Sáng sớm ngày 6/2, một trận động đất mạnh 7,8 độ Richter với tâm chấn sâu 18km gần quận Pazarcik của tỉnh Kahramanmaras tại Thổ Nhĩ Kỳ đã làm rung chuyển không chỉ quốc gia này mà còn các quốc gia lân cận, đặc biệt là Syria. Rung động mạnh tới nỗi có thể cảm nhận được ở Lebanon, Cyprus và cả thủ đô Cairo của Hy Lạp.

Khoảng 9 giờ sau, một trận động đất mạnh 7,6 độ richter có tâm chấn gần quận Elbistan của Kahramanmaraş tiếp tục diễn ra, làm rung chuyển khu vực này và trực tiếp ảnh hưởng đến một số tỉnh khác, bao gồm Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kilis, Malatya, Osmaniye và Şanlıurfa tại Thổ Nhĩ Kỳ.

Động đất mạnh xảy ra tại khu dân cư đông người đã tạo thành một trong những thảm họa nghiêm trọng nhất trong lịch sử Thổ Nhĩ Kỳ và Syria khi con số tử vong hiện đã lên tới 37.000 người và chưa có dấu hiệu dừng lại. Dữ liệu chính thức từ Bộ Môi trường Thổ Nhĩ Kỳ cho thấy chỉ riêng tại nước này đã có hơn 24.000 tòa nhà đổ sập, biến những nơi từng là nhà của người dân trở thành một nấm mồ bê tông.

Các chú chó nghiệp vụ luôn là người bạn đồng hành cùng con người mà mang đến hy vọng cho người sống sót trong thảm họa. Ảnh: AA

Ngay sau khi thảm họa xảy ra, các lực lượng cứu hộ từ hơn 70 quốc gia trên thế giới đều đã nhanh chóng tập trung tại các khu vực bị ảnh hưởng tại Thổ Nhĩ Kỳ và Syria để tiến hành tìm kiếm người sống sót. Tham gia cùng với họ là những chú chó nghiệp vụ - những người bạn quen thuộc giúp đỡ con người trong thảm họa.

Với giác quan nhạy bén của mình, đặc biệt là chiếc mũi thính và đôi tai nhạy, những chú chó nghiệp vụ ngay lập tức trở thành một trong những trụ cột của đội cứu hộ và hoạt động song song với con người tại các khu vực khó khăn mà nhân viên cứu trợ nhân đạo không thể tiếp cận được. Vai trò của những người bạn này càng quan trọng trong công tác đào bới và tìm kiếm người còn sống sót dưới các đống đổ nát của hàng nghìn tòa nhà.

Một nhân viên cứu hộ Mexico cùng chú chó cứu hộ của mình trên đường tới Thổ Nhĩ Kỳ ứng cứu. Ảnh: Bộ Ngoại giao Mexico

Một trong các đội cứu hộ nổi bật nhất chính là đoàn cứu hộ tới từ Mexico gồm 16 chú chó nghiệp vụ được huấn luyện kỹ càng. Cùng với người huấn luyện của mình và các chuyên gia tìm kiếm cứu nạn từ quân đội và hải quân Mexico, phái đoàn này đã ngay lập tức khởi hành tới Thổ Nhĩ Kỳ ngày 7/2 – 1 ngày sau khi trận động đất diễn ra. Nhóm đã đến sân bay của Adana - một trong những thành phố phía nam bị tàn phá nặng nề gần tâm chấn của trận động đất và bắt đầu công tác của mình.

Kể từ thảm họa động đất năm 2017 tại thành phố Mexico khiến hàng trăm người thiệt mạng, những chú chó nghiệp vụ đã trở thành một biểu tượng cho sự kiên cường và sức mạnh của quốc gia này trước các thảm kịch. Đóng vai trò nổi bật nhất trong sự kiện đó là chú chó Labrador Frida – một người hùng đã thành công giải cứu 43 nạn nhân trước khi nghỉ hưu năm 2019.

Vì vậy với những người bạn 4 chân này, chính phủ Mexico cũng như người dân nước này mong muốn mang tới hy vọng và niềm an ủi cho những người sống sót qua thảm họa tại Thổ Nhĩ Kỳ.

Những chú chó tham gia cùng đội cứu hộ 118 người được chính phủ Hàn Quốc cử tới Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: Reuters

Không chỉ từ Mexico, gần như tất cả những quốc gia tới tham gia giúp đỡ Thổ Nhĩ Kỳ và Syria đều mang theo những chú chó nghiệp vụ của mình như đội cứu hộ từ Hàn Quốc hay từ các quốc gia EU như Anh và Đức.

