Trả lời PBS News ngày 18/9, Tổng thống Erdogan xác nhận rằng các cuộc thảo luận tư cách thành viên NATO của Thụy Điển sẽ nằm trong chương trình nghị sự của Đại Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 10 tới. Tuy nhiên khi được hỏi liệu cuộc bỏ phiếu có diễn ra sớm hay không, ông nhận định rằng: “Để điều này có thể xảy ra, Thụy Điển cần phải giữ lời hứa của mình”.
Ông cho biết các tổ chức mà Ankara coi là khủng bố như Đảng Công nhân người Kurd (PKK) “nên dừng ngay lập tức các cuộc biểu tình trên đường phố Stockholm và dừng các hoạt động của mình vì điều này rất quan trọng đối với người dân Thổ Nhĩ Kỳ”. Ông Erdogan thừa nhận rằng Thụy Điển đã có một số sửa đổi về mặt luật pháp nhằm giải quyết các lo ngại của Ankara nhưng “như vậy là chưa đủ”.
Từ tháng 5/2022, Thụy Điển và nước láng giếng Bắc Âu của mình là Phần Lan đã cùng nộp đơn xin gia nhập NATO sau khi Nga khởi động chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine. Trong khi Helsinki chính thức trở thành thành viên của liên minh quân sự hồi tháng 4/2023, Stockholm vẫn còn cách rất xa mục tiêu của mình do vấp phải sự phản đối từ phía Thổ Nhĩ Kỳ và cả Hungary.
Kể từ khi bắt đầu các cuộc đàm phán về tư cách thành viên NATO, Thổ Nhĩ Kỳ đã liên tục yêu cầu Thụy Điển phải hành động tích cực hơn nữa trong việc trấn áp các nhóm người Kurd được quốc gia này liệt vào danh sách khủng bố. Các cuộc biểu tình đốt Kinh Qur’an diễn ra tại quốc gia Bắc Âu này càng làm quá trình thảo luận trở nên chậm chạp hơn.
Hồi tháng 7 vừa qua, Tổng thống Erdogan cuối cùng đã đồng ý đưa cuộc thảo luận tư cách thành viên NATO của Thụy Điển lên Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ sau cuộc gặp với Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson và Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg.
Trong tuyên bố sau buổi hội đàm, 3 nhà lãnh đạo nhấn mạnh rằng Stockholm đã thay đổi luật chống khủng bố, mở rộng hợp tác chống khủng bố chống lại PKK và bắt đầu xuất khẩu vũ khí sang Thổ Nhĩ Kỳ. Ngoài ra, hai nước còn đồng ý tạo ra “Hiệp ước An ninh Song phương mới” trong khi Thụy Điển cam kết đưa ra “lộ trình làm cơ sở cho cuộc chiến liên tục chống khủng bố dưới mọi hình thức”.
Về phía Hungary, trong một cuộc phỏng vấn với đài truyền hình HiR TV được RT trích dẫn hôm 15/9, Chủ tịch Quốc hội Hungary Laszlo Kover đã chỉ trích Thụy Điển về một bộ phim do Công ty Phát thanh Giáo dục Thụy Điển (UR) phát hành vào năm 2019 có nội dung về tình trạng “dân chủ thấp” tại quốc gia này.
Ông tuyên bố: “Chúng tôi không chắc sẽ bỏ phiếu việc phê chuẩn tư cách thành viên NATO của Thụy Điển. Tôi nghĩ rằng chúng ta không cần một đồng minh có quan điểm về chúng ta và lòng yêu nước của chúng ta giống như bộ phim ngắn này phản ánh”.
Đoạn phim ngắn trên còn vấp phải sự chỉ trích từ Ngoại trưởng Hungary Peter Szijjarto. Tuần trước, ông đã viết thư cho người đồng cấp Thụy Điển Tobias Billstrom để bày tỏ sự phản đối trước những gì ông gọi là “những cáo buộc nghiêm trọng” và thông tin sai lệch đang được lan truyền trong giới sinh viên Thụy Điển.
Trong bức thư, ông cáo buộc Thụy Điển “kêu gọi Hungary phê chuẩn việc gia nhập NATO trong khi tiếp tục cáo buộc các nghị sĩ phá hủy nền dân chủ ở Hungary”. Theo ông, những tuyên bố này mâu thuẫn với nhau và “chắc chắn không giúp ích” trong việc mở đường cho việc Thụy Điển trở thành thành viên của NATO.
