Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg. Ảnh: WEF

Theo hãng tin RT, ông Stoltenberg đưa ra đề xuất rằng các quốc gia thành viên NATO có thể “loại bỏ các yêu cầu đối với tiêu chí Kế hoạch Hành động Thành viên (MAP)” để Kiev có thể gia nhập NATO. Điều này sẽ giúp thay đổi lộ trình gia nhập của Ukraine từ “quy trình hai bước thành quy trình một bước”.

MAP là một trong các tiêu chí được đưa ra trong một chương trình nhiều năm được đề xuất cho Ukraine nhằm vạch ra lộ trình giúp nước này gia nhập NATO. Các tiêu chí khác bao gồm việc nước này xích lại gần tổ chức quân sự do Mỹ đứng đầu bằng cách đảm bảo “khả năng tương tác đầy đủ giữa lực lượng Ukraine và lực lượng NATO”, đồng nghĩa với việc Kiev sẽ chủ yếu sử dụng vũ khí do phương Tây sản xuất.

Ngoài ra, Ukraine cũng sẽ gắn bó với NATO về mặt chính trị thông qua một hội đồng Ukraine - NATO mới, với cuộc họp khai mạc của hội đồng này sẽ được tổ chức vào 12/7 tới. Theo ông Stoltenberg, Tổng thống Ukraine Volodymir Zelensky sẽ tham dự sự kiện này.

Các quan chức Ukraine, bao gồm cả ông Zelensky, đã nhiều lần kêu gọi NATO cung cấp cho quốc gia này một lộ trình cụ thể hướng tới việc gia nhập NATO trong hội nghị thượng đỉnh ở thủ đô Vilnius của Lithuania. Ý kiến này nhận được sự đồng tình từ các quốc gia như Ba Lan và những quốc gia vùng Baltic. Tuy nhiên, Mỹ và Đức vẫn luôn thể hiện thái độ phản đối việc này.

Ngày 4/7 khi được hỏi về khả năng Ukraine gia nhập NATO, Thư ký báo chí Nhà Trắng Karine Jean-Pierre trả lời rằng Kiev “sẽ phải thực hiện cải cách để đáp ứng các tiêu chuẩn giống như bất kỳ quốc gia NATO khác trước khi họ gia nhập”.

Trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với CNN được đăng tải ngày 9/7, Tổng thống Mỹ Joe Biden tiếp tục khẳng định Ukraine chưa sẵn sàng gia nhập NATO do chiến sự giữa nước này với Nga cần phải kết thúc trước khi liên minh cân nhắc bổ sung Kiev vào hàng ngũ của mình.

Ông khẳng định liên minh quân sự cần “vạch ra một con đường hợp lý để Ukraine có thể đạt được đủ điều kiện gia nhập NATO”. Đồng thời cho biết việc bỏ phiếu về vấn đề này vào thời điểm hiện tại là “quá sớm” do vẫn còn các tiêu chí khác cần được đáp ứng như về dân chủ hóa và các vấn đề liên quan.

Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng các nhà lãnh đạo của khối vẫn sẽ “thống nhất về những từ ngữ sẽ không làm Ukraine thất vọng và sẽ thảo luận nhiều hơn những gì chúng ta thường nói”.

NATO lần đầu đưa ra cam kết về việc Ukraine có thể gia nhập là ở trong khuôn khổ hội nghị thượng đỉnh ở Bucharest năm 2008. Ukraine đã chính thức nộp đơn xin gia nhập khối quân sự Bắc Đại Tây Dương (NATO) hồi cuối tháng 9/2022. Ông Zelensky đã nhiều lần bày tỏ hy vọng nước này có thể được gia nhập khối quân sự khi cuộc chiến kết thúc, đồng thời kêu gọi khối quân sự này cần đẩy nhanh quy trình xét duyệt và phê chuẩn.

Tuy nhiên, Nga đã nhiều lần nói rằng viễn cảnh Ukraine gia nhập NATO sẽ là một trong những lằn ranh đỏ của nước này. Từ trước khi chiến sự nổ ra, Moscow đã nhiều lần yêu cầu phương Tây phải đảm bảo sự ràng buộc về mặt pháp lý để Ukraine không bao giờ được gia nhập vào khối quân sự này. Đồng thời Nga muốn Ukraine cam kết trung lập, không cho phép nước ngoài đặt căn cứ quân sự do việc NATO mở rộng về phía biên giới của Nga được nước này coi như một mối đe dọa tới an ninh quốc gia.