Khu đất xây dựng công trình đại sứ quán của Nga tại Canberra, Australia. Ảnh: AP

RIA Novosti đưa tin, Đại sứ quán Nga cho biết họ đã bắt đầu thủ tục pháp lý tại Tòa án Tối cao nhằm ngăn chặn chính phủ Australia chấm dứt hợp đồng cho thuê khu đất ở thành phố Canberra - nơi Moscow có kế hoạch xây dựng một tòa nhà đại sứ quán mới.

Động thái này được đưa ra sau khi Hạ viện Australia ngày 15/6 thông qua dự luật ngăn Nga xây dựng công trình đại sứ quán mới. Thủ tướng Australia Anthony Albanese tuyên bố: “Chính phủ đã nhận được những lời khuyên an ninh rất rõ ràng về rủi ro do sự hiện diện của Nga gần tòa nhà Quốc hội. Chúng tôi đang hành động nhanh chóng để đảm bảo địa điểm cho thuê không trở thành sự hiện diện ngoại giao chính thức”.

Bộ trưởng Nội vụ Australia Clare O’Neil lập luận rằng “vấn đề chính” đối với dự án này là do vị trí của nó nằm gần tòa nhà Quốc hội.

Hạ viện Australia thông qua dự luật ngăn Nga xây dựng công trình đại sứ quán mới. Ảnh: The Canberra Times

Vào năm 2008, Nga đã ký hợp đồng với Cơ quan Thủ đô Quốc gia Australia (NCA) về việc thuê một lô đất ở ngoại ô Yarralumla, cách tòa nhà Quốc hội Australia khoảng 500 mét. Địa điểm này đã được cấp phép để xây dựng đại sứ quán mới vào năm 2011.

Tuy nhiên, quan hệ giữa hai nước đã trở nên xấu đi kể từ khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự tại Ukraine hồi tháng 2/2022. Đến tháng 8/2022, NCA đã quyết định chấm dứt hợp đồng này với lập luận rằng “các công trình đang dang dở đang làm giảm tính thẩm mỹ tổng thể, tầm quan trọng và phẩm giá của khu vực dành cho các cơ quan ngoại giao”.

Tuy nhiên, Tòa án Liên bang Australia hồi cuối tháng 5 đã ra phán quyết cho rằng động thái này là “không hợp lệ và không có hiệu lực”, đồng thời cấm chính phủ ngăn cản việc Moscow có quyền hưởng dụng mảnh đất.

Đại sứ quán Nga thời điểm đó đã mô tả quyết định chấm dứt hợp đồng thuê đất là “một động thái chưa từng có và rất không thân thiện”. Cơ quan này tuyên bố họ sẽ hoàn thành việc xây dựng dự án, bất chấp sự phản đối của Australia.

Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Nga đã phản đối mạnh mẽ động thái của chính phủ Australia. Phía Nga nhấn mạnh rằng Moscow coi đây là "một bước chính trị hóa công khai và không thân thiện nhằm gây thêm thiệt hại cho quan hệ song phương, vốn đã đạt đến điểm thấp nhất trong lịch sử thông qua những nỗ lực của quan chức Canberra".

Kể từ khi xung đột Nga - Ukraine bùng nổ, một số nước phương Tây đã trục xuất các nhà ngoại giao Nga hoặc tịch thu các tòa nhà được sử dụng bởi các cơ quan đại diện của Moscow ở nước ngoài.

Hồi cuối tháng 4, Ba Lan thông báo tịch thu một trường học của Đại sứ quán Nga tại phố Kielecka, thủ đô Warsaw. Giới chức lập luận rằng tòa nhà là "tài sản thuộc về nhà nước Ba Lan và đã bị Nga chiếm đoạt một cách bất hợp pháp". Bộ Ngoại giao Nga cảnh báo sẽ có biện pháp "đáp trả gay gắt" sự việc này, cáo buộc Ba Lan có hành động vi phạm trắng trợn Công ước Vienna về Quan hệ Ngoại giao.