Thủ tướng yêu cầu phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp quốc gia

Sáng 25/3, tại TP Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã dự lễ Khai mạc Ngày hội khởi nghiệp quốc gia của học sinh, sinh viên lần thứ V do Bộ Giáo dục và Đào tạo, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và UBND tỉnh Thừa Thiên Huế phối hợp tổ chức.

Phát biểu tại lễ khai mạc, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chia sẻ khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo là một nguồn lực quan trọng trong phát triển của mỗi quốc gia, đặc biệt trong kỷ nguyên toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế và cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Thủ tướng cho biết, trong gần 5 năm thực hiện, Đề án "Hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp đến năm 2025" (Đề án 1665) đã thu hút được gần 2.600 dự án khởi nghiệp của học sinh, sinh viên và trên 4.000 ý tưởng, dự án khởi nghiệp thuộc lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp.

Trong đó, nhiều dự án đã đoạt giải thưởng và được thương mại hóa như dự án nước súc miệng "TX Green Nano để phòng, chống bệnh răng miệng học đường", dự án máy đo thân nhiệt và sát khuẩn tự động…

Thủ tướng Chính phủ và đoàn đại biểu đã tham quan các gian hàng trưng bày, triển lãm các dự án, sản phẩm khởi nghiệp của học sinh, sinh viên. Ảnh: VGP

Đến nay, có trên 60 quỹ đầu tư mạo hiểm; hơn 3.000 doanh nghiệp khởi nghiệp thành công; cùng với đó, gần 100 trường đại học đã đưa khởi nghiệp thành một môn học; nhiều cơ sở đào tạo có Quỹ hỗ trợ sinh viên khởi nghiệp; có 98 vườn ươm khởi nghiệp trong trường học.

Đoàn TNCS Hồ Chí Minh các cấp đã tổ chức hơn 3.000 cuộc thi ý tưởng sáng tạo, thu hút gần 370.000 lượt thanh niên tham gia với gần 14.000 ý tưởng khởi nghiệp; hỗ trợ gần 16.000 dự án với tổng kinh phí gần 700 tỷ đồng.

Đặc biệt, Vòng Chung kết cuộc thi "Học sinh, sinh viên với ý tưởng khởi nghiệp" và Ngày Hội khởi nghiệp quốc gia của học sinh, sinh viên năm nay có 80 dự án xuất sắc được lựa chọn.

Thủ tướng đánh giá, bên cạnh những kết quả đã đạt được, hệ sinh thái khởi nghiệp của Việt Nam chưa tương xứng với tiềm năng, vẫn còn khoảng cách so với một số nước trong khu vực và thế giới.

Khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo đối với thanh niên vẫn còn nhiều khó khăn, rào cản. Nhiều thanh niên có ý tưởng tốt nhưng chưa thể biến thành hiện thực; nhiều sản phẩm chưa được thương mại hóa.

Đại hội Đảng lần thứ XIII xác định: "Đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia, phát triển kinh tế số trên nền tảng khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo;… nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế".

Đề án 1665 đề ra mục tiêu: "Thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp của học sinh, sinh viên và trang bị các kiến thức, kỹ năng về khởi nghiệp cho học sinh, sinh viên... Tạo môi trường thuận lợi để hỗ trợ học sinh, sinh viên hình thành và hiện thực hóa các ý tưởng, dự án khởi nghiệp…".

Theo Thủ tướng, để đạt được các mục tiêu này cần phải có sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị; sự đồng lòng, hỗ trợ của người dân, doanh nghiệp, nhưng quan trọng nhất chính là tinh thần quyết tâm, khát vọng của thanh niên Việt Nam

Trên cơ sở đó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tiếp tục tạo môi trường, điều kiện, cơ sở pháp lý thuận lợi để thanh niên khởi nghiệp. Theo đó, rà soát, sửa đổi, bổ sung các cơ chế, chính sách khuyến khích, bảo vệ thanh niên trong khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và tạo cơ chế hỗ trợ về vốn, cơ sở hạ tầng, nhân lực, thuế, phí, lệ phí...

Đồng thời, có cơ chế để hình thành và phát triển tinh thần khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo ngay từ cấp học phổ thông; gắn khởi nghiệp trong các trường đại học, trường nghề với việc giải quyết những vấn đề thực tế đặt ra.

Thủ tướng yêu cầu phát triển các Trung tâm ươm tạo và hỗ trợ khởi nghiệp cho thanh niên; gắn kết các Trung tâm hỗ trợ sinh viên khởi nghiệp với các Trung tâm khởi nghiệp tại các địa phương; hình thành hệ sinh thái khởi nghiệp quốc gia và kết nối với mạng lưới chuyên gia, cố vấn khởi nghiệp sáng tạo, nhà đầu tư, quỹ đầu tư trong nước, quốc tế.

Có chương trình, kế hoạch cụ thể, đầu tư xứng đáng cho khởi nghiệp; có cơ chế đặt hàng, giao nhiệm vụ cho các cơ sở giáo dục, đào tạo nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội các địa phương theo hướng xanh, bền vững; sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các quy định về quỹ đầu tư khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo theo hướng tạo thuận lợi và đơn giản hóa về thủ tục hành chính.

"Để thúc đẩy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo phải có 5 yếu tố gồm hành lang pháp lý thông thoáng; có sự hỗ trợ về cơ sở vật chất, tiền vốn; có môi trường thuận lợi; có định hướng rõ nét, các trọng tâm, trọng điểm, với các ngành, lĩnh vực có thế mạnh và giá trị cao; thương mại hóa để mang lại hiệu quả cao nhất các sản phẩm khởi nghiệp, đổi mới, sáng tạo".

Thủ tướng Phạm Minh Chính

Thủ tướng cũng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương hỗ trợ triển khai khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và đẩy mạnh thương mại hóa các sản phẩm của thanh niên. Khuyến khích và bảo vệ những người dám khởi nghiệp, dám đổi mới sáng tạo; tư vấn, hỗ trợ, bảo vệ thanh niên dám nghĩ, dám làm, dám chấp nhận, dám khởi nghiệp, dám đổi mới sáng tạo trước các rủi ro về hiệu quả đầu tư…

Đối với các trường đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu thúc đẩy phát triển mạnh mẽ hệ sinh thái khởi nghiệp trong ngành giáo dục, đào tạo. Thủ tướng nhấn mạnh, "nhà trường là nền tảng; các thầy cô giáo là động lực; học sinh, sinh viên là trung tâm, chủ thể của khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo".

Thủ tướng đề nghị chú trọng phát hiện, khuyến khích các ý tưởng sáng tạo, khởi nghiệp thiết thực; tăng cường kết nối với doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân, thúc đẩy phong trào khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo trong nhà trường; đẩy mạnh thương mại hóa và bảo hộ các sản phẩm nghiên cứu khoa học; huy động nguồn lực xã hội cho các hoạt động nghiên cứu, khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo.

"Lịch sử dân tộc Việt Nam đã trải qua nhiều thời kỳ, chúng ta đã vượt qua nhiều khó khăn, thử thách trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Ngày nay, chúng ta cần chứng minh cho thế giới biết, chúng ta không thua kém bất cứ quốc gia nào trong khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo".

Thủ tướng Phạm Minh Chính