,1 triệu đơn vị.

Công ty chứng khoán SHS phát hành hơn 117 triệu cổ phiếu để trả cổ tức 18% và phát hành thêm 45,54 triệu cổ phiếu để tăng vốn cổ phần từ nguồn vốn chủ sở hữu với tỷ lệ 7%. Sau đợt phát hành, vốn điều lệ của SHS sẽ tăng lên hơn 8.130 tỷ đồng.

CTCP Chứng khoán Sài Gòn - Hà Nội (SHS) ngày 8/9 đã chính thức đưa 162 triệu cổ phiếu SHS lên giao dịch bổ sung trên HNX. Đây là số cổ phiếu đã được SHS phát hành ngày 25/7/2022 trong đó hơn 117 triệu cổ phiếu dùng để trả cổ tức năm 2021 tỷ lệ 18% và phát hành hơn 45,5 cổ phiếu tỷ lệ 7% nhằm tăng vốn cổ phần từ nguồn vốn chủ sở hữu.

Bên cạnh đó, Chứng khoán TP HCM (HSC) cũng đã thông qua việc chia cổ tức cổ phiếu, chào bán cho cổ đông hiện hữu và ESOP để tăng vốn điều lệ từ 4.581 tỷ đồng lên 7.712,3 tỷ đồng. Lãnh đạo HSC cho biết, margin được quyết định bởi quy mô vốn công ty, vì vậy nếu không tăng vốn sẽ không có khả năng cạnh tranh.

Sau khi tăng vốn điều lệ, các công ty chứng khoán có thể bổ sung thêm nguồn lực nhằm tăng vốn kinh doanh, cho vay margin, tự doanh, đầu tư… Các hoạt động này sẽ giúp gia tăng dòng tiền tham gia vào thị trường chứng khoán, giúp giao dịch trên thị trường diễn ra sôi động hơn.

Kỳ vọng cải thiện bức tranh lợi nhuận, nhất là từ cho vay

Nhìn lại quý II/2022, việc chỉ số VN-Index giảm 20% so với vùng đỉnh xác lập vào cuối quý I, giá trị giao dịch toàn thị trường ghi nhận mức giảm bình quân gần 30% so với cùng kỳ đã kéo bức tranh lợi nhuận của nhiều công ty chứng khoán không mấy sáng sủa.

Sự đi xuống mạnh về điểm số và thanh khoản, khiến lợi nhuận gộp từ mảng môi giới giảm sút, trong khi mảng tự doanh của nhiều công ty chứng khoán bị ảnh hưởng. Lợi nhuận của ngành chứng khoán trong quý II được cho là chủ yếu đến từ dịch vụ cho vay ký quỹ (margin).

Theo thống kê của Fiinpro, dư nợ cho vay margin tại thời điểm 31/3/2022 gần như đi ngang so với cuối năm 2021 (tăng 0,9%). Tuy nhiên, với chi phí vốn giảm 0,4% và lãi suất cho vay bình quân tăng 0,2%/năm so với cùng kỳ năm ngoái, biên lãi thuần cải thiện tương ứng đã giúp các công ty chứng khoán ghi nhận tăng trưởng lợi nhuận từ hoạt động cho vay margin.

Trong bối cảnh hiện nay, thị trường vẫn tiếp tục chịu áp lực điều chỉnh, thanh khoản trồi sụt, giới chuyên gia dự báo ảnh hưởng của việc thu hẹp quy mô cho vay margin của các công ty chứng khoán có thể sẽ rõ ràng hơn trong các quý tiếp theo.

Dù vậy, rõ ràng không chỉ nên nhìn vào những "mảng tối" mà còn nên nhìn nhận các vấn đề "mảng sáng" thị trường. Việc ráo riết tăng vốn của công ty chứng khoán thời gian gần đây nhằm tăng vị thế cạnh tranh, mở rộng dịch vụ, sản phẩm vẫn được đánh giá sẽ kịp đón sóng kỳ vọng của nhà đầu tư, liên quan đến câu chuyện nâng hạng thị trường, vận hành hệ thống KRX… trong thời gian tới.

Mặt khác, ngày 29/8 vừa qua, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã chính thức áp dụng giải pháp giao dịch giao dịch cổ phiếu với chu kỳ T+1,5 thay vì T+3 như trước.

Tới đây, ngày 12/9, HoSE sẽ chính thức áp dụng giao dịch lô lẻ trên sàn này. Cả hai giải pháp trên đều được nhóm công ty chứng khoán đánh giá cao cũng như kỳ vọng lớn.

Chứng khoán SHS cho rằng, việc áp dụng T+2 cũng tạo thêm niềm tin cho nhà đầu tư ngoại vào các cơ quan quản lý đang nỗ lực đưa thị trường chứng khoán Việt Nam dần tiếp cận những tiêu chuẩn thị trường tiên tiến, hướng đến việc nâng hạng thị trường.

Bên cạnh đó, khi thời gian chứng khoán về tài khoản được rút ngắn, vòng quay giao dịch sẽ nhanh hơn qua đó góp phần tăng thanh khoản.

Đáng nói hơn, cùng với thông báo áp dụng trở lại giao dịch lô lẻ trên HoSE từ tới đây, giải pháp T+2 cũng đang được rất nhiều công ty chứng khoán kỳ vọng về sự cải thiện kết quả kinh doanh trong nửa cuối năm 2022 - nhất là từ tháng 9 trở đi - nhất là kênh cho vay.

Tương tự, nhận định về lợi nhuận các công ty chứng khoán 6 tháng cuối năm, Chứng khoán Yuanta cũng có quan điểm khá lạc quan và tin rằng thị trường sẽ tăng điểm ở giai đoạn này. Yuanta cho rằng hiện nay thị trường chứng khoán có thể đã chạm đáy và đà tăng có thể sẽ phục hồi rõ ràng vào nửa cuối năm.

Từ đó, các công ty chứng khoán sẽ là những đại diện được hưởng lợi khi thị trường tăng lên do các hoạt động của thị trường phần lớn neo theo xu hướng của thị trường. Sự tương quan đã thể hiện sâu sắc thông qua giá cổ phiếu so với thanh khoản thị trường cũng như so với chỉ số VN-Index trong thời gian qua.

Bên cạnh đó, triển vọng tích cực của thị trường một phần được hỗ trợ bởi khoảng 3 tỷ USD vốn được bổ sung vào nguồn cho vay ký quỹ khi các công ty chứng khoán tăng vốn cổ phần. Đây là động lực giúp thúc đẩy hoạt động thị trường và cả lợi nhuận của các công ty chứng khoán.