Trong khu vực Đông Nam Á, các quốc gia như Singapore, Thái Lan, Malaysia và Việt Nam đều đã cử các đội cứu hộ cùng những chú chó nghiệp vụ tới các khu vực bị động đất ảnh hưởng ở Thổ Nhĩ Kỳ. Đoàn cứu nạn, cứu hộ Việt Nam có 100 chiến sĩ thuộc Bộ Công an và Bộ Quốc phòng tham gia công tác hỗ trợ nhân đạo, tìm kiếm người mắc kẹt dưới đống đổ nát do động đất cùng với 6 chú chó Becgie Đức đã được huấn luyện.

Trong khi đó, đội cứu hộ Lực lượng Phòng vệ Dân sự Singapore (SCDF) đã gửi 4 chú chó cùng với 68 người trong Chiến dịch giải cứu Lionheart tới thị trấn Kahramanmaras ở phía đông nam Thổ Nhĩ Kỳ, gần tâm chấn của trận động đất.

Theo tờ Straits Times trích dẫn SCDF, trong 4 chú chó có 2 chú chó labrador Frenchy và Rizzo được triển khai để đánh hơi các khu vực có thể trở thành địa điểm giải cứu tiềm năng, giúp các đội đánh giá nhu cầu sử dụng thiết bị tìm kiếm để xác định vị trí nạn nhân.

Trong khi đó, tờ The Nation của Thái Lan cũng đưa tin về đội cứu trợ gồm 2 chú chó đánh hơi Sierra 7 tuổi và Sahara 6 tuổi của mình. Các hình ảnh về hai chú chó Golden Retrievers này đã nhận được nhiều sự ủng hộ của mọi người cũng như giúp nâng cao nhận thức về vai trò của những chú chó đánh hơi trong các nhiệm vụ giải cứu.

Hai chú chó cứu hộ Denti và Frankie của đội cứu hộ Malaysia tại sân bay quốc tế Kuala Lumpur xuất phát đi Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: Reuters

Mặt khác, những chú chó nghiệp vụ Denti và Frankie từ Malaysia cũng đã được cử đi thực hiện nhiệm vụ đầu tiên ở nước ngoài của mình tại Thổ Nhĩ Kỳ. Nhiệm vụ này diễn ra chưa đầy 2 tháng sau vụ lở đất ở Batang Kali gần Cao nguyên Genting, Malaysia khiến 31 người cắm trại thiệt mạng.

Theo The Star, chú chó Denti thuộc giống Labrador Retriever và Frankie thuộc giống Spranger Spaniel Anh Quốc đã tham gia chuyến bay kéo dài 11 giờ tới Istanbul trước khi được cử tới miền nam Thổ Nhĩ Kỳ để thực hiện nhiệm vụ xác định thương vong của trận động đất theo ca làm việc 12 giờ. Tới ngày 11/2, tờ Bernama đưa tin hai chú chó này đã tham gia giải cứu thành công 5 thành viên trong một gia đình bị mắc kẹt dưới đống đổ nát của tòa nhà dân cư.

Trưởng đơn vị cứu hộ Malaysia Donny Chap cho biết Frankie và Denti đều đã nhận được huy chương “Anh hùng Malaysia” sau vụ giải cứu người trong vụ lở đất trước đó và đều đã được nghỉ ngơi đầy đủ trước khi lên đường.

Hai chú chó Golden Retrievers Sierra và Sahara của đội Thái Lan thành công giải cứu 10 nạn nhân tại Thổ Nhĩ Kỳ.

Chú chó cứu hộ Köpük hoạt động song song với các nhân viên thuộc của Cơ quan Quản lý Khẩn cấp và Thảm họa Thổ Nhì Kỳ (AFAD) tại thành phố Malatya đã thành công giải cứu 6 người. Ảnh: DHA

Chú chó cứu hộ thuộc đội cứu hộ Serbia đang chờ đợi tại sân bay Adana Sakirpasa tại Adana, Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: Reuters

Một chú chó nghiệp vụ của Đức với vòng cổ mang dòng chữ "hy vọng" tại sân bay Gaziantep, Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: Reuters

Chó chó săn Alex tham gia vào công tác giải cứu cùng chủ nhân của mình là anh Uğur Şahin tại Malatya, Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: AA

Hình ảnh 6 chú chó nghiệp vụ của đội Việt Nam chuẩn bị trên đường tới Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: QDND