Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) vừa công bố báo cáo về Chỉ số Niềm tin kinh doanh của cộng đồng doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam trong quý 3/2023. Cụ thể, chỉ số niềm tin trong quý đã tăng lên 45,1, từ mức 43,5 của quý trước. Mặc dù con số vẫn ở mức dưới 50 điểm trong 4 quý liên tiếp, mức tăng nhỏ này đã cho thấy một dấu hiệu tích cực trong nền kinh tế.

Theo EuroCham, trong 2 quý vừa qua, mức độ bi quan về tình hình hiện tại đã giảm 3%, trong khi đó quan điểm tích cực và trung lập tăng lần lượt là 6% và 4%.

Khảo sát của EuroCham trong quý 3/2023 cho thấy sự thay đổi về dự báo trong quý tới. So với kết quả thu thập được từ quý 2/2023, số doanh nghiệp kỳ vọng vào sự ổn định và sự tăng trưởng kinh tế trong quý tới đã tăng lên 11%. Đồng thời, những doanh nghiệp dự báo xu hướng tiêu cực đã giảm đi 5%.

EuroCham cho hay, kỳ vọng về doanh thu hoặc đơn đặt hàng của các doanh nghiệp ở mức ổn định, không có sự thay đổi so với quý trước. Trong khi đó, 22% doanh nghiệp có kế hoạch mở rộng đội ngũ trong quý 4 và 16% dự đoán sẽ tăng đầu tư.

EuroCham đánh giá, sức hấp dẫn đầu tư toàn cầu của Việt Nam vẫn mạnh mẽ. 63% doanh nghiệp được khảo sát đã xếp Việt Nam vào top 10 điểm đến FDI hàng đầu.

Đáng chú ý hơn nữa, 31% xếp Việt Nam vào top 3, trong đó con số ấn tượng là 16% ca ngợi Việt Nam là điểm đến đầu tư hàng đầu. Để củng cố hơn niềm tin này, hơn một nửa số người được khảo sát dự đoán sẽ tăng cường đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam khi năm 2023 gần kết thúc.

Thách thức vẫn còn...

Trong báo cáo lần này, EuroCham cũng chỉ ra những trở ngại. Có tới 59% cho rằng những khó khăn về hành chính là thách thức chính khi hoạt động tại Việt Nam. Những trở ngại khác như sự không chắc chắn trong các quy tắc và quy định, rào cản trong việc xin giấy phép và các yêu cầu nghiêm ngặt về thị thực và giấy phép lao động đối với người lao động nước ngoài cũng là những điểm nổi bật.

Để cải thiện thu hút FDI của quốc gia, 58% số người được khảo sát cho rằng, việc tinh giản bộ máy cồng kềnh là yếu tố quan trọng nhất, 48% ủng hộ việc tăng cường môi trường pháp lý, 1/3 kêu gọi nâng cấp cơ sở hạ tầng giao thông và 22% nhấn mạnh việc nới lỏng các yêu cầu về thị thực và giấy phép lao động cho các chuyên gia nước ngoài.

Phát triển bền vững ngày càng trở thành ưu tiên hàng đầu của các công ty châu Âu tại Việt Nam, với 80% cho rằng tuân thủ về phát triển bền vững là quan trọng.

Tuy nhiên, vẫn còn những trở ngại lớn như các quy định không chắc chắn, lỗ hổng cơ sở hạ tầng và thiếu sự hỗ trợ đầy đủ. Chỉ có 20% doanh nghiệp đang chuẩn bị cho các quy định xanh sắp ra mắt của EU, chẳng hạn như cơ chế điều chỉnh biên giới carbon.

Chủ tịch EuroCham Gabor Fluit đánh giá, gần 1/3 thành viên xếp hạng Việt Nam là một trong ba địa điểm đầu tư hàng đầu gửi đi một thông điệp mạnh mẽ về niềm tin hợp tác. Tuy nhiên, các thách thức lớn liên quan tới xuất khẩu và bất động sản.

"Do đó, việc giải quyết các gánh nặng hành chính, quy định không rõ ràng và các rào cản về cấp phép trên cơ sở cùng đối thoại là vấn đề quan trọng. Đồng thời cần chú trọng đến phát triển bền vững, liên kết doanh nghiệp châu Âu và Việt Nam vì mục tiêu bền vững", Chủ tịch EuroCham nhấn mạnh.

Trong khi đó, Hiệp định Thương mại tự do EU - Việt Nam (EVFTA) vẫn tiếp tục có tác động tích cực, được 60% doanh nghiệp cho rằng thỏa thuận này có lợi. Tuy nhiên, vẫn có những thách thức như sự khác biệt trong định giá hải quan đối với hàng nhập khẩu, thủ tục thông quan không rõ ràng và kéo dài, cùng với các trở ngại kỹ thuật trong thương mại.

Chỉ số Niềm tin Kinh doanh (BCI) do Decision Lab thực hiện hàng quý, đóng vai trò là công cụ quan trọng để tìm hiểu góc nhìn của các công ty và nhà đầu tư châu Âu tại thị trường Việt Nam. Được tiến hành từ năm 2011, Chỉ số BCI thu thập phản hồi từ mạng lưới gồm 1.300 thành viên của EuroCham Việt Nam trên nhiều lĩnh vực khác nhau, cung cấp những hiểu biết có giá trị về bối cảnh kinh doanh hiện tại ở Việt Nam và đưa ra cái nhìn về những kỳ vọng trong tương lai.