Các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa tại Hạ viện đã công bố dự luật viện trợ độc lập trị giá 14,3 tỷ USD chỉ dành riêng cho Israel ngày 30/10 và dự kiến thông qua ngay trong tuần này.
Khoản viện trợ cho Israel này nằm trong gói viện trợ chung trị giá 106 tỷ USD mà Tổng thống Mỹ Joe Biden đang kêu gọi Quốc hội phê duyệt nhằm cung cấp cho Ukraine, Israel, khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và cơ quan thực thi nhập cư dọc biên giới Mỹ - Mexico.
Cụ thể, 61,4 tỷ USD sẽ được dành ra hỗ trợ Ukraine trong xung đột với Nga, 9,2 tỷ USD cho viện trợ nhân đạo cho Israel và Gaza, 13,6 tỷ USD dành cho an ninh biên giới Mỹ để đối phó với số lượng lớn người nhập cư Mỹ Latin và Caribbean ở biên giới phía nam cũng như hoạt động buôn bán fentanyl và 4 tỷ USD dành cho khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Nhưng do chỉ viện trợ độc lập cho Israel mà không viện trợ cho Ukraine nên dự luật của Hạ viện đưa ra đã vấp phải sự phản đối tại Thượng viện. Theo Reuters dẫn lời Lãnh đạo Đa số tại Thượng viện Chuck Schumer, dự luật này “không phải là một đề xuất nghiêm túc” và sẽ không có giá trị nào tại Thượng viện kể cả khi được Hạ viện thông qua.
Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Mitch McConnell, Lãnh đạo Thiểu số tại Thượng viện cũng đồng ý với thái độ trên khi cho biết ông cảm thấy có 4 vấn đề cần được giải quyết cùng lúc. Trả lời các phóng viên, ông nhận định: “Chúng ta cần phải xử lý tất cả 4 khu vực bao gồm Ukraine, Israel, Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương và biên giới”.
Về phía Tổng thống Mỹ, Nhà Trắng tuyên bố sẽ phủ quyết dự luật viện trợ độc lập cho Israel kể cả khi nó đến được bàn làm việc của ông. Trong một tuyên bố ngày 31/10, Văn phòng Quản lý và Ngân sách Nhà Trắng nhận định: “Dự luật này không tốt cho Israel, cho khu vực Trung Đông và cho cả an ninh quốc gia của chúng ta”.
Đảng Cộng hòa chiếm đa số 221-212 tại Hạ viện, nhưng các đảng viên Đảng Dân chủ lại kiểm soát Thượng viện với tỷ lệ 51-49. Để trở thành luật, dự luật sẽ phải thông qua cả Hạ viện và Thượng viện và sau đó được Tổng thống Joe Biden ký.
Vấn đề viện trợ cho Ukraine trong khoảng thời gian gần đây đang vấp phải sự phản đối ngày càng gia tăng của Đảng Cộng hòa. Bản thân Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson cũng là một trong những người bày tỏ sự hoài nghi đối với việc cung cấp thêm viện trợ cho Kiev.
Trong bài phát biểu khi nhậm chức ngày 25/10, ông Johnson từng tuyên bố ông ủng hộ việc viện trợ Kiev “có điều kiện”. Reuters trích dẫn ông cho biết: “Chúng tôi đang giải quyết vấn đề này. Chúng tôi muốn trách nhiệm giải trình và chúng tôi muốn Nhà Trắng có những mục tiêu rõ ràng”.
Tới cuộc phỏng vấn với Fox News ngày 26/10, ông tiếp tục cho biết chính quyền Tổng thống Joe Biden vẫn chưa đưa ra lộ trình về những gì họ mong đợi đạt được với khoản viện trợ lớn cho Ukraine và kế hoạch chấm dứt xung đột.
Ngày 29/10 khi trả lời phỏng vấn cũng với Fox News về dự luật viện trợ cho Israel và Ukraine, ông cho biết việc tăng cường hỗ trợ cho Israel nên là ưu tiên hàng đầu trong chương trình nghị sự về an ninh quốc gia của Mỹ vào thời điểm hiện tại. Theo ông Johnson, “có rất nhiều vấn đề đang diễn ra trên khắp thế giới mà chúng tôi phải giải quyết và chúng tôi sẽ làm như vậy. Nhưng hiện tại những gì đang xảy ra ở Israel đang thu hút sự chú ý ngay lập tức và chúng ta phải tách biệt vấn đề đó ra và giải quyết”.
